خلاصة:
گویشسنجی رویکردی آمارگرا در مطالعات زبانی است که در آن تنوعات زبانی در یک پهنۀ جغرافیایی بر پایۀ روشها و اصولی مشخص سنجیده و سپس در قالب نمودارها و شکلهای تفسیری ارائه میشوند و قابلیت تعیین نسبی مرز گویشها و زبانها را فراهم میآورد. این پژوهش با بررسی حوضه آبریز رود چرداول در استان ایلام با استفاده از شیوههای گویشسنجی و ارائه روششناسی انجام کار کوشیده است تصویری مناسب از چگونگی توزیع گونههای زبانی در منطقه ارائه نماید و علاوه بر ارائۀ تصویری کلی از همبستگی زبانی – جغرافیایی منطقه، برای هر مکان خاص فواصل گویشی از سایر مکان ها را بسنجد. برای این منظور، دادههای زبانی 35 آبادی بر اساس فهرست واژگان پایه موریس سوادش در این قلمرو گردآوری و آوانگاری گردیده است و پس از لحاظ کردن دادههای جغرافیایی منطقه با استفاده از نرم افزار Gabmap تحلیلهای مربوطه بدست داده شده است.
Dialectometry is a statistical branch of dialectology. This sub-field of linguistics studies language variation using the methods of statistics in a geographical zone to determine the relative boundaries of dialects. This paper, using some established methods in dialectometry, tries to represent a proper distribution of language varieties in Chardavol area in Ilam province, and in addition to capture a whole picture of linguistic-geographic correlations in the area, introduces methodology of calculation of linguistic distance of some specific places. Linguistic data, gathered from 35 sites based on Swadesh list, after being combined with geographical data, have been analyzed using Gabmap software.
ملخص الجهاز:
اطلس گويشي چرداول : بررسي تنوعات آوايي و اندازه گيري فاصله گويشي گلناز مدرسي قوامي ١ *2 محسن حيدري زادي چکيده گويش سنجي رويکردي آمارگرا در مطالعات زباني است که در آن تنوعات زباني در يک پهنه ي جغرافيايي بر پايه ي روش ها و اصولي مشخص سنجيده و سپس در قالب نمودارها و شکل هاي تفسـيري ارائـه مـيشـوند و قابليـت تعيـين نسـبي مـرز گويش ها و زبان ها را فراهم ميآورد.
اين پژوهش با بررسي حوضه آبريز رود چرداول در استان ايلام که در آن گونه هـايي از زبان هاي کردي، لکي و لري رايج هستند با استفاده از شيوه هاي گويش سنجي و ارائه روش شناسي انجام کار کوشيده اسـت تصويري مناسب از چگونگي توزيع گونه هاي زباني در منطقه ارائه نمايد و علاوه بـر ارائـه ي تصـويري کلـي از همبسـتگي زباني- جغرافيايي منطقه ، براي هر مکان خاص فواصل گويشي از ساير مکان ها را بسنجد.
Isoglosses يک دست نمايش داده شده است خود داراي تنوعات زباني قابل توجه است ؛ اين امـر بـه درک بهتـر وضـعيت گونه هاي زباني موجود در منطقه کمک ميکند.
Multidimensional Scaling Plot شکل ١: نقشه منطقه جغرافيايي چرداول در استان ايلام (پليگون ١ مستخرج از گوگل ارث ٢) ٢-١- شيوه گردآوري داده ها در اين پژوهش ، از شيوه مصاحبه براي گردآوري داده هاي آوايي استفاده شده است .
نمودار ٥: نمايش همبستگي جغرافيايي– زباني منطقه مورد مطالعه از نقطه مرجع روستاي دراشکفت يکي ديگر از شيوه هاي نمايش فواصل جغرافيايي- زباني، استفاده از نقشه پرتوي ١ است .
Wigil (2008), The Spanish language of New Mexico and Southern Colorado, A linguistic Atlas.