خلاصة:
ز منظر تاریخ اکنون، این پیش فرض که متون تاریخی را صرفا ذهنیت پدیدآورنده ی آنها سمت و سو میدهد، ناپذیرفتنی است زیرا میان متن موجود و ساختارها و فرآیندهای سیاسی و مذهبی رابطهای وجود دارد. بنابراین هر متن تاریخی را میتوان با طرح این مساله پیش رو نهاد که دغدغههای سیاسی، اجتماعی و مذهبی نویسنده به برجستگی چه اشخاصی منجر شده و این نامها با چه نوع هویتی، ذیل چه رابطههایی با چه سنخ داوریهایی و با بهرهگیری از کدام واژهها و در چه نوع پیکربندیهایی سامان یافته است؟ در این بررسی با اتکاء به این مبانی نظری شیوه ی بازیابی بغوی درترجمه ی خلفای راشدین را در معجم الصحابه مورد تحلیل قرار میدهیم زیرا بازنمایی روایات معجم الصحابه نشان میدهد که اگر چه روایات آن انعکاسی از همان روایات قرن اول تا سوم هجری است اما گزینش و چینش و چگونگی استعمال واژگان آن در راستای طرد یا برجسته سازی برخی از اصحاب رسول خدا شکل گرفته است تا به فرآیند سیاسی مذهبی زمانه پاسخ قاطعی دهد و یا در جهت تایید این فرآیندها و ایدئولوژیها حرکت نماید.
From the point of view of history today, the presumption that historic texts are merely the author's mentality is inescapable because there is a relationship between the existing text and the structures and processes of political and religious affairs. Therefore, any historical text can be traced back to the problem of which the political, social, and religious concerns of the writer have led to the prominence of the individuals and the names of which types, what kind of relationships, what kind of judgments and with interest Which of the words and the types of configurations have been organized? In this study, based on these theoretical bases, we analyze the method of restoring Baghavi in the translation of the Rafsheid caliphs in Moj al-Salabah, because the representation of the traditions of Moj al-Sabah shows that Although its traditions are a reflection of the same traditions of the first to the third centuries of the Hijra, but the selection and arrangement of the use of the words It is designed to excuse or highlight some of the Companions of the Prophet of God to resolve the religious political process of the time or to move towards the approval of these processes and ideologies.
ملخص الجهاز:
دو فصلنامة علمی تاریخ نگری و تاریخ نگاری دانشگاه الزهرا (س ) سال بیست و نهم ، دورة جدید، شمارة ٢٣، پیاپی ١٠٨، بهار و تابستان ١٣٩٨/ صفحات ٩٦-٧٧ تحلیل روایات معجم الصحابه دربارة خلفای راشدین 1 با الگوی تحلیل گفتمان انتقادی فرکلاف 2 زهره باقریان 3 محمدعلی چلونگر 4 اصغر منتظرالقائم تاریخ دریافت : ٩٧/١٠/٢٩ تاریخ پذیرش :٩٨/٠١/١٤ چکیده از منظر تاریخِ اکنون، این پیش فرض که متون تاریخی را صرفًا ذهنیت پدیدآورندة آنها سمت وسو می دهد، ناپذیرفتنی است ؛ زیرا میان متن موجود و سـاختارها و فراینـدهای سیاسی و مذهبی رابطه ای وجود دارد.
در این بررسی با اتکای به این مبانی نظری شیوة بازیابی بغوی درترجمة خلفای راشدین در معجم الصحابه تحلیل می شود؛ زیرا بازنمایی روایات معجم الصحابه نـشان می دهد که مطالب آن انعکاسی از همان روایات قرن اول تـا سـوم هجـری اسـت ؛ امـا گزینش ، چینش و چگونگی کاربرد واژگان آن در راستای طرد یا برجسته سازی برخـی از اصحاب رسول خدا(ص) شکل گرفته است تا به فرایند سیاسی مذهبی زمانه پاسـخ قاطعی دهد یا در جهت تأیید این فرایندها و ایدئولوژیها حرکت کند.
بنابراین به نظر می آید، گفتمان سیاسی ای که می توان از واژگان ضمیری متن برداشت کـرد نـوعی گفتمـان حنبلـی اسـت کـه ابوبکر را محور اسلام و در قاعدة مثلث در کنار خـدا و رسـول او ترسـیم مـی کنـد و عمـر را آشناترین فرد به قرآن و سنت و علی (ع ) را به عنوان خلیفة چهارم می پـذیرد و گفتمـان رقیـب ، ٨٦ / تحلیل روایات معجم الصحابه دربارة خلفای راشیدن با ...