ملخص الجهاز:
"لرد کرزن که وجود هیچ بیگانه فعالی را در ایران برنمییافت به ویژه نسبت به فرانسویها بسیار حساس بود(ماجرای حساسیت وی درباره دعوت از استادان حقوق فرانسوی برای تدریس در مدرسه عالی حقوق و سیاسی در دوران قرارداد 1919 و احتمال ایجاد زمینههای روشنگری بر علیه قرارداد توسط ایشان در اسناد محرمانه وزارت امور خارجه انگلیس که توسط دکتر شیخ الاسلامی گردآوری و به چاپ رسیده،به خوبی بازتاب یافته است) در کتاب دو جلدی خود «ایران و قضیه ایران»درباره بواتال چنین مینویسد: بواتال نامی که امتیازچی چیردهدستی» است و چند بار برای تأسیسات گاز و برق و راهسازی امتیازاتی در تهران بدست آورده بود امتیازاتی جهت ایجاد چند رشته خط آهن تحصیل کرد»یا به عبارتی دیگر عامل نابکار همه جا حاضر تهران از سویی آقای دکتر محبوبی اردکانی بر پایه خاطرات اعتماد السلطنه به مولد برقی اشاره میکند که در باب همایون نصب و بهرهبرداری گردیده و چند لامپ روشنایی آن را در خیابان باب همایون روشن مینموده است.
نکاتی که تاکنون اشاره شد برای این بود که نشان داده شود پیش از ورود مولد گرام خریداری شده توسط ناصر الدین شاه که به کارگزاری محمد حسن امین الضرب از مرز گذارنده شده و به تهران رسید،آشنایی با این تجهیزات و روشنایی با برق برای برخی از درباریان و نزدیکان بدانها امری ناشناخته نبوده و نمیتوانسته باشد به ویژه برای شخص امین الضرب و بعدها پسرش امین الضرب هرگز مسألهای ناشناخته نبوده است هدف از رسیدن بدین نقطه برای آن است که به شایعهای داستان گونه که درباره شخصی به نام امین الضرب در سفرش به قفقاز در معیت شاه قاجار(مظفر الدین شاه)و خریدار یک مولد بر سر زبانها افتاده بود پرداخته و نکات مبهم آن را روشن نماییم."