خلاصة:
تحقیق حاضر بهمنظور ساخت و روایی سنجی پرسشنامه جایگاه ورزش در پیشگیری از سوءمصرف مواد مخدر انجام شد. بدین منظور 200 دانشجو در سنین 18 الی 32 سال با استفاده از پرسشنامه محقق ساخته بر اساس ادبیات پژوهش و کتاب راهنمای ورزش برای پیشگیری از اعتیاد دفتر مبارزه با مواد مخدر و پیشگیری از جرم سازمان ملل متحد مورد ارزیابی قرار گرفتند. دادهها با استفاده از تحلیل عامل اکتشافی، تحلیل عامل تأییدی، ضریب آلفای کرونباخ و ضریب همبستگی تحلیل شدند. نتایج نشان داد که عوامل اجتماعی، ورزشی، خانوادگی و فردی، به ترتیب در اولویت دانشجویان برای پیشگیری از اعتیاد بود. همچنین نتایج تحلیل عاملی از قابلیت عاملی شدن گویههای پرسشنامه جایگاه ورزش در پیشگیری از سوء مصرف مواد مخدر در دو عامل اجتماعی-ورزشی و فردی- ورزشی حمایت کرد. نتایج مقادیر شاخص برازش تطبیقی (93/0)، شاخص برازش مقتصد هنجار شده (92/0)، شاخص برازش فزاینده (93/0)، شاخص برازش هنجار نشده (81/0) و ریشه میانگین مربعات خطای برآورده (07/0) نشان داد که در این مقیاس دو عامل و در عامل اول یعنی عوامل اجتماعی- ورزشی 12 گویه و در عامل دوم یعنی عوامل فردی- ورزشی 16 گویه بدست آمد. همسانی درونی و ثبات درونی پرسشنامه نیز مورد تأیید قرار گرفت. همچنین نشان داده شد که پرسشنامه ورزش در پیشگیری از سوء مصرف مواد مخدر از دیدگاه دانشجویان از روایی و پایایی قابل قبولی برخوردار است. پرسشنامه ساخته شده میتواند در زمینه بررسی نظرات گروههای مشابه درباره جایگاه ورزش در پیشگیری از اعتیاد مورد استفاده قرار گیرد.
ملخص الجهاز:
همچنین، نتایج تحلیل عاملی از قابلیت عاملیشدن گویههای پرسشنامة جایگاه ورزش در پیشگیری از سوءمصرف موادمخدر در دو عامل اجتماعی- ورزشی و فردی- ورزشی حمایت کرد.
برحسب قلمرو پژوهش مواردی بهعنوان عوامل پیشگیری از اعتیاد به موادمخدر معرفی شدهاند که بهعنوان عوامل خانوا United Nations Office for Drug Control and Crime Prevention Karpov, Eremin, Petrova, Alifirov, & Skorosov فردی و محیطی جمعبندی شدهاند (دهقانی و جزایری، 1383).
این عوامل بهصورت توصیفی بیان شدهاند؛ بااینحال، پژوهشی درراستای جمعبندی و نظرسنجی از افراد متخصص و جامعة هدف دراینزمینه، با هدف دستیابی به یک پرسشنامة مشخص انجام نشده است؛ بنابراین، پژوهش حاضر بر آن است تا نقش فعالیت بدنی و ورزش (هم از بعد فردی و هم از بعد اجتماعی) را درکنار مؤلفههای دیگر (شامل ابعاد فردی، خانوادگی و اجتماعی)، درزمینة پیشگیری از سوءمصرف موادمخدر در یک پرسشنامه براساس پیشینة پژوهش، نظرسنجی از نخبگان و درنهایت، رواییسنجی در یک جامعة هدف دانشجویی بررسی کند؛ بنابراین، هدف اصلی پژوهش حاضر، ساخت و رواییسنجی پرسشنامة جایگاه ورزش در پیشگیری از سوءمصرف موادمخدر با درنظرگرفتن ویژگیهای فعالیت بدنی و ورزش از دیدگاه دانشجویان است.
همچنین، آزمون Using Sport for Drug Abuse Prevention Content Validity Index (CVI) Content Validity Ration (CVR) Statistical Package for the Social Sciences (SPSS) Linear Structural Relations (LISREL) Kaiser-Meyer-Olkin (KMO) کرویت بارتلت نشان داد ماتریس همبستگیهایی که پایة تحلیل عاملی قرار میگیرند، در جامعه برابر با صفر نیست؛ بنابراین، قابلیت بررسی تحلیل عاملی برای پرسشنامة دردسترس قابلتوجیه است (جدول شمارة یک).