خلاصة:
هدف از این پژوهش بررسی آزاداندیشی و آفات و موانع آن از نظر قرآن کریم است که به روش تحقیق کتابخانه ای و به شیوه تحلیلی توصیفی انجام شده است.یافته ها نشان می دهد بر اساس تعالیم قرآن، ایفای نقش خلیفه الهی انسان جز با آزاداندیشی میسر نیست و هدف بعثت پیامبران باروری اندیشه ها و هدایت مبتنی برتبیین و تفکر و بصیرت افزایی می باشد. بر اساس آیات قرآن ، آزاد اندیشی دینی حقّی همگانی است و عدم اندیشه ورزی و استفاده نکردن از خرد موجب سقوط انسان بوده و شنیدن سخنان مختلف و انتخاب برترین ها مورد تشویق قرار گرفته است. نتیجه آن که تکامل انسان از منظر قرآن در گرو آزاد اندیشی او است و اموری چون ترس از غیر خدا، پیروی کورکورانه از سنتهای خانوادگی و بزرگان ، تکیه برظن و غفلت از برهان ، ناپرهیزگاری و هواپرستی، دنیازدگی، قدرت طلبی و ... از آفات و موانع آزاداندیشی است.
This is a library research method and was conducted in a descriptive analytical manner .Findings showed that base on Qur`an and the role of man as divine caliph on earth is not possible without free thinking .The purpose of sending the prophets is to promote the reproduction of thoughts and guidance based on thought. According to the Qur`an free thinking has been everybody`s rights. Lack of thought and wisdom have caused the fall of man. Hearing different words and select the best are always encouraged. In conclusion human`s growth and evolution according to Holy Qur`an depend on free thinking. Things like fears of other than God, blinding following the family traditions , rely on suspicion and neglect of reasons and proof being too attached to worldly lipe , seeking power are all obstacles to free thinks.
ملخص الجهاز:
١- دلایل اهمیت آزاد اندیشی از نظر قرآن اصل انديشه ورزي و تفکـر يکـي از ارزش هـاي قرآنـي اسـت کـه خداونـد آن را از ويژگي هاي صاحبان خرد دانسته و اين امر را دليل دست يابي آنـان بـه حقيقـت و حقانيـت آفرينش معرفي مي کند و مي فرمايـد :" إن فـي خلـق السـماوات والأرض واخـتلاف الليـل والنهار لآيات لأولي الألباب * الذين يذکرون اٰلله قياما وقعودا وعلي جنوبهم ويتفکـرون فـي خلق السماوات والأرض ربنا ما خلقت هذا بـاطلا سـبحانک فقنـا عـذاب النـار " (آل عمـران : (۱۹۰-۱۹۱ مســلما در آفــرينش آســمانها و زمــين و در پــي يکــديگر آمــدن شــب و روز بــراي خردمندان نشانه هايي [قانع کننده ] است * همانـان کـه خـدا را [در همـه احـوال ] ايسـتاده و نشسته و به پهلو آرميده يـاد مـي کننـد و در آفـرينش آسـمانها و زمـين مـي انديشـند [کـه ] پروردگارا اينها را بيهوده نيافريده اي منزهي تـو پـس مـا را از عـذاب آتـش دوزخ در امـان بدار.
به همين دليل صـاحب ايـن قلـم بـا بررسـي برخـي از آيـات قرآن و مراجعه به بعضي از تفاسير دلائلي متقن بر اهميت آزاد انديشي ديني از ديـدگاه ايـن کتاب آسماني برداشت نموده و آفات و موانعي چند را بر سر راه تحقق آن شناسـايي کـرده است که در ادامه به تبيين آنها پرداخته خواهد شد: ١ -١- آزاد اندیشی پیش شرط تحقق خلیفة اللهی انسان خداوند منان در قرآن کريم انسان را خليفه و جانشين خود در زمـين معرفـي نمـوده و مي فرمايد: " إذ قال ربک للملائکة إني جاعل في الأرض خليفة قالوا أ تجعل فيها من يفسـد فيها و يسفک الدماء و نحن نسبح بحمدک و نقدس لک قال إني أعلم ما لا تعلمون " (به خاطر بياور) هنگامي را که پروردگارت بـه فرشـتگان گفـت : مـن در روي زمـين ، جانشيني [نماينده اي] قرار خواهم داد.
(
, 
, 
)
