خلاصة:
تبیین موضوع: پارکهای شهری بخشی از زیرساختهای عمومیاند که کارکردهای مفیدی برای محیط شهر، از جمله بهبود کیفیت هوا، انجام فعالیتهای تفریحی، ثبات عاطفی شهروندان و ارتقای کیفیت زندگی شهری دارد. اما تضادها و نابرابریهای موجود در توزیع چنین کاربریها، از اساسی ترین چالشها در زمینه عدالت فضایی شهری است. هدف تحقیق حاضر، تحلیل توزیع فضایی پارکهای شهر بناب با رویکرد عدالت فضایی است.
روش: نوع پژوهش، کاربردی و با توجه به ماهیت موضوع، روش پژوهش، توصیفی ـ تحلیلی است. روش گردآوری دادهها به صورت ترکیبی مبتنی بر اسنادی و پیمایشی است؛ به این ترتیب که برای تدوین چارچوب نظری و استخراج شاخصها، مروری بر تحقیقات پیشین و دادههای مرکز آمار ایران صورت گرفته است؛ همچنین، برای تطبیق دادهها و شاخصهای مورد استفاده با واقعیتهای موجود از روش پیمایشی بهره گرفته شد. برای پردازش دادهها از شاخص میانگین نزدیکترین همسایه و تحلیل شبکه به صورت تلفیقی با سایر قابلیتهای فضایی ArcGIS استفاده شد.
یافتهها: نتایج بدست آمده نشاندهنده خوشهای بودن توزیع فضایی پارکها است که بیانگر توزیع نسبتا مناسب پارکهای شهر بناب در مناطق مرکزی و شمال شرقی شهر و نامناسب بودن آن در سایر بخشهای شهری میباشد. بعلاوه، توزیع پارکها تا حدودی مطابق با تراکم جمعیتی در بخشهای مختلف شهر بناب صورت گرفته ولی توزیع فضایی این خدمات در محلات حاشیهنشین شهر بناب مطلوب نیست.
نتایج: آنچه از این تحقیق بر می آید این است که عدالت فضایی در توزیع پارکهای شهر بناب چندان رعایت نشده است.
ملخص الجهاز:
تحليل توزيع پارک هاي شهري با رويکرد عدالت فضايي (مطالعۀ موردي : شهر بناب ) فيروز جعفري a و١،زهرا رسول زاده b ، اکبر حميدي c a استاديار جغرافيا و برنامه ريزي شهري ، دانشگاه تبريز، تبريز، ايران .
پارک ها به عنوان يکي از مهم ترين مراکز تفريحي و فضاي سبز شهري تجهيزاتي هستند که کيفيت زندگي شهروندان را ارتقاء مي دهند و بنابراين يکي از مسائل اصلي در برنامه ريزي شهري اين است که دسترسي به پارک هاي شهري براي تأمين خدمات مناسب تضمين شود.
بنابراين اين پژوهش درصدد پاسخ دادن بدين پرسش ها است : آيا پارک هاي شهر بناب به گونه اي توزيع شده اند که دسترسي مناسب شهروندان را با توجه به اصل رعايت عدالت فضايي و بر اساس استانداردهاي تراکم جمعيتي ، سرانه و قابليت دسترسي فراهم آورد؟ و توزيع پارک هاي عمومي شهر بناب از لحاظ عدالت فضايي داراي چه نارسايي هايي مي باشد؟ پيشينۀ نظري واژه عدالت قبل از آن که مسبوق به انديشه جغرافيايي باشد و دانش جغرافيا انديشمندان و متفکران جغرافياي انساني آن را ايجاد کرده باشد، ريشه در فلسفۀ سياسي و انديشه سياسي دارد (روستايي و همکاران ، ١٣٩٢: ٨٣).
در روش اسنادي ، مباني نظري مرتبط با موضوع تحقيق ، بررسي و گردآوري آمار و اطلاعات مورد نياز در رابطه با پژوهش حاضر از طرح جامع شهر بناب (سال تهيه طرح : ١٣٩٢) و مرکز آمار ايران (١٣٩٥) اخذ گرديده و با توجه به هدف اين پژوهش ، لايۀ موقعيت پارک هاي شهر بناب ، کاربري اراضي شهري و شبکه معابر به منظور انجام تحليل هاي فضايي بکار رفته است .