خلاصة:
هدف این مقاله ، بررسی رابطه ی بین نحوه گذران فراغت و هویت مدرن جوانان شهر تهران است . چارچوب نظری این پژوهش ، تئوری کنش متقابل نمادین و نظریه گیدنز است . جامعه مورد مطالعه ، کلیه جوانان ١٥ تا ٢٩ ساله شهر تهران بوده که تعداد ٤٠٧ نفر به عنوان حجم نمونه انتخاب شده است . از روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای استفاده شده و پس از بررسی اعتبار و روایی پرسشنامه ، با روش پیمایشی، اطلاعات لازم جمع آوری و مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت . تعداد هفت فرضیه مورد بررسی قرار گرفته و نتایج زیر به دست آمد: فراغت مجازی و فراغت ماهواره محور رابطه ی مثبت و مستقیم با هویت مدرن داشته است . فراغت مذهبی با هویت مدرن رابطه منفی و معکوس داشته است . بین فراغت فرهنگی، فراغت عامیانه ، فراغت ورزشی، جنسیت ، وضعیت تاهل ، تحصیلات و سن با هویت مدرن رابطه ی معناداری وجود ندارد. بین منطقه سکونت و شغل با هویت مدرن رابطه معناداری وجود دارد. مجموع این متغیرها ٦٢ درصد از تغییرات هویت مدرن جوانان را تبیین می کنند.
ملخص الجهاز:
در جامعه مدرن ، اوقات فراغت به عنوان فعالیتی مصرفی، عرصـه ی خاصـی از تجربـه انسـانی است که امتیاز آن برای افراد، داشتن حق انتخاب ، خلاقیت ، رضایتمندی و لذتی است که خود، لذت و شادی بیشتر را به دنبال داشته و بـه آن هـا ایـن امکـان را مـی دهـد تـا هویـت هـای اجتماعی مطلوب خویش را ابراز کنند و گاه تأیید دیگران را نسبت به آن به دست آورند.
به عبارت دیگر سـؤال اساسـی ایـن اسـت کـه در کـلان شهری چون تهران الگوهای گذران اوقات فراغت بـه چـه نحـوی الگوهـای هویـت مـدرن را انعکاس می دهند؟ آیا خطوط تمایز و تشابه اوقـات فراغـت مـی توانـد بعنـوان منبعـی بـرای هویت یابی جوانان باشد؟ ادبیات تحقیق هر چند مطالعات و پژوهش های فراغت ، تاریخچه ای بس طـولانی داشـته و جامعـه شناسـی فراغت در مباحث جامعه شناسانی همچـون زیمـل ٣، تورشـتاین وبلـن ٤ و مکتـب فرانکفـورت تحکیم بیشتری می یابد، اما مطالعات فراغت در واقع از دهه ١٩٧٠ بـا رویکـرد نئومارکسیسـت هایی چون کلارک ٥ وکریچر٦ و بویژه کن رابرتز٧ وارد مرحله ی جدیدی گردید و شکوفا شـد.
نتایج تحقیق پیمایشی ملکی و عباسپور(١٣٨٨) با عنوان «بررسی جامعه شناختی نگرش جوانان نسبت به هویت ملی و مولفه های آن » نشان داد که میانگین هویت ملی جوانانی کـه در اوقـات فراغت خود از رسانه های خارجی (اینترنت و ماهواره ) استفاده می کننـد، بـه طـور معنـاداری کمتر از جوانانی است که اصلا از اینترنت و ماهواره استفاده نمی کنند.
(
, 
, 
)
