بررسی جایگاه علوم غریبه در آیات و سور قرآن با استناد بر روایات مقالة

بدون تردیدبررسی جایگاه علوم غریبه از اهمیت بلند مرتبه ای برخورداراست. باید دانست این علوم درنزد عتلمان دین تاچه اندازه از اهمیّت لازمه بر خورداراست و ایا سندیت دینی دارد یا خیر؟ به برخی از آن‌ها در قرآن و روایات اشاره شده است. نقد و بررسی تمام این مصادیق و گونه‌هاء کتاب مستقلی را می‌طلید. در این مختصر به چند آیه و روایت درباره آن اشاره می‌شود و در پایان توضیح و تحلیل کوتاهی پیرامون آن ارایه می‌شود. منجم و کاهن و ساحر هر سه مورد لعنت خداوندند. (علامه حسن زاده آملی، هزار و یک کلمهء ص ۴۶) تفاوت معجزه با کرامت درچیست؟ و آیا انها هم از علوم غریبه محسوب می‌شوند؟ ابتداباید تفاوت کرامت که مورد تایید عالمان دین می‌باشد با برخی از شاخه‌های علوم غریبه مانند سحر و طلسم ورمل وغیره مشخص شود. در تعریف کرامت امده است که: هر گاه امر خارق العاده ای از کسی مشاهده شده او مدّعی مقامی نبود و نیز دارای ایمان و ملکه‌ی تقوا و زهد بود؛ آن امر خارق «کرامت» نامیده می‌شود و همچنین شخصی که دارای کرامت است خودشاهد صدقی است که نزد خداوند تعالی آپرومند است و اگر مدّعی مقامی از مقامات الهی، مانند پیغمبری، امامت یا نیابت خاصه باشدهء با بودن سه شرط آن امر خارق العادّه «معجزه» نامیده شده و دلیل راست گویی است. تفسیر غرایب القرآن، حسن نیشابوری). در رابطه با علوم غریبه نیز برخی از صاحبنظران دراثار خود مطالبی را بیان کرده اند. «در مجموع» علوم غریبه یا خفیه یکی از دو شاخه علوم در تقسیمات قدیمی دانش، در نظام آموزشی مدارس اسلامی است.،(نیشابوری، حسن،تفسیر غرایب القرآن و رغایب الفرقان، ج۱، ص ۴۴) علوم غریبه عبارت است از دانشهای سری و پنهان که به وسیله آن از اسرار و امور پنهان آگاهی حاصل و یا تصرفات غیر عادی و شگفت انجام می‌شود. (همان - ص ۱۴۷) اگر علوم را به دو دسته‌ی کلی تقسیم کنیم مانند علوم غریبه وغیره باید دانست که در انصورت می‌توان گفت که شاخه دیگر علوم به طب، منطق، هندسه و... مرتبط است و قوانین مشخص خود را دارد وی علوم غریبه علومی بود که اسرارشان تنها در سینه صاحبان آن‌ها مخفی بود. علوم غریبه ۵ شاخه مهم دارد که ۴ شاخه اول آن به این ترتیب‌اند و به اختصار برای مخاطب این نوشتار معرفی می‌کنیم: کیمیا (علم تبدیل قوای فاعل به مفعول یا بالعکس و در آن روی تبدیل کانی‌ها و فلزات رخ می‌دهد) هیمیا (علم تسخیرات» احوال ستارگان و حیوانات مرتبط با آن‌ها) (همان - ص۱۱ سیمیا (علم خیالات» مرتبط با راز و رمز اعداد و تصرف موجودات خیالی. ( همان ص ۱۶) ریمیا یا شعبدات. همان تردستی است و هدف از آن شناخت پدیده‌ها و نیروهای زمینی و امتزاج آن‌ها با هم برای به دست آوردن نیرویی تازه است (همان - ص۱۷)

» و اين قسمتي از «آيه ي ١٠٢ سوره ي بقره » است و تمام آيه ي شريفه چنين است واتبعوا ما تتلو الشياطين علي ملک سليمان وما کفر سليمان ولکن الشياطين کفروا يعلمون الناس السحر وما أنزل علي الملکين ببابل هاروت وماروت وما يعلمان من أحد حتي يقولا إنما نحن فتنه فلا تکفر فيتعلمون منهما ما يفرقون به بين المرء وزوجه وما هم بضارين به من أحد إلا بإذن الله ويتعلمون ما يضرهم ولا ينفعهم ولقد علموا لمن اشتراه ما له في الآخره من خلاق ولبئس ما شروا به أنفسهم لو کانوا يعلمون ؛ و آنچه را که شيطان صفت ها در سلطنت سليمان خوانده و درس گرفته بودند، پيروي کردند و سليمان کفر نورزيد؛ ليکن آن شيطان صفت ها به کفرگراييدند که به مردم سحر ميآموختند و نيز از آنچه بر آن دو فرشته هاروت و ماروت در بابل فرو فرستاده شده بود پيروي کردند قبلا به او ميگفتند ما وسيله ي آزمايشي براي شما هستيم ، پس زنهار کافر نشوي؛ ولي آنها از دو فرشته چيزهايي ميآموختند که به وسيله ي آن ميان مرد و همسرش جدايي بيافکنند، هر چند بدون فرمان خدا نمي توانستند به وسيله ي آن به احدي زيان برسانند و خلاصه چيزي مي آموختند که بر ايشان زيان داشت و سودي بديشان نميرسانيد و قطعا يهوديان دريافته بودند که هر کس خريدار اين متاع باشد در آخرت بهره اي ندارد، وه که چه بد بود آنچه به جان خريدند، اگر مي دانستند «اين آيه هم پيام براي معلمان علوم غريبه دارد که نسبت به جنبه هاي اخلاقي فراگيران آن غافل نباشند و آنان را از سوء استفاده از توان مندي خود بر حذر دارند و هم نقش اساسي نيت در حکم فقهي تعليم سحر خبر مي دهد.