خلاصة:
در طول تاریخ و گذشت بیش از 58 سال از آغاز عصر فضا، بهرهبرداری نظامی و جاسوسی از فضا، همواره جزء مهمترین اولویتها و چالشهای کشورها در دستیابی به علوم و فنآوری فضایی بوده است. امروزه این تکاپوها منجر به نظامی و تسلیحاتی شدن فضا گشته و چالشهای امنیتی بسیار جدیای را فراروی کشورها قرار داده است. ج.ا.ایران نیز به دلایل مختلفی بطور فزایندهای در معرض این تهدیدها قرار دارد. لذا پژوهش حاضر با هدف بررسی تهدیدات موصوف علیه امنیت نظامی ج.ا.ایران و راهکارهای مقابله با آنها با رویکرد آیندهپژوهی انجام شده است. در این راستا با مطالعه ادبیات و سوابق موضوع و انجام مصاحبه اکتشافی، تعداد 14 تهدید عمده و 16 راهکار مقابله با آنها در قالب دو رویکرد دفاع فعال فضایی و بازدارندگی فضایی شناسایی شد. در گام بعدی با طراحی پرسشنامه به ارزیابی اعتبار و وزندهی آنها پرداخته شد. نتایج تحقیق نشان داد متغیرهای شناسایی مناطق حیاتی و راهبردی نظامی کشور و جمعآوری اطلاعات سیگنالی با میانگینهای وزنی 4.05 و 3.90 بیشترین تهدید را متوجه امنیت نظامی کشور میکنند. در بعد راهکارها نیز، راهکارهای بهرهگیری از سایر حوزههای راهبردی و تدوین دکترین نظامی جهت کسب و توسعه فناوری فضایی بهمنظور کاربردهای دفاعی با رویکرد آیندهپژوهی با میانگین وزنی 4.1 و 4 بیشترین وزن را بخود اختصاص دادند که میبایست در اولویت برنامهریزیها و سیاستگذاریهای آینده میانمدت نظام دفاعی کشور مورد توجه قرار گیرند.
ملخص الجهاز:
در بعد راه کارها نیز، راه کارهای بهره گیری از سایر حوزه های راهبردی و تدوین دکترین نظامی جهت کسب و توسعه فناوری فضایی به منظور کاربردهای دفاعی با رویکرد آینده - پژوهی با میانگین وزنی ٤,١ و ٤ بیشترین وزن را بخود اختصاص دادند که میبایست در اولویت برنامه - ریزیها و سیاست گذاریهای آینده میان مدت نظام دفاعی کشور مورد توجه قرار گیرند.
در سال ١٣٩٥ آزاد در پژوهشی به تحلیل نقش و جایگاه کوپوس در حفظ صلح جهانی پرداخت ایشان در این پژوهش نقش ، جایگاه و عملکرد "کمیته استفاده های صلح آمیز از فضای ماوراء جو سازمان ملل (کوپوس )" را تحلیل نمودند و معاهدات بین المللی تصویب شده در کوپوس و عدم پایبندی کشورهای پیشرفته به آن را تشریح نمودند در سال Kozin٢٠١٥ از مرکز مطالعات راهبردی روسیه ابعاد مختلف تأثیر نظامی و تسلیحاتی نمودن فضای ماورای جو بر محیط امنیت جهانی مورد تجزیه و تحلیل قرار دادند.
جدول (٣) ضریب آلفای کرونباخ محاسبه شده برای پرسش نامه (رجوع شود به تصویر صفحه) روند کلی پژوهش به این ترتیب انجام گردید که در گام نخست با استفاده از مرور مطالعات انجام شده و بررسی فعالیت های نظامی و تسلیحاتی در فضای ماورای جو و نهایتا با انجام مصاحبه اکتشافی تهدیدات و راه کارها شناسایی و سپس با استفاده از روش پرسشنامه تهدیدات و راه کارهای شناسایی شده مورد ارزیابی قرار گرفتند و در نهایت بر مبنای نتایج و تجزیه و تحلیل های صورت گرفته نتایج بدست آمد.