خلاصة:
ارتباط غیرکلامی یکی از راههای ایجاد ارتباط در بین ما انسانها است. در این نوع ارتباط، عنصر کلام دخالتی در انتقال پیام ندارد. ارتباط غیرکلامی گاه آنچنان مؤثر میباشد که حتی نسبت به ارتباط کلامی از اهمیت بیشتری برخوردار میشود. کاربرد این شیوه از انتقال پیام، در جهت انتقال ارزشهای اخلاقی و تربیتی، از دیرباز در بین ادیبان ما شناخته شده بوده است. سعدی از جملۀ ادبایی است که در کتاب گلستان خود به کاربرد این شیوه عنایت ویژهای داشته است. در این مقاله که با هدف شناخت هر چه بهتر پیوند ارتباطات غیر کلامی و مقولۀ تعلیم و تربیت در گلستان سعدی، و به روش تحلیلی- توصیفی به رشته تحریر درآمده، تلاش گردیده است تا انواع ارتباطات غیرکلامی در گلستان سعدی مشخص شود. لذا ارتباطات غیرکلامی در این کتاب در هفت مبحث: زبان بدن و رفتار، چهره (گریه، خنده، نگاه، عصبانیت، زیبایی)، صداها، نمادها و نشانهها، طعمها، عطر و بو، و پیامهای نوشتاری طبقهبندی و تحلیل گردید. نتیجۀ این تحقیق نشان از کاربرد آگاهانۀ این روش در جهت انتقال پیامهای اخلاقی و تربیتی در گلستان سعدی دارد.
ملخص الجهاز:
لذا ارتباطات غیرکلامی در این کتاب در هفت مبحث : زبان بدن و رفتار، چهره (گریه ، خنده ، نگاه ، عصبانیت ، زیبایی)، صداها، نمادها و نشانه ها، طعم ها، عطر و بو، و پیام های نوشتاری طبقه بندی و تحلیل گردید.
در این پژوهش که با هدف شناخت هر چه بهتر ویژگیهای متون ادبی فارسی صورت گرفته ، با فرض بر این که سعدی در انتقال مطالب خود از شیوۀ ارتباط غیرکلامی استفاده کرده است ، تلاش گردیده تا به شیوۀ توصیفی- تحلیلی بدین سؤال اصلی پاسخ داده شود که : انواع روش های ارتباط غیر کلامی در گلستان سعدی کدام است ؟ بدین منظور کتاب گلستان سعدی(١٣٧٣) به تصحیح و توضیح دکتر غلامحسین یوسفی، مورد بررسی قرار گرفت و انواع روش های ارتباط غیرکلامی در این اثر استخراج گردیده و در هفت بخش : زبان بدن و رفتار، چهره (گریه ، خنده ، نگاه ، عصبانیت ، زیبایی)، صداها، نمادها و نشانه ها، طعم ها، عطر و بو، و پیام های نوشتاری طبقه بندی و تحلیل گردید.
در گلستان سعدی، این گونه موارد از پیام های غیرکلامی، نشان دهندۀ تأثیرگذاری رفتار انسان بر اطرافیانش میباشد و جنبۀ اخلاقی و تربیتی دارد.
در گلستان سعدی کارکردهای چهره به عنوان انتقال دهندۀ پیام های غیرکلامی، حالاتی مثل : عصبانیت و ترش رویی، گریه ، خنده ، نگاه و زیبایی را در بر میگیرد که در ادامه به بررسی این کارکردها پرداخته میشود: ٢-٢-١- عصبانیت و ترش رویی ابروان گره خورده و چهرۀ درهم در سیمای انسان ، در بر دارندۀ پیام خشم و ناراحتی است .