خلاصة:

آب ماده ای حیاتی و غیرقابل جایگزین است. تغییرات آب و هوایی، افزایش جمعیت و تغییر سبک زندگی موجب افزایش تقاضا برای آب و فشار بر منابع آب شیرین گردیده است. منابع آب در سراسر جهان در مرحله بحرانی است. بااین حال شدت و ضعف آن در مناطق مختلف متفاوت است. مناطقی مانند خاورمیانه، ساحل در حاشیه صحرای بزرگ آفریقا و منطقه جنوب آفریقا بیشتر در معرض خطر کمبود آب هستند. به منظور شناخت وضعیت موجود و یافتن راه حل های بحران آب، هیدروپلیتیک به عنوان یک دانش جوان وارد مطالعات دانشگاهی شده است. ازآنجاکه حل مشکلات ناشی از کمبود آب از عهده تک تک کشورها برنمی آید، لذا همکاری های دوجانبه و چندجانبه و بین المللی در این زمینه اجتناب ناپذیر است. به این منظور دولت ها نیازمند سیاست خارجی فعال، پویا و متناسب با شرایط جدید هستند. آب مجازی از دیگر راه های مدیریت چالش های آب در قرن بیست و یکم در نواحی خشک و نیمه خشک به شمار می رود. آب مجازی به معنای واردات هوشمند مواد غذایی یا کالاهای آب بر، بر اساس اصل مزیت نسبی است. در این خصوص دو راهبرد کلی قابل ذکر است: ۱- واردات کالاهای آب بر؛ ۲- تولید کالاهای آب بر در مناطق پر آب با سرمایه گذاری مشترک کشورهای کم آب. این مقاله کوششی است به منظور ارائه راه حل های عملی در جهت تطبیق کشور با شرایط جدید آب و هوایی و کمبود منابع آب و ازاین رو دیپلماسی آب می تواند زمینه همکاری های دوجانبه و چندجانبه در جهت همگرایی اجتناب ناپذیر باشد. در چنین شرایطی دیپلماسی واحد سیاسی مبتنی بر همکاری درزمینه چالش های ناشی از کمبود آب، شامل حل وفصل منازعات و همکاری های زیست محیطی با همسایگان سبب ارتقای جایگاه ایران در نظام بین المللی به مثابه فرصت نوظهور می شود

ملخص الجهاز:

با توجه به مطالب يادشده پرسش اصلي مقاله حاضر را ميتوان اين گونه مطرح کرد که : ديپلماسي چگونه ميتواند از طريق همکاريهاي دوجانبه و چندجانبه ، ضمن فراهم کردن زمينه مناسب براي تأمين آب موردنياز جوامع در زمان و مکان مناسب ، توسعه پايدار کشور را تضمين و از تشديد و تعميق تنش هاي ناشي از فشار بيش ازحد به منابع آب جلوگيري نمايد؟ به عبارت ديگر با توجه به اينکه مهم ترين هدف سياست خارجي هر کشور تأمين امنيت آن واحد سياسي است (سجادپور، ١٣٨٣: ١). آب و امنيت : سومين گرايش مهم مطالعاتي در هيدروپليتيک که توجه بسياري را به سوي خود جلب کرده ، چالش هاي امنيتي رقابت بر سر منابع در حال کاهش آب است که در يک زمينه وسيع تر امنيت زيست محيطي را نيز شامل ميگردد. امروزه آب در روابط بين الملل به مسئله اي بسيار تعيين کننده تبديل شده است که اين معضل ميتواند درروند مناسبات منطقه اي و تعاملات و تنازعات و روابط ميان کشورهاي منطقه تأثيرگذار باشد؛ زيرا بيش از نيمي از مساحت جهان در حوضه آبريز مشترک و در قلمرو سرزميني دو يا چند کشور قرار دارد و ازاين رو بهره برداري از آب هاي واقع در چنين بخش هايي اختلاف برانگيز است که ميتوان آن را فرصتي مناسب براي حفظ صلح و امنيت بين المللي دانست . 37) Turton, Anthony and Hen wood, Roland, )2002) Hydro politics in developing world: A Southern African Perspective, Pretoria: University of Pretoria, African Water Issues Research Unit.

استلام ملف الإرجاع :
(پژوهیار, , , )

تحميل
تحميل HTML

رابط قصير:

صفحة:

دخول / الاشتراک

تحتاج الدخول لعرض محتوى المقالة. إذا لم تكن عضوًا ، فتابع من الجزء الاشتراک.

دخول

دیپلماسی هیدروپلیتیک و فرصت‌های نوظهور در منطقه غرب آسیا مقالة