خلاصة:
شدت تغییرات در فضای سایبر و متناظر آن تنوع گونههای ناامنی و ضرورت پاسخگویی به تهدیدات روزآمد این فضا، بهویژه جایگاه راهبردی خدمات و اطلاعات موجود در این فضا، ضرورت داشتن مدلی برای مدیریت راهبردی امنیت این فضا را لاجرم ساخته است. از سوی دیگر داشتن اطلاعات محیطی اعم از محیط داخلی و خارجی بهخصوص با توجه به سرعت تغییرات آنها و لزوم داشتن اطلاعات دقیق، ما را برای مدیریت امنیت بهسوی کلاندادههای این فضا رهنمون میسازد. شناخت محیطی برای انتخاب راهبردیهای مناسب در کلیه مدلهای مدیریت راهبردی جزئی از ارکان مدلها میباشد. کلاندادههای فضای سایبر علاوه بر آنکه حاوی اطلاعات بلادرنگ فضای سایبر میباشند، امکان ارزیابی و شناسایی کاملی از محیط را فراهم میسازند. همچنین در این پژوهش با استفاده از چارچوب استاندارد ایزو 31000 مدل نهایی پیادهسازی گردیده است. در این استاندارد بخش ارزیابی مخاطره با توجه ظرفیتهای کلاندادههای موجود در فضای سایبر، توابع چگالی احتمال تهدیدات، به روشهای مختلف دادهکاوی استخراج گردید. مقدار مخاطرات در هر یک از مولفههای استخراجشده، امنیت فضای سایبر با بهرهگیری از توابع احتمالات شرطی شبکه بیز، محاسبه و با استفاده از مدل مارکف مدولهشده با توزیع پواسن و از ترکیب چرخه مارکف با تابع چگالی احتمال پواسن و توابع شرطی آن در شبکه بیز، استخراجشده از کلان دادههای فضای سایبر، ارزیابی مخاطرات انجام شد. در بخش تدوین راهکارهای مقابله با مخاطرات نیز با بهکارگیری المانهای استخراجشده از مطالعات انجامشده بر مدلهای مدیریت راهبردی و مدیریت مخاطرات، پیادهسازی استاندارد ایزو 31000 کامل گردید. در نهایت مدل بهدستآمده با نمونهای از سناریوی تهدیدات سایبر در خصوص شبکههای اجتماعی شبیهسازی شده است.
ملخص الجهاز:
مقدار مخاطرات در هر يک از مؤلفه هـاي اسـتخراج شـده ، امنيـت فضاي سايبر با بهره گيري از توابع احتمالات شرطي شبکه بيز، محاسبه و با استفاده از مدل مـارکف مدولـه شـده بـا توزيع پواسن و از ترکيـب چرخـه مـارکف بـا تـابع چگـالي احتمـال پواسـن و توابـع شـرطي آن در شـبکه بيـز، استخراج شده از کلان داده هاي فضاي سايبر، ارزيابي مخاطرات انجام شد.
سؤالات پژوهش سؤالات اين پژوهش که ما در پي يافتن آن ها هستيم عبارت است از: - کلان داده هاي حوزه فضاي سايبر جمهوري اسلامي ايران کدامند؟ - ابعاد و مؤلفه هاي امنيت فضاي سايبر کدامند و روابط بين آن ها کدامند؟ - مدل مديريت راهبردي امنيت فضاي سايبر بر اساس کلان داده هـاي فضـاي سـايبر جمهوري اسلامي کدام است ؟ مباني نظري فضاي سايبر در سـند راهبـردي امنيـت فـضاي تبادل اطلاعات (افتا)١، بـه فضـاي سـايبري، فضـاي تبادل اطلاعات (به اختصار فتـا) گفته شده و به صورت زير تعريف ميشود: «در عصـر اطلاعـات شـاهد شـکل گيـري فــضايي هــستيم کــه در آن فعاليــت هـاي گونـاگوني از قبيـل اطلاع رساني ، داده ورزي ، ارائه خدمات ، مديريت و کنتـرل و ارتباطـات ، از طريق سازوکارهاي الکترونيکي و مجازي انجام ميپـذيرد.
بـا توجه به اهميت مالکيت معنوي خدمات و محتـوا در يـک سـو و انتشـار و بهـره بـرداري از خدمات و محتوا در سوي ديگـر و آثـار امنيتـي ايـن موضـوع از مـدل چهارگانـه ابعـاد و مؤلفه هاي امنيت فضاي سايبر که در جدول (١) ارائه شده است در اين پژوهش بهره برداري گرديد.