خلاصة:
باتوجه به اینکه بزه دیده، یکی از ارکان بسیاری از جرایم را تشکیل میدهد، امروزه تردیدی نیست که تحقیق درباره بزه دیدگان و نقش آنان در وقوع جرایم، از لوازم یک سیاست جنایی موفق است. در این میان، یکی از حوزههایی که کمتر موردتوجه بوده است، حوزه بزه دیدگی در نظام دادگستری است. اهمیت مطالعه بزه دیدگی در نظام دادگستری از این جهت است که این نظام برای مقابله با قانون شکنی ایجاد شده، اما شواهد حاکی از وقوع میزان قابل توجهی از جرم و بزه دیدگی در خود این نظام است. پژوهش حاضر با استفاده از تکنیک پیمایشی و روش تحقیق کمی و ابزار پرسشنامه و به شیوه تمام شماری، به بررسی عوامل بزه دیدگی کارمندان دادگستری شهر بروجرد در سال ١٣٩٤ پرداخته است. نتایج تحقیق حاکی از این است که تعداد قابل توجهی از کارمندان دادگستری شهر بروجرد (٣٠ درصد کاملا و ٢٢/٥ درصد تا حدودی) بزه دیده جرایم به ویژه جرم توهین و تحقیر واقع شدهاند. به علاوه، عوامل ماهیت شغل، شرایط دشوار شغلی، ویژگیهای ارباب رجوع (به ویژه ناآگاهی ایشان)، فقدان امکانات و تجهیزات کافی و مناسب، ویژگیهای مکانی و ضعف تدابیر مناسب حفاظتی و کنترل رسمی، نقش مهمی در بزه دیدگی کارمندان دادگستری داشته است
Since victim is one of the elements of many of crimes, nowadays, it is undoubtedly, necessary for a successful criminal policy to research about victims and their role in occurrence of crimes. In the meantime, victimization in judiciary is an area that has been less attended. The study of victimization in judiciary is important because, the judiciary has been established to encounter law-breaking, but, evidences indicate interesting amount of crime and victimization in judiciary itself. The present study, using technique of measurement and quantitative method and by means of questionnaire and all-counting method, has examined elements of victimization of judiciary's staff in Broujerd city in 1394. Results indicate that an interesting number of judiciary's staff in Broujerd city (30 percent fully and 22.5 percent more or less) have been victimized especially with regard to crime of insult. Also, the elements of nature of job, difficult conditions relative to job, specifications of clients (especially their ignorance), loss of enough and suitable equipment, specifications of location and weakness of protective measures and official control, have been an important role in victimization of judiciary's staff.
ملخص الجهاز:
٢. نک : عليحسين نجفي ابرندآبادي و حميد هاشم بيگي، دانشنامۀ جرم شناسي (تهران : دانشگاه شهيد بهشتي و گنج دانش ، ١٣٧٧)، ١٩٩؛ حبيب احمدي، جامعه شناسي انحرافات (تهران : سمت ، ١٣٨٤)، ٢٤٩؛ کيت سوتيل ، مويرا پيلو و کلر تيلور، شناخت جرم شناسي، ترجمه مير روح الله صديق (تهران : دادگستر، ١٣٨٨)، ٨٣؛ سهيلا صادقي فسائي و زهرا ميرحسيني، «بررسي عوامل مؤثر بر بزه ديدگي زنان شهر تهران »، فصلنامه زن در توسعه و سياست ١ (١٣٩٠)، ٣٦؛ مهدي سلطاني، حقوق جزاي عمومي (تهران : دادگستر، ١٣٩٤)، ٥٣.
پاميلا ويلکاکس ، «نظريه هاي بزه ديدگي» ترجمه اکبر وروايي، در دانشنامه بزه ديده شناسي و پيشگيري از جرم ، به اهتمام عليحسين نجفي ابرندآبادي (تهران : ميزان ، ١٣٩٣)، ١٣٩٠.
نتايج پژوهش وي همچنين نشان ميدهد که ميان متغيرهاي شرايط شغل ، تجهيزات و امکانات و نيز حفاظت و کنترل با متغير بزه ديدگي قضات و کارمندان دادگاه هاي نظامي و دادسراهاي تابع آنها در حوزه قضايي اهواز، رابطه معناداري وجود دارد؛ اما عوامل ماهيت شغل ، ويژگي کارمندان ، ويژگي ارباب رجوع ، مکان و زمان ، در بزه ديدگي ايشان مؤثر نبوده است .
همچنين يافته هاي تحقيق او نشان ميدهد که ميان متغيرهاي شرايط شغل ، تجهيزات و امکانات و نيز زمان با متغير بزه ديدگي وکلاي دادگستري شهرهاي اهواز و آبادان رابطۀ معناداري وجود دارد؛ اما عوامل ماهيت شغل ، ويژگي کارمندان ، ويژگي ارباب رجوع ، مکان ، حفاظت و کنترل رسمي ، در بزه ديدگي ايشان مؤثر نبوده است .