خلاصة:
این پژوهش با هدف سطح بندی شهرستانهای استان اصفهان در بهره مندی از شاخصهای ساختاری بهداشتی – درمانی انجام گرفته است و از نوع توصیفی بوده که به بررسی وضعیت شاخص های بهداشتی و درمانی در شهرستان های استان اصفهان در سال 1393 پرداخته است. داده های مورد نیاز در سه گروه شاخص های نهادی، نیروی انسانی و بهداشت روستایی جمع آوری گردید. شاخص ها با استفاده از تکنیک AHP وزندار و سپس با استفاده از تکنیک پرومتی شهرستان ها سطح بندی شدند و در نهایت ترسیم نقشه نیز توسط نرم افزار Arc GIS انجام گرفت.در مجموع محرومیتی کلی در سطح استان از لحاظ برخورداری از شاخص های بهداشتی و درمانی حاکم است.شهرستان نایین و اردستان با توجه به میزان جمعیتشان(سرانه شاخص ها) با کسب رتبه 1 و 2 به ترتیب بیشترین امتیاز و شهرستان خمینی شهر و برخوار نیز از لحاظ جمعیت ساکن در این مناطق با رتبه 22 و 23 ، کمترین میزان بهره مندی از شاخص های ساختاری بهداشت و درمان را به خود اختصاص دادند. از بین شاخصهای مورد بررسی، بیشترین میزان برخورداری مربوط به شاخص های نهادی و کمترین میزان، مربوط به شاخص های بهداشت روستایی بود.
. The research aimed of the province in the enjoyment of structural indicators of health - therapy is done to check the status of descriptive indicators of health in the city of Isfahan in 1393's. The required data on three groups of indicators institutional, human resources and rural health have been collected. Weighted indicators using the AHP method and then using techniques were Prometea city level and the mapping was conducted by the Arc GIS software. A total the overall deprivation at the provincial level ruler terms of health indicators. The city of Nain and ARDESTAN according to the population (per capita indicators) rank 1 and 2, with the highest rating and the city of Khomeini Shahr city and also in terms of population living in these areas with rank 22 and 23, the lowest benefit from structural indicators, respectively health. Among the indices, highest rate of institutional indicators and the lowest, the rural health indicators recommended Bvd.lza Ajragrdd planning and policies tailored to these areas.
ملخص الجهاز:
در مطالعه ای بهادری و همکاران که در سال ١٣٩٢ به منظور سطح بندی شاخص های ساختاری سلامت در استان گلستان انجام دادند به این نتیجه رسیدند که بین شهرستان های استان ازنظر توسعه یافتگی شکاف زیادی وجود دارد (بهادری، ٥٨:١٣٩٢).
ضرابی و همکاران ١٣٩٠ در مطالعه ای تحت عنوان سطح بندی شاخص های توسعه سلامت استان های ایران ، به این نتیجه دست یافتند که بین استان های کشور از نظر امکانات و خدمات مختلف در بخش سلامت ، تفاوت آشکاری وجود دارد.
روش پژوهش این پژوهش با بهره گیری از سالنامه آماری ١٣٩٤ استان اصفهان و مستندات مرکز آمار کشور و با استفاده از مدل چند متغیره پرومته (جهت سطح بندی شهرستان ها) و وزن بندی شاخص ها با تکنیک AHP انجام شده است .
(رجوع شود به تصویر صفحه) شکل شمارة١- موقعیت جغرافیایی شهرستانهای استان اصفهان بحث و یافته ها در مطالعه حاضر، طی فرایند انجام شده و به منظور سطح بندی شهرستان های مورد مطالعه ، میزان برخورداری از وضعیت بهداشت و درمان ، ابتدا ماتریس تصمیم گیری بر اساس داده های حاصل از سرشماری شامل ٢٨ شاخص و ٢٣ شهرستان تشکیل شد (جدول پیوست شماره ١) در مرحله بعد برای تعیین وزن این معیارها از مدل مقایسه زوجی استفاده گردید.
در این راستا، به منظور سطح بندی میزان توسـعۀ خـدمات بهداشـتی - درمانی شهرستان های استان اصفهان ، تعـداد ٢٨ شاخص انتخاب شد که با استفاده از روش پرومته جهت رتبه بندی شهرستان ها با وزن بندی به وسیله مدل AHP بر مبنای سه دسته شاخص نهادی، نیروی انسانی، بهداشت روستایی مشخص گردید که شهرستان های نایین و اردستان به نسبت جمعیتشان برخوردارترین شهرستان ها در استان و همچنین شهرستان برخوار و خمینیشهر نیز براساس جمعیتشان محرومترین شهرستان در خدمات بهداشتی بودند.