خلاصة:
با توجه به اهمیت گسترش صادرات غیرنفتی در برنامههای توسعه کشور، در این مقاله به بررسی اثرات غیرخطی متغیرهای نرخ ارز حقیقی، ارزشافزودهی بخش صنعت و معدن، صادرات غیرنفتی و کیفیت نهادی- ساختاری، بر روی صادرات غیرنفتی ایران پرداخته شده است. نتایج حاصل از تخمین مدل خود رگرسیون برداری عامل افزوده (FAVAR) با پارامترهای متغیر در طول زمان (TVP) و دادههای فصلی سالهای 1394-1376 بیانگر نقش مثبت و متقارن کیفیت نهادی ساختاری و صادرات غیرنفتی کشور در افزایش صادرات غیرنفتی و افزایش این اثرات مثبت در طول زمان است. همچنین اثر نهایی نرخ ارز حقیقی بر روی صادرات غیرنفتی کشور بسته به شرایط رکودی و رونقی حاکم بر اقتصاد کشور، میتواند بهصورت نامتقارن، مثبت یا منفی باشد. درنهایت اینکه اثر رشد ارزشافزودهی بخش صنعت و معدن کشور بر روی صادرات غیرنفتی در تمام دورهی موردبررسی مثبت است، با این تفاوت که اثرات متقارن فوق در دورههای رونق اقتصادی بیشتر است.
ملخص الجهاز:
نتايج حاصــل از تخمين مدل خود رگرســيون برداري عامل افزوده (FAVAR) با پارامترهاي متغير در طول زمان (TVP) و داده هاي فصــلي ســال هاي ١٣٩٤-١٣٧٦ بيانگر نقش مثبت و متقارن کيفيت نهادي ساختاري و صادرات غيرنفتي کشور در افزايش صادرات غيرنفتي و افزايش اين اثرات مثبت در طول زمان اســت .
نظر به عدم توانايي مدل هاي خطي در شـناسـايي عدم تقارن ها١١ شامل شکست هاي ساختاري در سريهاي زماني (استوک و واتسون ١٢، ٢٠٠٨)، در اين تحقيق به منظور بررسي دقيق تر نحوه ارتباط بين متغيرهـاي مـدل ، بـا اســـتفـاده از مـدل ترکيبي خود رگرســـيون برداري عـامـل افزوده شــده ١٣ و مدل پارامترهاي متغير در طول زمان ١٤ معرفيشــده توســط کروبليس ١٥ (٢٠١٣) اقـدام به مدل ســـازي و بررســـي اثرات متغير در طول زمان متغيرهاي مؤثر بر صـادرات غيرنفتي بر روي آن شده است .
2 Collier & Goderis 3 Anshasy & Katsaiti 4 Barro 5 Acemoglu et al.
9 Papaioannou & Siourounis 10 institutional-structural quality 11 asymmetry 12 Stock & Watson 13 The factor-augmented vector autoregressive (FAVAR) 14 Time Varying Parametrs (TVP) 15 Korobilis نرخ ارز حقيقي، ارزش افزوده بخش صــنعت و معدن ، صــادرات غيرنفتي و متغير کيفيت نهادي ساختاري کشور است .
٢- پيشينه تحقيق مطالعات انجام شده در رابطه با بررسي عوامل مؤثر بر صادرات غيرنفتي در داخل و خارج از کشــور بســيار محدود بوده و تقريباً اکثر مطالعات و پژوهش هاي صــورت گرفته تنها اثرگذاري متغيرهاي پولي مانند نرخ ارز، بر روي صــادرات غيرنفتي را موردبررســي قرار داده اند.