جان شیفته رومن رولان؛ متن سخنرانی در شب رومن رولان و م.ا. به‌آذین خطاب!

در زندگی بتهوون (۱۹۰۳) با آن که این آهنگ ساز بزرگ، یکی از نوابغ برجسته به شمار می آید، اما درحقیقت فرزند جامعه و عصر خویش است و با واقعیت های دوران خود دست به گریبان و آشناست. نگارش قطعی داستان بلند ژان کریستف، ۱۰ سال (۱۹۰۴-۱۹۱۴) از زندگی رومن رولان را به خود اختصاص داد و با آن که ناگزیر بود برای گذران زندگی در دانشگاه درس بدهد و به نوشتن مقاله و کارهایی در زمینه تاریخ بپردازد، بااین همه در سراسر این ده سال بخشی از وقت خود را به نگارش این داستان بلند و عظیم اختصاص داد. هدف رولان تنها این نیست که زندگی انسان را درمیان حادثه ها و پیکارها تصویر کند، بلکه می کوشد چیز مهم تر و پهناورتر را ارائه دهد، چیزی نو: انسانی با قلب بزرگ. این نامه ها برای رومن رولان شادی بخش بود و در مبارزه اش به خاطر صلح و آزادی به او نیرو و جسارت می بخشید. رولان درتصویر زندگی آنت و قهرمان های دیگر جان شیفته که شاید از ژان کریستف و شخصیت های آن مجسم تر و رنگی تر باشند، در جست وجوی مفهومی برای زندگی انسان است. اما بانگ عظیم این انسان دوست، عدالت پرست، آزادی خواه و صلح طلب بزرگ جهان که در اکتبر ۱۹۱۲ در پایان مقدمه ژان کریستف فریاد شده بود، تاکنون نیز در سراسر گیتی طنین انداز است و هرروز جا ن های بیشتر و بیشتری را شیفته خود می سازد: «مردان امروز، جوانان، اکنون نوبت شماست.