خلاصة:
روابط بین شهرهای شبکۀ شهری بهواسطۀ جریانهای جمعیتی و عوامل مؤثر بر آن شکل میگیرد. در این مقاله با بهرهگیری از دو انگاشت توزیع اشتغال و شبکۀ شهری، عوامل مؤثر در ایجاد و تشدید نابرابریهای فضایی در شبکۀ شهری اصفهان ارزیابی شده است. به این منظور، دگرگونیهای شاخصهای اشتغال در شبکۀ شهری اصفهان، متشکل از 37 شهر مصوب طرح مجموعهشهری، در سه مقطع زمانی 1375، 1385 و 1395 برپایۀ فاصلۀ بین شهرها در چارچوب تحلیل شبکههای اجتماعی در نرمافزار (گفی) سنجیده شده است. نوع پژوهش در این مقاله کاربردی است و تحلیلهای آن با استفاده از روشهای کمی انجام شده است. روش گردآوری دادهها، انجام مطالعات کتابخانهای و بازبینی اسناد مدون است. برای تحلیل یکپارچۀ انگاشت اشتغال و ویژگیهای شبکۀ شهری، در هریک از مقاطع زمانی سهگانه، شبکهای جداگانه ترسیم و تحلیل شده است. یافتههای تحلیلها بیانگر آن است که در شبکۀ شهری اصفهان، در مقاطع زمانی سهگانه، دگرگونیهای جمعیتی در شهرها (پرجمعیت و کمجمعیت) رابطۀ مستقیمی با جابهجایی جریان اشتغال در شبکۀ شهری ندارد و شهرهای کمجمعیت همچون دستگرد، بهاران و قهدریجان، در مقاطع زمانی پژوهش، عملکرد درخور توجهی در جذب جریان اشتغال داشتند. در مقابل، شهرهای پرجمعیتی همچون اصفهان، خمینیشهر، نجفآباد و شاهینشهر، در جذب جریان اشتغال، عملکرد ضعیفتری داشتند. شهرهای با جمعیت متوسط در شبکۀ شهری اصفهان، در جذب جریان اشتغال عملکرد متوسطی نیز داشتند، بهگونهای که میتوان گفت رابطۀ بین جمعیت و جذب جریان اشتغال در این شهرها، رابطهای مستقیم است. کلانشهر اصفهان با برخورداری از درصد درخور توجهی از امکانات، منابع، گردشهای مالی، قدرت سیاسی و جریانهای جمعیتی، عملکرد مناسبی در رتبهبندی شهرهای شبکۀ شهری ازلحاظ جذب جریانهای اشتغال ندارد. بنابراین برنامهریزی توسعۀ اشتغال در شبکۀ شهری مجموعۀ شهری اصفهان نمیتواند تابعی از رتبهبندی سلسلهمراتب شهرها باشد و شاخصهای بنیادین اقتصادی همچون نرخ مشارکت اقتصادی، نسبت اشتغال، نرخ بیکاری، بار تکفل، ضریب اشتغال و ضریب فعالیت عمومی نقش کلیدیتری دارند.
ملخص الجهاز:
به این منظور، شاخص های اقتصادی مؤثر بـر توزیـع اشتغال در بازه های زمانی ١٣٧٥، ١٣٨٥ و ١٣٩٥ در شهرهای مجموعۀ شهری اصـفهان بـه صـورت یکپارچه با شاخص های بیانگر دگرگونیهای سلسله مراتب شهرها در همین قلمرو مکانی و زمـانی برپایۀ تحلیل شبکۀ اجتماعی ارزیابی شده اند.
در شبکۀ دوم نیز پس از تأثیر شاخص آنتروپـی جمعیـت بـر گـره هـای شـبکه و تحلیـل سلسله مراتب این شاخص و مقایسۀ آن با سلسله مراتب جریان اشتغال شـهرهای مجموعـۀ شـهری اصفهان در مقطع زمانی ١٣٨٥، مشخص شده است که رابطۀ مسـتقیم بـین سلسـله مراتـب شـهری برآمده از شاخص آنتروپی جمعیت شهرهای مجموعۀ شهری با جریان اشتغال بـین آن هـا در سـال ١٣٨٥ وجود ندارد.
یافته های تحلیل شبکه ای جریان اشتغال بین شهرها و شاخص آنتروپی جمعیت آن ها را به صورت فشرده این گونه میتوان معرفی کرد (شکل ٤): در بازة زمانی ده سالۀ ١٣٧٥تا١٣٨٥، جایگاه شـهر اصـفهان در شـبکۀ جریـان اشـتغال بـین شهرهای مجموعۀ شهری ارتقا پیدا کرده است .
تحلیل شاخص ضریب قطعه بندی شبکۀ سوم (١٣٩٥) منبع : یافته های پژوهش برگرفته از نرم افزار گفی بحث و نتیجه گیری برپایۀ یافته های برآمده از تحلیل های شبکه های سه گانه در مقـاطع زمـانی ١٣٧٥، ١٣٨٥ و ١٣٩٥ بـین شهرهای مجموعۀ شهری اصفهان ، مهم ترین یافته های تحلیل را میتوان این گونه بیان کرد (جدول ١): اول : جریان اشتغال در شبکۀ شهری اصفهان به سمت شهرهای کوچک ازنظـر جمعیتـی بـوده است .
An Introduction to Personal Network Analysis and Tie Churn Statistics using E-NET, Gatton College of Business & Economics, University of Kentucky.