خلاصة:
این مقاله با هدف مطالعه روستاهراسی در ادبیات داستانی ایران و ریشههای اجتماعی- سیاسی آن نوشته شده است که نمونههایی از داستانهای ایرانی در مورد روستا و روستائیان را انتخاب کرده و با نظریه گلدمن به تحلیل آنها می-پردازد. این مطالعه اسنادی و با روش تحلیل محتوا انجام شده است. نمونهها شامل پنج داستان در بازه زمانی سال1343 تا 1377 میباشد.
یافتههای تحلیلی نشان میدهد؛ نوعی پیشداوری منفی نسبت به روستا و فرهنگ روستایی وجود دارد که در ادبیات داستانی ایران به شیوههای مختلف ازجمله برجسته نمودن باورهای خرافی روستائیان و خلق رویدادهای وهمناک و غیرطبیعی نمود پیدا کرده است. تصویر ارائه شده از روستا طی دوره مورد مطالعه، تصویری معوج و غیرطبیعی است که در خوانندهی اثر حس دافعه نسبت به روستا ایجاد میکند. این حس به ارزیابی از روستا و روستائیان سمتوسویی منفی می-بخشد.
ملخص الجهاز:
مطالعه جامعه شناختی روستاهراسی در ادبیات داستانی ایران 1 زهرا محمدی (تاریخ دریافت ٩٦/٠٨/١٥، تاریخ پذیرش ٩٧/٠٤/١٥) چکیده این مقاله با هدف مطالعه روستاهراسی در ادبیات داستانی ایران و ریشه های اجتماعی - سیاسی آن نوشته شده است که نمونه هایی از داستان های ایرانی در مورد روستا و روستائیان را انتخاب کرده و با نظریه گلدمن به تحلیل آنها می پردازد.
اگر تفنن ، مهم ترین محرکی بود که شاه قاجار را وادار به نوشتن داستان کرد، نویسندگان آتی ایران از محرک های بیشتری برای خلق اثر ادبی سود جستند، چنان چه در جنبش مشروطه خواهی ، ادبیات به ابزاری برای بیان انتقادهای صریح اجتماعی و سیاسی بدل شد، مثل "کتاب احمد" نوشته عبدالرحیم طالبوف که ساختار رمان دارد ولی به مصائبی که جامعه ایرانی گرفتارش آمده است ، اشاره می کند.
ناگفته نماند که مطالعات و نوشته ها پیرامون روستا همراه با سوگیری های ارزشی و ایدئولوژیکی است که برپایه روش های تاریخی تطبیقی کیفی و تحلیل تاریخی طولی و عرضی انجام شده اند(ازکیا و غفاری ، ١٣٨٨: ١٣) این تحقیق با هدف بررسی فرضیه روستاهراسی در ادبیات داستانی ایران و ریشه های اجتماعی و سیاسی آن ، نمونه هایی از روستاهراسی یا هراس از جهان غیرشهری در ادبیات داستانی ایران را انتخاب کرده و با سیری در تاریخ معاصر و با استفاده از نظریه های جامعه شناسان ادبیات ، به خصوص لوسین گلدمن ١، به تحلیل رابطه این داستان ها با تحولات اجتماعی ایران می پردازد تا به سوالات زیر پاسخ دهد.