خلاصة:
هویت های قومی و نسبت آن با هویت ملی یکی از مسائل اساسی در کشورهای چند قومیتی به شمار میآید که میتواند بر روی همبستگی و انسجام ملی در این کشورها تاثیر بگذارد. حفظ و ترویج عناصر فرهنگی اقوام مختلف کشور از مهمترین اهداف راهاندازی شبکههای استانی صداوسیما بوده است. با وجود این، کاربرد گونههای زبانی بومی در این شبکهها همواره با موانعی روبرو بوده که افزایش دانش برنامهسازان و بهرهگیری از رهنمودهای آنها بیتردید در رفع آنها بسیار مؤثر خواهد بود. هدف کلی این پژوهش، شناخت دیدگاهها و راهکارهای پیشنهادی زبانشناسان در مورد کاربرد زبان محلی در برنامههای شبکه استانی مازندران است. این پژوهش، یک تحقیق کاربردی با رویکردی کیفی است که به روش مصاحبه عمیق و با استفاده از نمونهگیری هدفمند صورت گرفته است. به موجب یافتههای پژوهش، به طور کلی تأسیس نهادی که متولی تمام امور مربوط به فرهنگ و زبان مازندرانی ازجمله برنامهریزی زبانی، تعیین گونه زبانی مشترک و صورت نوشتاری مربوط به آن باشد، اصلیترین راه حل مشکلات موجود است. به اعتقاد صاحبنظران، در سطح شبکه استانی نیز افزایش آگاهی برنامهسازان، استفاده هوشمندانه و حرفهای از ظرفیتهای کمنظیر زبان محلی در برنامههای طنز، کاربرد سطوح متعالیتر طنز (طنز موقعیت) و اتخاذ گونه زبانی مشترک ضمن احترام به همه تنوعات گویشی موجود و انعکاس آنها در برنامهها، تدابیر رسانهای مؤثری برای حفظ زبان محلی، افزایش نگرش مثبت زبانی و رضایت مخاطبان از شبکه مازندران خواهد بود.
Ethnic identities and their relation to national identity are one of the main issues in multi-ethnic countries that can affect Solidarity and National Coherencen in these countries. Maintaining and promoting the local languages and cultures has been one of the main goals of establishing IRIB provincial networks. Never the less, these networks have confronted obstacles in using local languages and dialects in their programs. Increasing the knowledge of the program- makers and employing linguistic advices would act as effective solutions to the problem. <br />The present research aims at collecting useful viewpoints and linguistic advices of selected experts (Professional linguists) by employing qualitative survey methods and purposive sampling. According to the findings, in a holistic perspective, the main solution to the problem is establishing an institution responsible for the linguistic planning and determining the standard Mazandarani language and the respective written form. The local media can also take practical steps by educating the program makers, professional usage of the unique potentials of Mazandarani language in creating irony and comedy and respecting/reflecting the linguistic varieties while using the standard language.
ملخص الجهاز:
به موجب يافته هاي پژوهش ، به طور کلي تأســـيس نهادي که متولي تمام امور مربوط به فرهنگ و زبان مازندراني ازجمله برنامه ريزي زباني، تعيين گونه زباني مشترک و صورت نوشتاري مربوط به آن باشد، اصليترين راه حل مشکلات موجود است .
به اعتقاد صاحب نظران ، در سطح شبکه استاني نيز افزايش آگاهي برنامه سازان ، استفاده هوشـــمندانه و حرفه اي از ظرفيت هاي کم نظير زبان محلي در برنامه هاي طنز، کاربرد ســـطوح متعاليتر طنز (طنز موقعيت ) و اتخاذ گونه زباني مشــترک ضــمن احترام به همه تنوعات گويشــي موجود و انعکاس آنها در برنامه ها، تدابير رســانه اي مؤثري براي حفظ زبان محلي، افزايش نگرش مثبت زباني و رضــايت مخاطبان از شبکه مازندران خواهد بود .
پژوهش «کاربرد زبان مازندراني در شبکه مازندران : مطالعه ديدگاه ها و راهکارهاي برنامه سازان » اثر فاطمه عامريان (١٣٩٤) نيز تنها پژوهشي است که به طور خاص ، کاربرد اين زبان را در صداوسيما و شبکه استاني مورد مطالعه قرار داده و به برخي از مشکلات موجود در اين خصوص اشاره کرده است .
Language Planning از آنها نسبت به تمسخرگونه زباني خود در صداوسيما و به ويژه برنامه هاي طنز، تنوع نسبتا زياد گويش ها و لهجه هاي زبان مازندراني و همچنين نبود صورت نوشتاري و رسم الخط معيار براي نويسندگان برنامه ها (عامريان ، ١٣٩٤: ٧٢).
پژوهش ها نشان ميدهد تنوع گويش ها و لهجه هاي مازندراني و دشواري انتخاب گونه زباني ميانه يا مشترک، يکي از اصليترين مشکلات کاربرد زبان محلي در شبکه مازندران است (عامريان ، ١٣٩٤: ٧٢).