مقایسه تطبیقی محله های نوساز و قدیمی اصفهان از نظر میزان انطباق پذیری با شاخص های ایرانی ـ اسلامی؛ مطالعه موردی: محله های جویباره و شهرک نگین مقالة

امروزه در ادبیات برنامه ریزی و طراحی شهری، توجه به مقیاس های فضایی کوچک همچون محله های شهری به عنوان مهم ترین مکان سکونت شهروندان از اهمیت بالایی برخوردار است. در این زمینه توجه به ارزش ها و اصول دین اسلام، نقش تعیین کننده ای در کیفیت طراحی و ویژگی های محله های شهری دارد. این پژوهش ویژگی های طراحی شده در محلات را با کمک شاخص های مستخرج از اصول دین مبین اسلام مورد ارزیابی قرار می دهد. در این راستا دو محله (محله قدیمی جویباره و محله جدید شهرک نگین) در شهر اصفهان انتخاب شد. سپس شاخص های طراحی محله های مسکونی بر اساس اصول دین اسلام استخراج شد. در این زمینه 25 شاخص در سه بعد کالبدی ـ محیطی، اقتصادی و اجتماعی انتخاب شد. در گام بعدی، با بهره گیری از تکنیک پرسشنامه و مطالعات میدانی، داده های پژوهش گردآوری شد. در مرحله بعد، اطلاعات جمع آوری شده وارد نرم افزار SPSS شد. نهایتا وضعیت دو محله مورد مطالعه از حیث شاخص های طراحی محله های اسلامی با استفاده از آزمون تی دو نمونه ای مقایسه شد. نتایج تحلیل های آماری نشان داد که میانگین های دو گروه در دو محله مورد مطالعه، در 20 شاخص تفاوت معناداری دارند و همچنین میانگین شاخص ها در محله جویباره بسیار بالاتر از شهرک نگین است. بیشترین اختلاف بین دو محله مورد مطالعه به ترتیب در بخش های اجتماعی، کالبدی و اقتصادی است. نکته حائز اهمیت آنکه این دو محله در بخش اقتصادی، اختلاف بسیار ناچیزی دارند.