خلاصة:
ج.ا. ایران از جمله کشورهایی است که در سه دهه اخیر بیشترین و گستردهترین تحریمها را متحمل شده است. عصر پرچالش کنونی که تهدیدات اقتصادی ویژهای را یدک میکشد، نظام اقتصادی کشور را ناگزیر به اتخاذ یک نظام اقتصاد متناسب با این تهدیدات و چالشهای خاص، فرامیخواند. درواقع، حیات نظام اقتصادی کشور در گرو مقاومتی علیه آماج تهدیدات اقتصادی و سیاسی بیرونی و شوکها و تهدیدات داخلی است که علاوه بر کارآمدی در اداره معیشت جامعه، بتواند حضور فعال کشور را بهعنوان الگویی الهام بخش در تحولات جهان میسر سازد.
این پژوهش با هدف شناسایی مولفهها و شاخصهای تهدیدهای اقتصادی ایالات متحده و متحدانش علیه ج.ا.ا انجام شده است. سوال اصلی این پژوهش این است که: «تهدیدهای اقتصادی ایالات متحده آمریکا و متحدانش علیه ج.ا.ا در بیانات مقام معظم رهبری کداماند؟» نوع تحقیق توصیفی و از روش تحلیل محتوا با استناد به بیانات رهبر معظم انقلاب استفاده شده است. تحلیل بیانات معظم له بازگوکننده آن است که مولفههای تهدید اقتصاد از دیدگاه ایشان اقدامات سخت علیه اقتصاد کشور، توطئه علیه اقتصاد کشور، تهدید منابع، قدرتهای برتر اقتصادی و تهدید شاخصهای ملی اقتصاد هستند. همچنین برای مولفههای ذکر شده 36 شاخص ارائه گردید که نتایج این پژوهش هستند.
ملخص الجهاز:
(26 فوریه 2015) همچنین در قسمتی از گزارش منتشرشده توسط مرکز مطالعات راهبردی و بینالملل آمریکا آمده است: "تمرکز آمریکا بر تحریمها و دیپلماسی، به معنی تغییر در «رفتارهای رژیم» فعلی ایران است نه تغییر در خود رژیم؛ اما با درنظرگرفتن فشارهای موجود بر مردم ایران که ناشی از فساد، کشمکش قدرت درونی، کاهش ارزش پول، تورم بالا، بیکاری بالا و افزایش هزینههای غذایی است، برخی کارشناسان اعمال تحریمهای طولانی را بهعنوان راهی برای تغییر رژیم در نظر میگیرند" .
این تهدید خارجی که از طریق تحریم بر اقتصاد ایران تحمیل میشود از چند طریق شدت یافته است که باید به آنها توجه کرد: چندجانبهشدن تحریمها بسته شدن بسیاری از مسیرهای دور زدن تحریمها محدودشدن دسترسی به نظام مالی بینالمللی هدف قرار دادن فروش نفت و کسب درآمدهای نفتی (با توجه به وابستگی ایران به درآمدهای نفتی) وابستگی شدید تولید داخلی به فناوری، مواد اولیه و کالاهای واسطهای خارجی وابستگی نظام ارزی بیشتر کشورها از جمله ایران به دلار و یورو همزمانی تحریمهای اقتصادی با آثار نشئتگرفته از اجرای طرح تحول اقتصادی تأثیر مدیریت ننمودن ادراک مردم و افکار عمومی بر اثربخشی تحریمها (طغیانی و درخشان، 1393: 8).
تحریمهای اعمال شده علیه اقتصاد کشور توسط ایالات متحده آمریکا و متحدانش تحریمهای اعمال شده را میتوان به صورتهای مختلفی دسته بندی کرد؛ الف- تحریمهای تجاری بهطورکلی تجارت، مستقل از موضوع آن دارای چهار مرحله است که عبارتاند از: مرحله اول: توافق مبادله و انعقاد قرارداد مرحله دوم: انتقال وجوه کالای موضوع مبادله مرحله سوم: حمل و نقل کالا مرحله چهارم: استفاده و خدمات پس از فروش با توجه به درگیری نهادهای مالی در مرحله پرداخت وجوه، این مرحله در بخش تحریمهای مالی و سرمایهگذاری قرار میگیرد.