خلاصة:
تدوین سیاستهای مؤثر بر کاهش شدت (افزایش بهرهوری) انرژی نیازمند مطالعه کامل عوامل مؤثر بر آن است. از طرفی طی سالهای اخیر، مصرف نهایی انرژی بخش صنعت در بین بخشهای مختلف مصرف در ایران افزایش زیادی داشته است. هدف این مطالعه بررسی عوامل مؤثر بر شدت انرژی در صنایع کارخانهای ایران بهویژه اثر متغیرهای مخارج عمرانی دولت و سرمایهگذاری مستقیم خارجی بر شدت انرژی در این صنایع به تفکیک استان و کنترل اثرات سرریز فضایی بین آنها با استفاده از دادههای تابلویی 28 استان کشور طی دوره 1379 تا 1393 میباشد. بهمنظور بررسی وجود اثرات سرریز فضایی از آزمونهای Wald، LR و Panel (Robust) LM استفاده شده است و پس از تائید وجود اثرات فضایی و نوع آن، مدل دوربین فضایی (SDM) جهت بررسی شدت انرژی انتخاب شده است. مطابق نتایج، قیمت انرژی، سهم مالکیت خصوصی و مخارج عمرانی دولت اثر منفی بر شدت انرژی داشتهاند درحالیکه متغیرهای نسبت صادرات به ارزش افزوده و نسبت سرمایه به نیروی کار دارای اثر مثبت بر شدت انرژی بودهاند. سرمایهگذاری مستقیم خارجی نیز اثر معناداری بر روی شدت انرژی نداشته است. این نتایج لزوم توجه بیشتر به اتخاذ فناوریهای بالاتر تولید در سرمایهگذاریها و تأثیر دولت در تغییرات شدت انرژی را بیان میکنند ضمن اینکه امکان استفاده از سیاستهای مرتبط با غنیسازی همسایه در جهت افزایش بهرهوری انرژی را نیز متصور میسازد.
The formulation of effective energy efficiency (reducing the energy intensity) policies requires study of the factors affecting energy intensity. The final consumption of energy in the manufacturing sector of Iran has grown significantly in recent years. The purpose of this study was to investigate the factors affecting the energy intensity in the manufacturing industries of Iran, especially the effect of government expenditures and foreign direct investment on the energy intensity in these industries and controlling the spillover effects between provinces using provincial panel data of Iran from 2000 to 2014. Based on Panel (Robust) LM, Wald and LR tests, Spatial Durbin Model (SDM) has been used to investigate the spillover impact effects of energy intensity. According to the results, energy prices, private ownership and government capital expenditures have a negative effect on energy intensity, while export-value added and capital-labor ratios have a positive impact on energy intensity. Foreign direct investment also did not have a significant effect on energy intensity. These results call for greater attention to the adoption of higher production technologies in investment and the role of the government in energy intensity changes. The results indicate possibility of using neighboring enrichment policies to increase energy efficiency.
ملخص الجهاز:
(2006) 4 Chang and Hu (2010) 5 Gross Domestic Product 6 Halkos and Paizanos (2013) 7 Andrews (2009) 8 LeSage and Pace (2009) ایران به تفکیک استانی طی دره ١٣٧٩ تا ١٣٩٣ وجود اثرات بالقوه سرریز و ارتباطات جغرافیایی را نیز موردبررسی قرار داده است .
مبانی نظری پس از مطالعه گروسمن و کروگر٩ (١٩٩١) و معرفی سه اثر مقیاس، ترکیب و فنی ١٠ در توضیح اثرات زیست محیطی آزادسازی تجاری، این روش در تفکیک و تئوریزه کردن راه های اثرگذاری متغیرهایی همچون سرمایه گذاری مستقیم خارجی و مخارج دولت بر روی شدت انرژی و انتشار کربن نیز استفاده شده است .
میلنیک و گلدمبرگ١٢(٢٠٠٢) بیان میکنند که فناوری پیشرفته ای که همراه با سرمایه گذاری مستقیم خارجی وارد میشود، دارای بهرهوری بالاتر و کارایی انرژی 9 Grossman and Krueger (1991) 10 Scale effect, Composition Effect and technique Effect 11 Foreign Direct Investment 12 Mielnik and Goldemberg (2002) بیشتری نسبت به فناوری موجود است که این امر جهش فناوری و همچنین کاهش شدت انرژی را تسهیل میکند (جیانگ و همکاران١٣، ٢٠١٤).
دادهها باهدف بررسی عوامل مؤثر بر شدت انرژی در صنایع کارخانه ای استانهای ایران و وجود اثرات سرریز فضایی بین آنها، با توجه به مبانی نظری ذکرشده و دادههای در دسترس، اثر متغیرهای سرمایه گذاری مستقیم خارجی، مخارج عمرانی دولت ، قیمت انرژی، نسبت سرمایه به نیروی کار، نوع مالکیت و نسبت صادرات به ارزش افزوده بر شدت انرژی در این صنایع موردبررسی قرار گرفته است .