خلاصة:
به طور گریزناپذیری موفقیت سیاست خارجی ایران در پیوند با موضوع نفت و انرژی است. این موفقیت در
بهترین حالت زمانی به دست آمده که سیاست خارجی کشور جهتگیری بین المللی داشته است. این
جهتگیری به معنای سازگاری با موازین نظام بین الملل و همکاری منطقهای است تا در پرتو آن، امنیت
ملی و رشد اقتصادی کشور ارتقا یابد. حفظ سطح مناسبی از قیمت و تولید که می تواند موتور رشد
اقتصادی و برتری منطق های کشور باشد، در گرو جلب همکاری بازیگران بینالمللی و منطقهای و برآورده
نمودن انتظارات صلح و امنیت آنان باشد. با توجه به موارد مطرح شده، در این فصل سعی میشود به بررسی
نقش و اهمیت نفت و انرژی در راهبردهای امنیتی و همچنین سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران
پرداخته شود.
ملخص الجهاز:
جدول شماره ١: ميزان ذخاير، توليد و مصرف نفت کشورهاي حاشيه خليج فارس در پايان سال ٢٠٠٨ م (به تصویر صفحه رجوع شود) منبع : مختاري هشي و نصرتي، ١٣٨٩: ١١٢ نقش نفت و انرژي در سياست خارجي و راهبردهاي امنيتي جمهوري اسلامي ايران / ٨٣ در زمينه گاز طبيعي نيز، ايران با ٢٩/٦١ تريليون مترمکعب ، ١٦ درصد ذخاير گاز جهان و رتبه اول خاورميانه و دوم جهان قرار دارد که عمر آن نيز براساس توليد فعلي حدود ٢٠٠ سال ميباشد (جدول شماره ٢) جدول شماره ٢: ميزان ذخاير، توليد و مصرف گاز کشورهاي حاشيه خليج فارس در پايان سال ٢٠٠٨ م (به تصویر صفحه رجوع شود) منبع : مختاري هشي و نصرتي، ١٣٨٩: ١١٥ سه حوضه بزرگ ذخاير گازي جهان يعني خليج فارس ، سيبري غربي و آسياي مرکزي (ترکمنستان ، قزاقستان و ازبکستان ) و در يک محدوده بيضي شکل ، ٧٠/٢ درصد گاز دنيا را در خود جاي داده اند که از آن تحت عنوان «بيضي استراتژيک ذخاير گازي جهان » ياد ميشود (نقشه شماره ٢).
٨٨ / فصلنامه تحقيقات جديد در علوم انساني، دوره جديد، شماره بيست و دوم ، زمستان ١٣٩٨ * * * * * ايران به دليل دارا بودن دومين منابع عظيم انرژي (نفت و گاز) و همچنين موقعيت ژئوپليتيک مناسب ؛ يعني واقع شدن درميان دو کانون مهم انرژي دنيا (خليج فارس و درياي خزر) در جايگاه ويژه اي از نظر تأمين انرژي و امنيت آن قرار گرفته است .