ملخص الجهاز:
"این معماری را چگونه میتوان بررسی کرد و به تعریف آن نشست؟چگونه میتوان یک بنائی با اصول معماری اسلامی ساخت که جدا از روند فکر و خلاقیت هنرمند مسلمان نباشد؟و همچنین،بنظر شما،چگونه میتوان معماری اسلامی را با شرایط زمانی تطبیق داد؟ در رابطه با معماری اسلامی،ابتدا ما باید آن جوهر و معنائی را که دائما در حال تکوین و تعمیق و گسترش بوده،کشف کنیم و بشناسیم؛یعنی معمار مسلمان امروز جامعهء ما،باید در وهلهء اول،با آن جوهر و معنا،ارتباط برقرار کند.
حتی با همین دستهای ناتوان و زبان الکن ما و حتی با این وجود که هنوز به اسلحهای که در دست گرفتهایم،مسلط نیستیم و گاهی هم آنرا به سر و صورت خود میزنیم و خودمان را زخمی میکنیم،باز هم باید بدانیم که حرف تازهای برای دنیا داریم و به این اصل مهم ایمان بیاوریم و اعتقاد پیدا کنیم که جهان امروز تشنهء شنیدن آن چیزهائی است که ما میگوئیم.
ولی،از این مسئله که بگذریم،از روزگاران قدیم،این سؤال مطرح بوده که آیا یک کار هنری خوب،میتواند در یک فضای پر از رفاه ساخته شود؟و یا اینکه آیا کمبود وسائل و ابزار خود،انگیزهای برای نوآوریها و تلاش بیشتر و در نتیجه،دست یافتن به مواضع برتری از حقایق نیست؟ اینگونه سؤالات همیشه مطرح بوده و ما وقتی سرگذشت هنرمندان بزرگ دنیا را مطالعه میکنیم،به شواهدی برمیخوریم که نشاندهندهء اینست که زمینهء پیدایش کارهای خوب،زمینههائی است که معمولا عموم مردم از آن برخوردار هستند؛بعبارت دیگر،هنرمندان خوب،در کاخها و دربارها بوجود نمیآیند؛یعنی ممکن است،در قدیم،هنرمندانی بودهاند که برای گذراندن زندگی،متأسفانه به دربارها روی آورند،ولی بدینصورت نبوده که مدرسهء درباری،خود دربار،آن فضای پر از رفاه،باعث رشد و خلاقیتهای هنرمندان شده باشد.
در رابطه با هنرهای تجسمی،مسئلهء خرید آثار خوب،بسیار مهم است؛بدین معنی که وجود کارهای هنری خوب،مثلا در مجلس شورای اسلامی و یا در اماکنی که مورد استفاده و مراجعهء مردم است،در حقیقت،میتواند بیان کنندهء ارزشی باشد که این نظام برای هنرمند قائل است."