خلاصة:
برنامهریزی کاربری زمین شهری در تمام عمرِ خود بهدنبال یافتن راهکارهایی جهت هرچه بهتر محقق کردنِ امرِ توزیعِ خدمات شهری بوده است. و برای تحقق این امر از رویکرد استانداردمحور که کاملا براساس نیازهای یکسان و از قبل پیشبینی شده در قالب استانداردهای شهری استفاده نموده است. این درحالی است که تقاضای واقعی و مشارکت ساکنین در امر برنامهریزی نادیده گرفته شده است. از همینرو در این تحقیق به مقایسه و تحلیل دو رویکرد استانداردمحور و تقاضامحور برای ارتقا سطح مشارکت ساکنین در امر برنامهریزی و تحقق نیازهای واقعی ساکنین پرداخته شده است. این تحقیق از نوع کاربردی با روش توصیفی_تحلیلی میباشد که با مقایسه دو اصلِ استانداردمحور و اصلِ تقاضامحور انجام میشود. دو معیار سرانههای شهری و استاندارد شعاع دسترسی برای اصلِ استانداردمحور (برطبق روال معمول برنامهریزی شهری کشور)، و نظرسنجی ساکنین توسط پرسشنامه و تحلیل در SPSS و عینیسازی نتایج آن در محیط GISبا روش IDWبرای اصلِ تقاضامحور انتخاب شده است. نتایج حاصل از مقایسه این دو اصل با یکدیگر نشان-دهنده این است که تفاوت جدی در نوع نگاه و نتایج برنامهریزی براساس استانداردهای شهری و برنامهریزی براساس نظراتِ مردم وجود دارد و برای کاربریهای مذهبی، تجاری و آموزشی شناسایی میزان نیاز از طریق یک اصل کافی نبوده و برای تحقق این امر باید از نظرات ساکنین نیز استفاده کرد. البته نوع این کاربریها خاص نمونه موردی این تحقیق بوده و برای هر تحقیق می-تواند کاربریهای دیگری بهدست بیاید. ازهمینرو میبایست برای همه پروژههای شهری، از هر دواصل استفاده کرد.
User planning of urban land, has been trying to find some methods for better distribution of urban service in its whole lifetime. nowadays more important issues _such as justice which tries to assimilate residents_ has been entered into this science and space justice becomes the foremost subject. The current procedure in urban service distribution, regarding given and specified standards, has used need recognition method and it has been totally need-based and without considering residents’ demands and people’s participation or the same demand-based procedure. Whereas some susceptible urban areas like non-efficient urban context, has sustained more damage and this has led to citizens’ dissatisfaction. This study aims to compare and analyze two kinds of need-based planning considering standards and demand-based planning considering real needs and opinions of residents, and in this way it improves citizens and people’s participation during planning procedure and it tries to elevate social justice and keep residents in their place of living specially in non-efficient urban context. This study is practical and uses descriptive-analytical method to compare the principle of standard-based and the principle of demand-based. Two criteria of urban per capita and standard of access points for the principle of standard-based and residents’ poll for the principle of demand-based have been chosen by questionnaire and analysis in SPSS, and the results have been visualized in GIS by IDW method. The outcomes of this compare, show a significant difference in the view and the results of planning based on urban standards and planning based on people’s opinions.
ملخص الجهاز:
دو معیار سرانه های شهری و استاندارد شعاع دسترسی برای اصل استانداردمحور (برطبق روال معمول برنامه ریزی شهری کشور)، و نظرسنجی ساکنان توسط پرسش نامه و تحلیل در SPSS و عینیسازی نتایج آن در محیط GIS با روش IDW برای اصل تقاضامحور انتخاب شده است .
(مجموعه قوانین و مقررات بازآفرینی شهری پایدار،٨١:١٣٩٤)، لطمۀ جدیتری از این موضوع خورده اند و روزبه روز خالیتر از سکنه و مهاجرین جایگزین آنها شده اند و چرخش جمعیتی بین بخش های مختلف شهرها رخ داده است که ازجمله دلایلی که میتوان علاوه بر برنامه ریزی تجویزی و غیرمشارکتی و بدون درنظرگرفتن نیازهای واقعی ساکنان برشمرد، عدم توجه به موضوع عدالت شهری یا عدالت اجتماعی در خدمات شهری است ، که هم میزان خدمات را شامل میشود و هم پراکنش و توزیع آن را.
(ادیب زاده و همکاران ،١٣٨٩) ٣-١-هدف از تحقیق : این تحقیق با مورد تأکید قرار دادن برنامه ریزی تقاضامحور بر اساس مشارکت ساکنان و توجه به نظرات و درخواست های آنان ، درپی یافتن الگوی مدون برای ارتقای میزان عدالت در هر میزان در توزیع خدمات شهری جهت استفاده در امر مدیریت شهری و تغییر اساس توزیع خدمات شهری در سطح شهر خصوصا در بافت های ناکارآمد شهری است .
(رجوع شود به تصویرصفحه) (رجوع شود به تصویرصفحه) تصویر ٥: عینیسازی و درون یابی امتیاز ساکنان به کیفیت خدمات در سطح محلۀ راه آهن منبع : نگارندگان ٣-٦-نتیجۀ اصل تقاضامحوری در برنامه ریزی کاربری زمین : در تحلیل هایی که برای این اصل ارائه شد و توسط پرسش نامه در SPSS و نقشه های تحلیل بصری در GIS نتایج زیر به دست آمده است .
An accessibility-based integrated measure of relative spatial equity in urban public facilities.