خلاصة:
آشکارسازی تغییرات کاربری و پوشش اراضی و شناسایی متغیرهای موثر بر تغییرات به منظور مدیریت و برنامهریزی صحیح استفاده از سرزمین امری ضروری است. هدف از انجام این مطالعه، آشکارسازی تغییرات سطح جنگلهای ارسباران در طول دو دوره زمانی 12 ساله و همچنین مدلسازی و پیشبینی چگونگی تخریب پوشش جنگلی منطقه میباشد. به این منظور تصاویر سنجندههای TM لندست 5 سال 1369، ETM+ لندست 7 سال 1381و OLI لندست 8 سال 1393 تهیه و با استفاده از روش تفسیر تلفیقی و دادههای کار میدانی طبقهبندی شدند. پس از تهیه نقشههای پوشش جنگلی منطقه در دو کلاسه جنگل پرتراکم و جنگل کمتراکم، تغییرات سطح جنگل در دورههای زمانی 1381-1369، 1393-1381و 1393-1369 آشکارسازی و همچنین تغییرات پوشش جنگلی در طبقات مختلف متغیرهای موثر بر تغییرات برآورد شد. مدلسازی تغییرات سطح جنگلها در طول مدت مطالعه با استفاده از رگرسیون لجستیک و مدل ژئومد انجام شد و به منظور مقایسه عملکرد این دو روش در پیشبینی تغییرات پوشش جنگلی منطقه نقشههای پیشبینی شده سال 1393 تهیه و با نقشه واقعی همان سال مورد اعتبار سنجی قرار گرفت. نتایج آشکارسازی نشان داد که در طول 24 سال، 992 هکتار از جنگلهای پرتراکم و 1592 هکتار از جنگلهای کم تراکم کاهش یافته است. نتایج مدلسازی کاهش پوشش جنگلی نشان داد که متغیرهای فاصله از جاده، فاصله از مسکونی، ارتفاع و شیب رابطه مستقیمی با کاهش اراضی جنگلی دارند، درحالیکه بین کاهش اراضی جنگلی با متغیرهای فاصله از جنگل و جهت رابطه معکوس وجود دارد. نتایج اعتبار سنجی نقشه پوشش جنگلی پیشبینی شده سال 1393 نشان دهنده صحت کلی و مقدار شاخص کاپا به ترتیب برابر با 8/ 96 درصد و 9342/ 0 برای نقشه پیشبینی شده با رگرسیون لجستیک و همچنین 4/ 96 درصد و 9269/ 0 برای نقشه پیشبینی شده با مدل ژئومد میباشد.
Abstract
Detecting land use, land cover changes and recognizing effective factors is necessary to prevent land use changes and better management. The aim of this study was detecting changes of Arasbaran forest cover in two periods of 12 years, modeling and predicting forest cover destruction in this region. At first, the multi temporal Landsat 5 images in 1990, ETM+ Landsat 7 in 2002 and OLI Landsat 8 in 2014 were provided and were classified in two categories including high dense forest, low dense forest. Forest changes were detected in three periods, 1990-2002, 2002-2014, and 1990-2014, also changes in forest cover were estimated in different classes of variables influencing changes. Forest area changes in the study period were modeled by logistic regression models and Geomod. In order to compare the performance of these two models in predicting land uses status by preparing maps in 2014 and validating by real map of that year. Results showed that in the period of 24 years, 992 and 1592 hectares of high and low dense forests were degraded during 1990-2014, respectively. The results of decreasing forest cover modeling showed that variables such as distances from roads and residential, elevation and slope has a direct relation with forest degradation. However, there is an inverse relation between forest degradation and distance from forest variables. The validation result of forest cover maps which is predicted in 2014 show total accuracy and kappa coefficient is 96.8 and 0.9342, for logistic regression map and 96.4 and 0.9269 for Geomod map respectively. These results indicated that model had a good performance in predicting of land use changes. Finally, using the logistic regression and Geomod, forest cover changes predicted for 2025. The result of predicting showed that the forest cover will degradeted 3.9% in the next 10 years.
ملخص الجهاز:
هدف از انجام این مطالعه ، آشکارسازی تغییرات سطح جنگل های ارسباران در طول دو دوره زمانی ١٢ ساله و همچنین مدل سازی و پیش بینی چگونگی تخریب پوشش جنگلی میباشد.
Araya et al) (2016 ,2014; Hegazy and Kaloop, 2015; Mossivand et al.
(به تصویر صفحه مراجعه شود) شکل ٢: نقشه های چندزمانه ای پوشش جنگلی منطقه مورد مطالعه (١٣٦٩-١٣٨١-١٣٩٣) Figure 2: Temporal forest cover maps of study area (1990-2002-2014) - آشکارسازی تغییرات سطح جنگل ها مساحت هر یک از کلاسه های جنگل پرتراکم و کم تراکم و درصد آن ها در مقاطع زمانی (١٣٦٩، ١٣٨١و ١٣٩٣) در نمودار شکل (٣) آمده است .
(به تصویر صفحه مراجعه شود) 30000 20000 10000 0 جنگل کم ترا١ک٨م ١٣ ١ج٨ن٣گ١ل پرتراکم ١٣٦٩ شکل ٣: مساحت کل هر یک از کلاسه های جنگل در سال های مختلف Figure 3: The total area for each forest classes in different years جدول ٢- تغییرات طبقات مختلف پوشش جنگلی در طول سه دوره زمانی مورد مطالعه Table 2- Temporal changes for different forest classes during three time profiles {مراجعه شود به فایل جدول الحاقی} - بررسی میزان و موقعیت تغییرات سطح جنگل در هر یک از طبقات نقشه های فیزیوگرافی و متغیرها در این بررسی مشخص شد که بیش ترین درصد کاهش سطح جنگل های پرتراکم و کم تراکم نسبت به سطح اولیه در سال (١٣٦٩) به ترتیب در طبقات ارتفاعی دوم (٦٠٠-٣٠٠ متر) و هفتم (٢١٠٠-١٨٠٠متر) صورت گرفته است ، به طوری که ٢٥/٩ درصد از جنگل های پرتراکم و ٧٤/٣ درصد از جنگل های کم تراکم این طبقات ارتفاعی تخریب شده اند.