خلاصة:
هدف پژوهش حاضر کشف آسیب های زیرمنظومه های زوجی، والدینی و همشیرها در خانواده های دارای فرزند مبتلا به اختلال نقص توجه / بیش فعالی و بررسی اثر بخشی درمان رابطهی والد- فرزند بر مشکلات کشف شده و توانمندسازی این خانواده هاست. این پژوهش از نوع ترکیبی(کیفی- کمی) است. قسمت اول پژوهش به صورت کیفی است که با روش پدیدارشناسی انجام شده است. نمونه این قسمت شامل 16 خانواده (27 عضو) بودند که تجربه دست اولی از پدیده ی مورد مطالعه را داشته اند. ابزار جمع آوری داده ها مصاحبه عمیق نیمه ساختار یافته بود که با روش کلایزی تحلیل گردید. درقسمت دوم پژوهش 4 نفر از والدین (2 نفر مادر و 2 نفر پدر) به صورت هدفمند انتخاب گردید و به صورت روش مورد منفرد مورد بررسی و تحلیل قرار گرفتند. یافته های بخش کیفی شامل کشف آسیب های سه زیرمنظومه ی خانواده و تدوین پرسشنامه ی خانواده ADHD محور بود که شامل 77 سوال با روایی و پایایی مناسب بود. یافته های بخش کمی هم شامل اثربخشی معنادار درمان رابطه والد- فرزند بر توانمندی خانواده و مشکلات کشف شده خانواده ADHD محور بود. نتایج نشان داد که آسیب های کودک بیش فعال نه تنها بر تک تک اعضای خانواده تأثیر منفی می گذارد بلکه نظام خانوادگی را نیز به چالش می کشد و نیاز جدی این خانواده ها را به حمایت، نظارت، درمان و آموزش جامع را تأیید می کند.
ملخص الجهاز:
Coghill, Soutullo, Aubuisson, Preuss, Lindback 6.
Harvey, Metcalfe, Herbert, Fanton پیشینه های پژوهشی به صراحت نشان داده است که این کودکان فضای خانوادگی و روابط زناشویی والدین را تحت تأثیر قرار میدهند (شکوهییکتا و زمانی، ١٣٨٧).
بررسی تعامل های این کودکان نشان دهنده آن است که رفتار کودک به عنوان یک محرک تنش زا عمل میکند و میتواند به ایجاد احساس ناکامی، خشم ، نادیده گرفته شدن و خجالت در خواهر، برادرها و والدین (میکامی و پفیفنر١، ٢٠٠٨)، افسردگی، اضطراب و محدود شدن نقش والدینی، احساس عدم کفایت در تربیت فرزند، دلبستگی ضعیف عاطفی بین کودک و والد، بالا رفتن سطح تنیدگی در خانواده ، بالاتر رفتن میزان طلاق و از هم گسیختگی روابط خانوادگی منجر شود (هوش ور، خوشابی، میرزایی و رهگذر، ١٣٨٨).
Weiss, Cappadocia, MacMullin, Viecili & Lunsky 2.
Erica, Wan Joyce, Kelly , Julia 4.
Danielle, Walerius, Fogleman, Rosen 5.
جدول ٢: نمرات آغازگری – پاسخ دهی مقیاس توانمندی خانواده در موقعیت خط پایه ، مداخله و پیگیری آزمودنیها (رجوع شود به تصویر صفحه) بر اساس تحلیل دیداری نمودار داده های آزمودنی اول (پدر شماره ١)، خط میانه ، محفظه ثبات (الف ) و خط روند(ب ) آنها به قرار زیر آمده است (نمودار ١).
Impact of Attention-Deficit/hyperactivity Disorder on the Patient and Family: Results from a European Survey, Child and Adolescent Psychiatry and Mental Health, 2:31, doi: 10.