خلاصة:
قراردادهای نفتی به عنوان اولین حلقه ارتباط بین دولتها و شرکتهای نفتی از اهمیت خاصی در تسهیم ریسک بین طرفین قرارداد برخوردار است. در همین راستا، هدف اصلی این پژوهش، ارزیابی مقایسهای میزان ریسک (ریسک هزینه، ریسک تولید و ریسک قیمت) شرکت ملی نفت ایران در ترتیبات قراردادی بیعمتقابل، قرارداد نفتی ایران (IPC) و مشارکت در تولید و در نهایت انتخاب قرارداد بهینه بر اساس عامل ریسک است. بر اساس نتایج آزمون رتبهای ویلکاکسون، میانگین ارزش فعلی خالص (NPV) مربوط به شرکت ملی نفت در IPC بیش از ارزش فعلی خالص مربوط به دولت در قراردادهای مشارکت در تولید میباشد. این در حالی است که NPV مربوط به دولت در IPC تفاوت معنیداری با ارزش فعلی خالص مربوط به دولت در قراردادهای بیع متقابل ایران ندارد. سایر یافتههای حاکی از آن است که بیشترین ریسک تحمیل شده به شرکت ملی نفت ایران ناشی از افزایش هزینهها به ترتیب به قرارداد بیع متقابل، IPC و مشارکت در تولید مربوط است. علاوه بر این، ریسک کاهش تولید در بیعمتقابل بیشتر از IPC و در قراردادهای جدید نفتی بیشتر از مشارکت در تولید است، به بیان دیگر کاهش تولید بیشترین تاثیر را در قرارداد بیعمتقابل بر ارزش فعلی خالص دولت میگذارد. ریسک کاهش قیمت نفت برای شرکت ملی نفت نیز در قراردادهای بیع متقابل و IPC تفاوت معنیداری با یکدیگر نداشته و در عین حال از قرارداد مشارکت در تولید بیشتر است.
As the first link between the host governments and oil companies, oil contracts arrangements have an important role to risk sharing between contract parties. In this regard, the main objective of this study is to provide a comparative evaluation of the risk factor (Cost Risk, Price Risk, Production Risk) of National Iranian Oil Company (NIOC) in Buy-Back (BB), Production Sharing Contract (PSC), and Iranian Petroleum Contract (IPC), and choosing the best contract based on the risk factor. Based on the results of the Wilcoxon Ranking Test, the average of the NPV of the NIOC in the IPC is more than the other types of contracts. However, the NPV in the IPC does not significantly differ from BB. Other findings revealed that the most risk of rising costs to the NIOC is related to the BB, IPC, and PSC, respectively. In addition, the most risk associated with a reduction in oil production is related to BB, IPC, and PSC, respectively. the most risk associated with the oil price reduction for the NIOC related to the IPC same as BB contracts that greater than PSC.
ملخص الجهاز:
با توجه به اینکه ریسک موجود در قرارداد و نیز ارزش فعلی خالص ٤ قرارداد از جمله فاکتورهای تعیین کننده میزان جذابیت و یا عدم جذابیت و نیز تسهیم منافع طرفین قرارداد است ، هدف اصلی پژوهش حاضر، مدل سازی مالی قرارداد نفتی ایران (IPC)، مشارکت در تولید و بیع متقابل و مقایسه میزان ریسک موجود در این قراردادها و نیز مقایسه ارزش فعلی خالص حاصل از قرارداد برای شرکت ملی نفت ایران است .
Van Groenedaal and Mazraati (2006) بهادری (١٣٩٥) تأثیر اعمال الگوی جدید قراردادهای نفتی ایران را بر توسعه میادین نفت و گاز کشور مورد بررسی قرار داده است که بر اساس نتایج پژوهش ، خالص ارزش فعلی شرکت ملی نفت ایران برای هر دو نوع میدان گازی بزرگ و کوچک ، در صورت عقد قرارداد خدماتی صرف بیشتر است ، اما برای میادین نفتی، خالص ارزش فعلی این شرکت در IPC برای میادین کوچک بیشتر از قرارداد خدماتی صرف است .
وجه تمایز اصلی پژوهش حاضر با سایر مطالعات مورد بررسی در ادبیات پژوهش را میتوان به تأکید بر عامل ریسک در مدلسازی رژیم مالی و مقایسه این عامل برای شرکت ملی نفت ایران در سه مدل قراردادی بیع متقابل ، مشارکت در تولید و IPC است .
Zhao, Xu, Luo, Dongkun, Xia, Liangyu (2012), Modelling Optimal Production Rate with Contract Effects for International Oil Development Projects, Energy Journal, Vol. 45, PP.