خلاصة:
هدف از پژوهش حاضر بررسی پدیده شکاف نسلی و عوامل اجتماعی موثر بر آن در بین والدین و دانشجویان (مطالعه موردی دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد بابل) است. روش تحقیق، پیمایشی و از نوع همبستگی بوده است و با استفاده از فرمول کوکران حجم نمونه 300 نفر تعیین گردید. با روش نمونهگیری چندمرحلهای و تصادفی سیستماتیک نمونهها انتخاب و اطلاعات با تکنیک پرسشنامه جمعآوری گردید. با استفاده از ضریب همبستگی پیرسون و اسپیرمن، آزمون آنالیز واریانس، همچنین رگرسیون چندمتغیره و تحلیل مسیر فرضیات آزمون شد.
نتایج تحقیق نشان میدهد که میزان شکاف نسلی در حد متوسط میباشد. با این وجود بین میزان اعتماد اجتماعی، ساختار خانواده، وسایل ارتباط جمعی و اوقات فراغت با میزان شکاف نسلی رابطه مثبت و مستقیم وجود دارد. بین پایگاه اقتصادی اجتماعی با شکاف نسلی تفاوت معناداری وجود دارد. همبستگی بین پایگاه اقتصادی اجتماعی و شکاف نسلی منفی بوده بدین صورت که هر چه پایگاه اقتصادی اجتماعی بیشتر باشد، شکاف نسلی(در چهار بعد اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی و سیاسی) بین والدین و دانشجویان افزایش مییابد و برعکس. تحلیل رگرسیون نشانگر آن است که متغیرهای مستقل 3/ 29 درصد از تغییرات میزان شکاف نسلی را تبیین نموده و بیشترین تاثیر را به ترتیب میزان استفاده از وسایل ارتباط جمعی، تغییر ساختار خانواده، میزان اعتماد اجتماعی، پایگاه اقتصادی اجتماعی و گروه مرجع دارند. میزان تاثیر مستقیم کل متغیرهای مستقل بر میزان شکاف نسلی برابر با 79/ 0، تاثیر غیرمستقیم برابر با 3/ 0 و مجموع تاثیرات مستقیم و تاثیر غیرمستقیم برابر با 09/ 1 میباشد.
ملخص الجهاز:
(5 شکاف نسلي توسط جامعه شناسان و انسانشناسان در دهه ١٩٦٠ براي نخستين بار مورد استفاده قرار گرفت و به طور معمول بر ارزش هاي و باورهاي مختلف و متفاوتي کـه ميـان والـدين و فرزنـدان بـروز ميکند، دلالت دارد و در نتيجه بسياري از والدين نگران هستند که مبادا تـ أثير و نفوذشـان در بچـه هـاي خود را از دست بدهند آن هم در شرايطي که نظرات گروه همسـالان از ارزش مضـاعفي برخـوردار شـد ه است (دانکن ، ٢٠٠٥: ٢).
در اين مقاله به دنبال اين هستيم که آيا بين روش هاي گذارن اوقات فراغت ، ميـزان اسـتفاده از وسـايل ارتباط جمعي، ميزان اعتماد اجتماعي، وضعيت اقتصادي اجتماعي، گروه مرجع و نوع نگـرش بـه سـاختار خانواده بين دانشجويان با والدين خود تفاوت وجود دارد يا خير؟ و هدف پاسخگويي به اين مسـأله اسـت که آيا شکاف نسلي بين دانشجويان با والدينشان وجود دارد يا خير؟ و اگر وجود دارد ابعـاد آن هسـت ؟ و همچنين چه عوامل اجتماعي بر آن تأثير ميگذارند؟ مباني نظري شکاف نسلي تحقيقات مختلفي مانند اسدي و همکارانش (١٣٥٣)، رازقي(١٣٨٨)، عابدي(١٣٨٥)، معيدفر(١٣٨٣)، پهلوان (١٣٨٦)، جانعليزاده چوببستي و سليماني بشلي(١٣٨٩)، شکربيگي(١٣٨٩)، حقيقتيان و غفاري(١٣٨٨)، ساروخاني و صداقتيفرد (١٣٨٨)، دارياپور(١٣٨٦)، قاضينژاد(١٣٨٥)، عباسي شوازي و ترابي(١٣٨٥)، عبدالهيان(١٣٨٥)، رباني و صفايينژاد(١٣٨٢)، اجتهادنژاد کاشاني(١٣٨٤)، حسن پور و ارجمند سياهپوش(١٣٩٢)، رفيع پور(١٣٧٨)، دفتر طرحهاي ملي وزارت فرهنگ و ارشاد ملي(١٣٧٩ و ١٣٨٢) و آزاد ارمکي(١٣٧٩)، يوت شونفلونگ (٢٠٠١)، رست (٢٠٠١)، لدر(٢٠٠٢)، روفمن (٢٠٠٤)، سان پارک(٢٠٠٦) و رنک و همکاران(٢٠٠٥) در زمينه ي شکاف نسلي در داخل و خارج از کشور صورت گرفته است .