خلاصة:
علی رغم حمایت حقوق بینالملل از شرکت های چند ملیتی،تلاش های متعددی برای حصول اطمینان از پاسخگویی و مسئولیت این شرکتها صورت گرفته است. یکی از نکات مهم در مورد پاسخ گویی و مسئولیت شرکتها این است که در حالی که شرکتهای چند ملیتی حق دارند تحت قانون حمایت از سرمایه گذاری بینالمللی باشند، اما این امر در تعادل با حقوق و وظایف مشابه آنها در سطح بینالمللی نیست. این مقاله با به کارگیری روش تحلیل محتوایی و روش مطالعه کتابخانه ای، به بررسی این نکته می پردازد که همزمان با حمایت از شرکتهای سرمایه گذاری چند ملیتی در حقوق بین الملل،الزام این شرکتها به پاسخگویی در قبال فعالیتهای سرمایه گذاری توام با تخریب و الودگی محیط زیست مورد توجه قرار گیرد به گونه ای که همزمان با حمایت از فعالیتهای سرمایه گذاری شرکتهای چند ملیتی، بتوان آسیب ها و مخاطرات زیست محیطی ناشی از فعالیتهای این شرکتها را به حداقل رساند.
ملخص الجهاز:
بنـابراين تجزيه و تحليل موازي در زمينه حقوق بين الملل محيط زيست ميتوانـد ارزيـابي نمايـد که آيا رويکرد مبتني بر حقوق بشر ميتواند انگيزه هاي بين المللي را با هدف اطمينان از پذيرش مسئوليت هاي زيست محيطي تقويـت کنـد يـا خيـر؟ لازم بـه ذکـر اسـت کـه ابتکارات بين المللي در مورد پاسخگويي مشترک، انعطاف پذير تر از آنچه که در حقـوق بشر است ؛ ميباشد.
سوال ديگري که نياز به پاسـخ دارد ايـن است که آيا حقوق بين الملل در مورد مردم بومي ابزاري براي حفاظت از محيط زيسـتي که در آن ، جوامع بومي زندگي ميکنند؛ فراهم کرده است ، با توجه به ايـن واقعيـت کـه آسيب زيست محيطي ناشي از بهره برداري از منابع طبيعي در زمينهاي سنتي آنهـا و يـا مناطق مجاور توسط شرکت هاي چند مليتي حقوق مردم بومي را به خودي خـود متـاثر کـرده و زنـدگي سـنتي و فرهنـگ و آيـين هـاي مـذهبي آنهـا را نـابود کـرده اسـت .
(٢٠٠٢٢٨٠,Birnie and Boyle) طبق مطالعات Birnie وBoyle توسعه لازم و اجتناب ناپذير در حقوق بين الملـل محيط زيست اين است که به عنوان پاسخ اصلي قـانون بـه فعاليـت هـاي مضـر زيسـت محيطي، که استفاده روزافزون از نظارت رسمي به عنـوان شـکل اوليـه حـل اختلافـات زيست محيطي و محدوديت استفاده از نهاد قضايي را توضيح ميدهد، توجه بيشتري به مسئوليت در قبال آسيب داشته باشد.
بنابراين ، سـاندز نشـان داد کـه اسـتانداردهاي بـين المللـي زيسـت محيطي مربوط به شرکت هاي چند مليتي را ميتوان در صورتي که توسط شرکتها مـورد پذيرش قرار گيرد براي بخش خصوصي نيز قابل استفاده دانست .