خلاصة:
ماموریت ساختارگرایی در حوزه ادبیات، تجزیهوتحلیل نوشته، تفکیک آثار و انواع ادبی، بررسی مولفههای بیرونی تاثیرگذار در ظهور یک ژانر هنری است. طرفداران این مکتب قواعدی برای تشریع آثار نویسندگان معرفی نمودهاند؛ که جنبههای زیباشناختی یک اثر را معرفی کرده و نوشته را در مقام مقایسه با سایر آثار قرار میدهد و ضمن تسهیل نقد و ارزشیابی اثر، میزان توانمندی آفریننده آن را معلوم میسازد.
در میان آثار ادبی نوع سنتی آن به دلیل پیچیدگیهای معنایی بیشتر از نوشتههای معاصر نیاز به این نوع بررسیها دارد و در این راستا این مقاله، نفثهالمصدور را از دیدگاه ساختارگرایی به بررسی نشسته و تجزیهوتحلیل عوامل بیرونی (ارزشهای اجتماعی و سیاسی، درآمدهای فکری مولف و ارادهی تاریخی) و عوامل درونی (فرم، تکنیک و محتوی) آفرینش این متن ادبی را عهدهدار است. آرایش کلامی نفثهالمصدور، مصنوع و فنی است و تاکنون اقدامات ادبی- پژوهشی صورت گرفته در حد شرح و توضیح بوده یا حداقل بضاعت مزجات نگارنده توانایی تحصیل یافتههای دیگر را احراز ننموده است. امید است این بررسی ساختاری، در حوزهی ادب، هرچند با قلت دادهها، مورداستفادهی ارباب تحقیق و پژوهش قرار گیرد.
The aim of structuralism in literature is to analyze texts and literary genres, and to examine the external parameters involved in the formation of a literary genre. The structuralists have introduced guidelines to describe writers' works, have introduced aesthetic aspects of works and have compared them with other works. They have also criticized works with a focus on the power of literary figures. The classical literary works require such studies more than contemporary works. As such, this article examines Nafsa tul-Masdoor from a structural perspective, and it analyzes the external parameters (social, political values, intellectual foundations of the writer, the history will) as well as internal parameters (form, technique and content) involved in the formation of this work. The figure of speech in Nafsa tul-Masdoor is technical and the literary studies to date have been limited to description and exposition. I hope this structural work help scholars although the data are limited.
ملخص الجهاز:
در میان آثار ادبی نوع سنتی آن به دلیل پیچیدگیهای معنایی بیشتر از نوشتههای معاصر نیاز به این نوع بررسیها دارد و در این راستا این مقاله، نفثهالمصدور را از دیدگاه ساختارگرایی به بررسی نشسته و تجزیهوتحلیل عوامل بیرونی (ارزشهای اجتماعی و سیاسی، درآمدهای فکری مؤلف و ارادهی تاریخی) و عوامل درونی (فرم، تکنیک و محتوی) آفرینش این متن ادبی را عهدهدار است.
» (گال و بورک، 1382: 60) پرسشهای پژوهش این تحقیق سعی میکند تا به پرسشهای ذیل پاسخ دهد: 1- ارزشهای اجتماعی و سیاسی در انسجام متن فثهالمصدور از چه وزن برخوردار است؟ 2- درآمدهای فکری مؤلف و ارادهی تاریخی چه سهمی در انشای فثهالمصدور دارد؟ 3- عوامل درونی (فرم، تکنیک و محتوی) مؤثر در از سطح زیباییشناختی برخوردار است؟ مؤلفههای مؤثر در آفرینش نفثهالمصدور آنطور در نوشتههای تاریخی ملاحظهی شود در دورههای تاریخی بعد از اسلام، ارباب فکر و هنر برای کسب ویژگیهای قرابت دیوانی و نزدیکی به دربار حاکمیت، از هیچ سعی و تلاشی فروگذاری نکردهاند.
پس از ورود اسلام، زبان حکومتی (عربی)، زبانی بود که برخورداری از آن ملاک کسب مقام رسالت تلقی میشد و ارباب ادب بهناچار، در یادگیری و تخصص آن گامهای مهمی برداشتند؛ طوری که بعد از گذشته یک و نیمقرن، قویترین دانشمندان عصر در زبان مقصد، از جرگهی ایرانیان به ظهور رسید و در ظهور آثار هنری، ارزشهای اجتماعی سیاسی – درآمدهای فکری مؤلفان و ارادهی تاریخی آنان نقش بازی کرده و بنیاد ساختارهای ادبی-پژوهشی زمان را به وقوع رساند.