از آینه روشن - مجلة بخارا مقالة

ایرج در طول زندگانی پربارش، سلوكی نرم و آرام بخش، بیگانه با پرخاشجویی و ستیزه رویی داشت امّا نه الزاماً از سرِ سلامت طلبی بلکه خاصه از اینرو كه نمی خواست سفرة دلش را نزد همه بگشاید تا باورهایی كه در درونش غوغا می كرد، كج تاب نشود. دانشی مردی بود كه بیهوده و شتابزده، سخن نمی گفت و نظر نمی داد. هیچ نگرش و سنجشی را بی سند و مدرك، تصدیق و تأیید نمی كرد و گاه حتی در این راه مبالغه می ورزید. فروتن و افتاده بود و هر بار كه به مناسبتی تحسینش می كردم، شادمانی اش را پنهانی می داشت و باادب و متانت سخن دیگری پیش می كشید. مهر و محبتش را در كوچه و بازار جار نمی زد، برعكس بی آنكه بر كسی منّت نهد، بروز می داد. بارها عكس چاپی كتابی را كه نمی یافتمش تا بخرم، تهیه كرد و بی خبر برایم فرستاد بی آنكه درین باره ازو تقاضایی كنم یا مرا از قصدش بیاگاهاند. هر بار كه به سفر می رفت در بازگشت، روزنامه ای فرانسوی را از هواپیما برمی داشت و به من می رساند، همواره با نوشته ای محبت آمیز. طی سالیان دراز كه بارها خاصه با یار دیرینش احمد اقتداری، كوه پیمایی كردیم و شبها در كوشكك بسر بردیم، همواره او را به استواری پابند یك مرام و مسلك دیدم كه گهگاه از سرّ ضمیرش به بیرون درز می كرد و این پرده پوشی و خموشی نه اجباراً از سر عافیت خواهی بلكه به سبب بی اعتنایی تحقیرآمیز به روزمره گی ملال انگیز بود.