خلاصة:
پژوهش حاضر با هدف شناسایی و سنجش وضعیت پیشایندها و پسایندهای جانشین‌پروری مدیران آموزش و پرورش کشور در یک مدل فرایندی انجام شد. این مطالعه از نظر هدف کاربردی و از نظر جمع‌آوری داده ترکیبی بود. جامعه پژوهش در بخش کیفی خبرگان دانشگاهی و متخصصان آموزش و پرورش و در بخش کمی مدیران و معاونان اداره آموزش و پرورش در مراکز استان‌های کشور (2400 نفر) در سال تحصیلی 97-1396 بودند. حجم نمونه در بخش کیفی 20 نفر که با روش هدفمند و در بخش کمی 400 نفر که با روش نمونه‌گیری خوشه‌ای چندمرحله‌ای انتخاب شدند. ابزار گرد‌آوری در بخش کیفی مصاحبه نیمه‌ساختاریافته و در بخش کمی پرسشنامه محقق‌ساخته جانشین‌پروری (84 گویه‌ای) بود. در بخش کیفی از رویکرد نظریه‌پردازی داده بنیاد و در بخش کمی برای تحلیل داده‌ها از روش‌های تحلیل عاملی اکتشافی و آزمون تی استفاده شد. نتایج نشان داد مولفه‌های جانشین‌پروری شامل فردی، سازمانی و فرایندی؛ عوامل اثرگذار بر جانشین‌پروری شامل نقش‌های رهبری، وظایف مربی‌گری، سرمایه انسانی و مدیریت استعداد و عوامل اثرپذیر از جانشین‌پروری شامل ماهیت شغل، فرصت‌های پیشرفت و جو سازمانی بود. همچنین نتایج نشان داد وضعیت سرمایه انسانی و نقش‌های رهبری مطلوب، اما وضعیت جانشین‌پروری، رضایت شغلی، وظایف مربی‌گری و مدیریت استعداد نامطلوب بود.
ملخص الجهاز:
Daghighi, Koehler, Kesel & Filser 3 .
Vale, Miranda, Mitja, Santos, Lima & Costa سرمایه معنوی و دانشی برای آینده و تشویق افراد به توسعه از راهبرد کلان برنامه ریزی نیروی انسانی مبتنی بر جانشین پروری نشات می گیرد (وانگ ، صبو و گریوال ١، ٢٠١٥).
Nijs, Gallardo-Gallardo, Dries & Sels 2 .
وضعیت موجود مولفه های جانشین پروری و عوامل اثرگذار بر آن و اثرپذیر از آن در مدیران آموزش و پرورش چگونه است ؟ روش تحقیق این مطالعه از نظر هدف کاربردی و از نظر جمع آوری داده ، آمیخته (کمی و کیفی ) بود.
نتایج تحلیل عاملی اکتشافی برای شناسایی ابعاد و مولفه های اثرگذار بر جانشین پروری مدیران آموزش و پرورش (رجوع شود به تصویر صفحه) با توجه به نتایج جدول ١ و همانند رویکرد نظریه پردازی داده بنیاد سازه عوامل اثرگذار بر جانشین پروری دارای چهار بعد نقش های رهبری (شامل چهار مولفه برنامه ریزی و سازماندهی ، حل مساله ، حمایت و ملاحظه و توسعه و مربی گری )، وظایف مربی گری (شامل دو مولفه حمایت روانشناختی و توسعه دانش ) سرمایه انسانی (شامل سه مولفه دانش ، مهارت و تخصص ) و مدیریت استعداد (شامل چهار مولفه جذب ، کشف ، بهسازی و حفظ ) است .
نتایج آزمون تی برای بررسی وضعیت موجود مولفه های جانشین پروری و عوامل اثرگذار بر آن و اثرپذیر از آن در مدیران آموزش و پرورش (رجوع شود به تصویر صفحه) با توجه به نتایج جدول ٤، وضعیت نقش های رهبری و سرمایه انسانی مثبت ، اما وضعیت جانشین پروری ، وظایف مربی گری ، مدیریت استعداد و رضایت شغلی منفی است (٠٠١>P).
(
, 
, 
)
