خلاصة:
نشانه‌های فرهنگی، فرم‌های گرافیکی انتزاعی هستند؛ انباشتی از فرهنگ غنی ملت‌ها، نمایی از داشته‌های صوری و مفهومی کشورها در قالبی کوچک و بازتابی از اندوخته‌های کهن‌الگویی یک ملت. کهن‌الگوها، الگوی اصلی و پایدار ذهنی و محصول تجربه جمعی بشر در طی هزاران سال هستند. آنها، خود را در نمودهای انسانی از جمله نشانه‌های تصویری، نشان می‌دهند. در این مقاله به کمک نگرش اسطوره‌ای و کهن‌الگویی، نشانه‌های فرهنگی مرتبط با حوزه دانش؛ اعم از دانشگاه‌ها، انتشارات و موسسه‌های پژوهشی (حداقل ده نمونه مطرح بین‌المللی و ملی)، مورد بررسی قرار می‌گیرند.
هدف از این امر، درک بینش کهن‌الگویی است که تمدن‌های مختلف به مفهوم دانش داشته‌اند و تبلور دوباره آن در شکل‌های ساده‌شده نشانه‌های کنونی دیده می‌شود. برای دست‌یابی به ارتباطی منطقی و استدلالی متقن، بیش از صد نشانه دانش‌بنیاد بین‌المللی و ملی مشاهده شدند؛ اکثریت نشانه‌ها، زبان مستقیم را برگزیده و به نمادهای تصویری سرراست چون کتاب و سردر دانشگاه اکتفا کرده‌اند، اکثر طراحان، از نمادهای ملی در طراحی نشانه دانشگاه بهره برده و برداشتی مستقیم از مفهوم دانش داشته‌اند، برخی که مورد پژوهش این مقاله بوده، از نمودهای ضمنی و نهفته در کهن‌الگوها بهره برده‌اند. اکثر نشانه‌هایی که مفاهیم ثانویه را القا نموده، در فرهنگ‌های مختلف به‌صورت یکسان استفاده شده‌اند؛ کهن‌الگوهایی که در فرهنگ‌های مختلف مشترک بوده و خواستگاه‌های اساطیری داشته و فرم‌های درخت، خورشید، آتش (شمع، مشعل) و آب، که نمادهای معرفت در کهن‌الگوی جهانی هستند. این مقاله به روش توصیفی- تحلیلی، به واکاوی معنای دانش و معرفت در کهن‌الگوهای جهانی پرداخته و بازتاب آنها را در نشانه‌های مطرح موسسه‌های دانش‌بنیاد، معرفی می‌کند.
Cultural signs are abstract graphic forms: an accumulation of the rich culture of nations,
a reflection of the formal and conceptual resources of nations in a small format and a
reflection of ancient-model reserves of a nation. Archetypes are the main and enduring
model of the mind and the product of human experience during thousands of years. They
represent themselves in human manifestations such as visual cues. In this article, cultural
signs related to knowledge field including universities, publishing houses, and research
institutes (at least ten prominent international and national samples) are examined, by using
the mythological and archeological attitude. The purpose of this paper is understanding
the archeological insights that different civilizations have had it as the sense of knowledge,
and its re-crystallization can be seen in the simplified forms of the present signs. In order
to achieve a logical connection and a sound reasoning, more than a hundred international
and national knowledge-based signs were observed. Most of the signs have chosen a
direct language and are directly related to visual symbols such as books and the front
door of universities, most designers have used national symbols in designing the logo
of universities and have a direct understanding of its meaning. Some of the symbols
which have been analyzed in this article have used implicit and covert demonstrations in
archetypes. Most signs which imply the secondary concepts have been used in the same
way in different cultures: Archaeologies which are common in different cultures and have
mythological origins, and also the forms of trees, sun, fire (candle or torch) and water are
the symbols of knowledge in the global archetype. This article analyzes the meaning of
knowledge in universal archetype and introduces their reflections in introduced signs of
knowledge-based institutes by using a descriptive-analytical method.
(
, 
, 
)
