تحلیل فضایی شاخص‌های تاثیرگذار زمین لغزش‌ها بر بار رسوبی حوضه سد ایلام مقالة

فضای جغرافیایی پاییز 1397 - شماره 63 ، A (Azad University/ISC (‎20 صفحة - من 299 إلی 318 )

الکلمات المفتاحية: زمین لغزش بار رسوبی حوضه سد ایلام تحلیل شاخص‌ها Sedimentary Load Ilam Dam Basin Indices Landslide Spatial analysis

fa en

خلاصة:

ﺗﺤﻠﯿﻞ ﺷﺎﺧﺺﻫﺎی ﺗﺎﺛﯿﺮﮔﺬار زﻣﯿﻦ ﻟﻐﺰش ﺑﺮ ﺑﺎر رﺳﻮب و ﻣﻌﺮﻓﯽ ﻣﻬﻢﺗﺮﯾﻦ ﻣﺘﻐﯿﺮﻫﺎی ﺗﺎﺛﯿﺮﮔﺬار ﺑﺮ ﺑﺎر رﺳﻮب در ﺣﻮﺿﻪﻫﺎی آﺑﺨﯿﺰ ﻣﺘﻔﺎوت، از ﻣﺴﺎﺋﻞ ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﺣﻮﺿﻪﻫﺎی آﺑﺨﯿﺰ، ﺿﺮورت و اﻫﻤﯿﺖ ﺗﻮﺳﻌﻪ ﭘﺎﯾﺪار اﺳﺖ. ﻫﺪف اﯾﻦ ﺗﺤﻘﯿﻖ ﺗﺤﻠﯿﻞ ﺷﺎﺧﺺﻫﺎی ﺗﺎﺛﯿﺮﮔﺬار زﻣﯿﻦ ﻟﻐﺰش ﺑﺮ ﺑﺎر رﺳﻮﺑﯽ در ﺣﻮﺿﻪ آﺑﺨﯿﺰ اﺳﺖ. ﺑﺎ اﯾﻦ ﻓﺮض ﮐﻪ راﺑﻄﻪ ﺧﻄﯽ ﺑﯿﻦ ﺷﺎﺧﺺﻫﺎی ﺗﺎﺛﯿﺮﮔﺬار زﻣﯿﻦ ﻟﻐﺰش ﺑﺮ ﺑﺎر رﺳﻮﺑﯽ ﺣﻮﺿﻪ ﺣﺎﮐﻢ اﺳﺖ. دادهﻫﺎی دﺑﯽ رﺳﻮب دو زﯾﺮﺣﻮﺿﻪ ﮔﻞ ﮔﻞ و زﯾﺮﺣﻮﺿﻪ ﭼﺎوﯾﺰ از ﺣﻮﺿﻪ ﺳﺪ اﯾﻼم در ﻃﻮل دوره آﻣﺎری ﺗﺤﻠﯿﻞ و ﺑﺮآورد ﺷﺪ. زﻣﯿﻦ ﻟﻐﺰشﻫﺎی ﻓﻌﺎل ﺣﻮﺿﻪﻫﺎ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﻣﺪل ﺷﺎﺧﺺ ﻫﻤﭙﻮﺷﺎﻧﯽ ﻻﯾﻪﻫﺎ ﺗﺤﻠﯿﻞ ﺷﺪهاﻧﺪ و اﯾﻦ ﺗﺤﻠﯿﻞ ﻧﺸﺎن داد ﮐﻪ زﻣﯿﻦ ﻟﻐﺰشﻫﺎ از اﻟﮕﻮی ﺗﺠﻤﻌﯽ ﺑﺮﺧﻮردارﻧﺪ و راﺑﻄﻪ ﺧﻮدﻫﻤﺒﺴﺘﮕﯽ ﺑﺮ ﺷﺎﺧﺺﻫﺎی ﺗﺎﺛﯿﺮﮔﺬار زﻣﯿﻦ ﻟﻐﺰش و ﺑﺎر رﺳﻮﺑﯽ در ﺣﻮﺿﻪ ﺣﺎﮐﻢ اﺳﺖ. ﻧﺘﺎﯾﺞ ﻧﺸﺎن داد ﮐﻪ ﻋﻠﺖ ﺗﺠﻤﯿﻊ زﻣﯿﻦ ﻟﻐﺰشﻫﺎ در ﭘﻬﻨﻪﺑﻨﺪی ﺷﺎﺧﺺ ﻫﻤﭙﻮﺷﺎﻧﯽ ﻻﯾﻪﻫﺎ، ﻟﯿﺘﻮﻟﻮژی ﻣﺎرﻧﯽ ﺳﺎزﻧﺪ ﮔﻮرﭘﯽ ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ. ﻫﻤﺒﺴﺘﮕﯽ در رﮔﺮﺳﯿﻮن ﯾﮏ و دو ﻣﺘﻐﯿﺮه راﺑﻄﻪ ﺧﻄﯽ ﺑﯿﻦ ﺷﺎﺧﺺﻫﺎی ﺗﺎﺛﯿﺮﮔﺬار زﻣﯿﻦ ﻟﻐﺰش ﺑﺮ ﺑﺎر رﺳﻮﺑﯽ ﺣﻮﺿﻪ ﻧﺸﺎن ﻣﯽدﻫﺪ، اﻣﺎ ﻫﻤﺒﺴﺘﮕﯽ در رﮔﺮﺳﯿﻮن ﭼﻨﺪ ﻣﺘﻐﯿﺮه ﻧﺸﺎن داد ﮐﻪ ارﺗﺒﺎط ﻏﯿﺮﺧﻄﯽ ﺑﯿﻦ ﺷﺎﺧﺺﻫﺎی ﺗﺎﺛﯿﺮﮔﺬار زﻣﯿﻦ ﻟﻐﺰش ﺑﺮ ﺑﺎر رﺳﻮﺑﯽ در اﯾﻦ زﯾﺮﺣﻮﺿﻪﻫﺎ ﺣﺎﮐﻢ اﺳﺖ و از ﺑﯿﻦ ﺷﺎﺧﺺﻫﺎ، ﺷﯿﺐ ﻣﺘﻮﺳﻂ زﻣﯿﻦ ﻟﻐﺰشﻫﺎ ﺑﺎ ﺿﺮﯾﺐ ﺗﺒﯿﯿﻦ 0/997 و ﻣﺴﺎﺣﺖ زﻣﯿﻦ ﻟﻐﺰش ﺑﺎ ﺿﺮﯾﺐ ﺗﺒﯿﯿﻦ 0/870 ﺑﯿﺶﺗﺮﯾﻦ ﺗﺎﺛﯿﺮ ﺑﺮ ﺑﺎر رﺳﻮﺑﯽ در زﯾﺮ ﺣﻮﺿﻪ ﮔﻞ ﮔﻞ و ﺷﺎﺧﺺﻫﺎی ﻓﺎﺻﻠﻪ ﺗﺎ آﺑﺮاﻫﻪ اﺻﻠﯽ ﺑﺎ ﺿﺮﯾﺐ ﺗﺒﯿﯿﻦ 0/974 و ﻃﻮل زﻣﯿﻦ ﻟﻐﺰش و ﺳﻄﺢ ﮔﺴﯿﺨﺘﮕﯽ ﺑﺎ ﺿﺮﯾﺐ 0/878 ﺑﯿﺶﺗﺮﯾﻦ ﺗﺎﺛﯿﺮ ﺑﺮ ﺑﺎر رﺳﻮﺑﯽ در زﯾﺮ ﺣﻮﺿﻪ ﭼﺎوﯾﺰ دارﻧﺪ؛ ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ ﻧﻤﯽﺗﻮان ﻗﻀﺎوت ﮐﺮد ﮐﻪ ﻣﺜﻼ ﻣﺘﻐﯿﺮ ﻣﺴﺎﺣﺖ راﺑﻄﻪ ﻣﺴﺘﻘﯿﻤﯽ ﺑﺎ اﻓﺰاﯾﺶ و ﯾﺎ ﮐﺎﻫﺶ رﺳﻮب دارد ﺑﻠﮑﻪ ﻧﯿﺎز اﺳﺖ ﮐﻪ در ﺷﺮاﯾﻂ ﺣﻮﺿﻪ آﺑﺨﯿﺰ و در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻦ دﯾﮕﺮ ﻣﺘﻐﯿﺮﻫﺎی ﺗﺎﺛﯿﺮﮔﺬار زﻣﯿﻦ ﻟﻐﺰش در رﺳﻮب اﯾﻦ ﻓﺮآﯾﻨﺪ ﺗﺤﻠﯿﻞ ﺷﻮد.

Sedimentation of landslides is a new threat to the watershed, whose analysis and evaluation of the necessity and importance of sustainable development is sustainable. The purpose of this study is to analyze the indicators of landslide affecting sediment load in the watershed. Assuming that the linear relationship between the landslide indexes is dominant over sediment load of the basin. Flood dewatering data of flowering mud and sub-basin of Chaviz were analyzed in two observational and annual methods using the deposition curve of the middle classes during the statistical period. The active lake landslides were analyzed using spatial correlation model of Moran, and this spatial analysis showed that landslides have cluster patterns and spatial correlation is effective on the indices of landslide and sediment load in the basin. The results showed that the cluster pattern of landslides was marl lithology of the Gourpi Formation and the best model was Moran spatial autocorrelation. The correlation in one and two-variable regression shows a linear relationship between the indices of landslide influence on sediment load of the basin, but the correlation in multivariate regression showed that nonlinear relationship between the indicators of landslide affecting sediment load in this sub-basin is dominant Among the indices, the mean slope of landslides with a coefficient of explanation of 0.997 and landslide area with a coefficient of explanation of 870.0 had the most effect on sediment load in the sub-basin of flower mud and the indexes of distance to main stream with a coefficient of explanation of 0.94 and length Landslide and rupture surface with a coefficient of 0.878 have the most effect on sediment load under the Chavez Basin. Therefore, it cannot be judged that, for example, the area variable has a direct relation with the increase or decrease of sediment, but it is necessary to analyze in the conditions of the catchment area and taking into account other variables affecting the landslide in the sedimentation of this process.

ملخص الجهاز:

(2009 با توجه به سوابق تحقیق که معمولا با در نظر گرفتن یک یا دو متغیر تاثیرگذار زمین لغزش بر بار رسوب انجام شده و نتایج با ارتباط یک یا دو متغیر در مدل رگرسیونی خطی ارائه شده است و به دیگر متغیرها توجهی نشده است در این تحقیق همه متغیرهای تاثیرگذار با ثبت دقیق مشخصات زمین لغزش های فعال ، تاریخ وقوع زمین لغزش ، لیتولوژی، ژئومتری شامل شاخص های مساحت زمین لغزش به مترمربع ، طول زمین لغزش به متر، عرض زمین لغزش به متر، حجم زمین لغزش به متر مکعب ، مقدار زمین لغزش به تن ، فاصله زمین لغزش تا آبراهه اصلی به متر، فاصله زمین لغزش تا ایستگاه هیدرومتری به کیلومتر، شیب متوسط به درصد، میزان گسیختگی به متر و حجم خاک زمین لغزش به تن با استفاده از متر دستی و دستگاه موقعیت یاب GPS اندازه گیری و در محیط ARCMAP با استفاده از روش های محاسباتی اطلاعات توصیفی و نقشه پراکنش مکانی زمین لغزش ها به صورت رقومی تهیه ، ترسیم و پردازش شد. 974x 120000 100000 x01//706543=²y R= 80000 60000 40000 20000 0 0 10000 20000 30000 40000 50000 60000 70000 80000 90000 100000 مساحت زمین لغزش به متر مکعب X١ شکل ١٥: رابطه رگرسیونی متغیر مساحت زمین لغزش و رسوب در زیر حوضه چاویز نتیجه گیری در این تحقیق دو مدل تحلیل خود همبستگی شاخص همپوشانی لایه ها و تحلیل رگرسیونی معرفی شد این روش در بررسی ارتباط شاخص های تاثیرگذار زمین لغزش بر بار رسوب در حوضه آبخیز میتواند نوآوری باشد. ١٠ خصیصه زمین لغزش به عنوان متغیرهای مستقل تاثیرگذار بر بار رسوبی در حوضه آبخیر معرفی شد و نتایج تحلیل ها نشان داد که روابط غیر خطی بین زمین لغزش و رسوب ناشی از آن حاکم است .

استلام ملف الإرجاع :
(پژوهیار, , , )

تحميل
تحميل HTML

رابط قصير:

صفحة:

دخول / الاشتراک

تحتاج الدخول لعرض محتوى المقالة. إذا لم تكن عضوًا ، فتابع من الجزء الاشتراک.

دخول