خلاصة:
این نوشتار به الاهیات اجتماعی، یعنی کاربست‌های عملی ایمان مسیحی، به منظور ترویج و تثبیت حضور اجتماعی دین می‌پردازد. الاهیات اجتماعی مسیحی در اثر مشکلات ناشی از مدرنیته و صنعتی شدن جوامع مسیحی، نظیر فقر گسترده، بیکاری، بی‌عدالتی، اعتیاد، تبعیض نژادی، استثمار و... و هم‌زمان با گسترش علوم اجتماعی و جامعه‌گرایی در قرن نوزدهم، به وجود آمد. الاهیات اجتماعی صریح کلیسای کاتولیک از 1891م توسط بیانیه پاپی <em>امور جدید</em> لئوی سیزدهم، شکل و اقتدار یافت و تا امروز در تعداد قابل توجهی از بیانیه‌های پاپی، سندهای شورایی و بیانات کلیسایی و نامه‌های رسولی برای کنفراس‌های اسقفی دنبال شده است. عمده‌ترین مسائل مطرح در این بیانیه‌ها و سندها، عدالت اجتماعی، منزلت کار و کارگر، مالکیت خصوصی، جهانی‌سازی و توسعه، جنگ و صلح و محیط زیست است. تلاش‌هایی، هرچند ناموفق، نیز در قالب جنبش‌های دموکراتیک، نهضت‌های کارگری ـ کشیشی، شوراهای اسقفی و نهضت‌های تبشیری در جهت تحقق عملی این بیانیه‌ها صورت گرفته است.این نوشتار به الاهیات اجتماعی، یعنی کاربست‌های عملی ایمان مسیحی، به منظور ترویج و تثبیت حضور اجتماعی دین می‌پردازد. الاهیات اجتماعی مسیحی در اثر مشکلات ناشی از مدرنیته و صنعتی شدن جوامع مسیحی، نظیر فقر گسترده، بیکاری، بی‌عدالتی، اعتیاد، تبعیض نژادی، استثمار و... و هم‌زمان با گسترش علوم اجتماعی و جامعه‌گرایی در قرن نوزدهم، به وجود آمد. الاهیات اجتماعی صریح کلیسای کاتولیک از 1891م توسط بیانیه پاپی امور جدید لئوی سیزدهم، شکل و اقتدار یافت و تا امروز در تعداد قابل توجهی از بیانیه‌های پاپی، سندهای شورایی و بیانات کلیسایی و نامه‌های رسولی برای کنفراس‌های اسقفی دنبال شده است. عمده‌ترین مسائل مطرح در این بیانیه‌ها و سندها، عدالت اجتماعی، منزلت کار و کارگر، مالکیت خصوصی، جهانی‌سازی و توسعه، جنگ و صلح و محیط زیست است. تلاش‌هایی، هرچند ناموفق، نیز در قالب جنبش‌های دموکراتیک، نهضت‌های کارگری ـ کشیشی، شوراهای اسقفی و نهضت‌های تبشیری در جهت تحقق عملی این بیانیه‌ها صورت گرفته است.
ملخص الجهاز:
الاهیات اجتماعی صریح کلیسای کاتولیک از 1891م توسط بیانیه پاپی امور جدید لئوی سیزدهم، شکل و اقتدار یافت و تا امروز در تعداد قابل توجهی از بیانیه‌های پاپی، سندهای شورایی و بیانات کلیسایی و نامه‌های رسولی برای کنفراس‌های اسقفی دنبال شده است.
برای تبیین دقیق الاهیات اجتماعی باید به حیطه، ابعاد، بنیان‌ها و معانی صریح و ضمنی آن بپردازیم: <H2>حیطة الاهیات اجتماعی</H2> گاهی مقصود از الاهیات اجتماعی، معنای گستردة آن است؛ بدین معنا که الاهیات اجتماعی اساس همة مسائل اجتماعی و امور مربوط به جمع است و به امر یا امور خاصی محدود نمی‌شود، بلکه هر چیزی که دارای بعد اجتماعی است، این الاهیات آن را نیز در بر می‌گیرد.
لئوی سیزدهم در بیانیه اسقفی آزادی Libertatem (freedom) در 1888م، که یکی از مهم‌ترین اسناد عصر جدید است و مبنای اساسی تعالیم اجتماعی پاپ‌های بعدی شد، اموری نظیر ازدواج، خانواده، سرشت دولت و روابط میان کلیسا و دولت، حقوق و وظایف کارفرما و کارگر، حق کلیسا برای آزادی در انجام وظایف تبشیری و حق مردم در آزاد بودن تعیین شکل حکومت‌شان را مطرح کرد.
اما ریشه‌های آموزة اجتماعی مسیحی را باید به نحو گسترده در بیانیه پاپی امور جدید Rerum Novarum (of the New Things) لئوی سیزدهم جست که در 1891 ارائه کرد.
این بیانیه تهدید نامتوازن بودن اقتصادی جهان برای صلح جهانی را مورد ارزیابی قرار داد و جوامع مسیحی و کلیسایی را به همکاری در زمینة عدالت و ساختن جامعه فراخواند.
(
, 
, 
)
