خلاصة:
انسان بنا بر فطرت خود، قلمروی را محدوده خصوصی خویش می داند و در آن پناه میگیرد. در این پناهگاه است که زندگی برای وی میسر میگردد و انسانیت معنا و مفهوم مییابد؛ شخصیت و آبرو، ناموس، خانه، محل کار و اموال از آن جملهاند. اسلام برای انسان و حریم خصوصی افراد احترام خاصی را قائل شده است. حتی قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران نیز در اصل 23، تفتیش عقاید را ممنوع دانسته و اعلام نموده است هیچ کس را به صرف داشتن عقیدهای نمیتوان مورد تعرض قرار داد.
در اندیشه فقهی حضرت امام (ره) حتی ولی فقیه در حوزه خصوصی افراد مجاز به مداخله نیست و دخالت خودسرانه در این حوزه از اسباب اسقاط ولایت، محسوب میگردد؛ هرچند اگر حریمخصوصی در تزاحم با مصلحت عمومی قرار گیرد، مصالح جمعی بر آن مقدم میشود، لیکن، اصل، بر عدم مداخله حکومت در حوزه خصوصی است.
حضرت امام (ره) در فرمان8 مادهای 24 آذر 1361 خطاب به برخی ارگانهای اجرایی، درباره عدم دخالت در حوزه خصوصی شهروندان به مواردی تصریح میکند که تبلور اندیشه ایشان در این موارد است. نوشته حاضر در پی تبیین اندیشههای امام «ره» در مورد حمایت از حریمخصوصی شهروندان با توجه به فرمان فوق الذکر است.
Human being based on his temperament makes a
territory as his private zone and refuge in it. For him, life
become possible in this shelter and humanity takes
meaning and sense, such as: personality and respect, honor,
home, work place and property.
Islam respects human and privacy a lot. Even,
constitution of Iran in principle 23 has baned detection of
believes and declared nobody can be remonstrated just
because of his impression.
In Juratory attitude of Imam Khomeini even religious
leadership is not permitted to intervene in people's privacy
and intractable interfere in this matter considers as a mean
to his dismissal. However, if privacy disturbs public
interest, public good is prior to it. But the principle is
nonintervention of government in privacy scope.
Moreover that, in Imam Khomeini's utterances, some
other words can be found that emphasizes on protection of
individual's privacy. Imam Khomeini in his eight article
ordinance of Azar 24th, 1361 addressed some
administrative organs and specifies nonintervention in
privacy of citizens, which is definiteness of his notion
about this issue. he commands government agents that
regarding to necessity of making all state organs Islamic
and substitution of divine commandments, any intractable
intervention in private relation of people should be avoided
and in indagating competency of affair incumbents, criteria
of action should be on very status of individuals and
indagation of individual's past should be avoided.
This writing attends to express Imam's thoughts about
advocation of citizen's privacy.
ملخص الجهاز:
و البته در ادامه به محدوده اين آزادي اشاره کرده و فرمودند:« آنچه ذکر شد و ممنوع اعلام شد، در غير مواردي است که در رابطه با توطئهها و گروهکهاي مخالف اسلام و نظام جمهوري اسلامي است که براي نقشههاي خرابکاري و افساد في الارض اجتماع مي کنند و محارب خدا و رسول مي باشند، که با آنان در هر نقطه که باشند با قاطعيت ولي با احتياط کامل بايد عمل شود، و البته مؤکداً تذکر میدهند که اگر براي کشف خانههاي تيمي و مراکز افساد از روي خطا و اشتباه به منزل شخصي يا محل کار کسي وارد شدند و در آن جا با آلت لهو يا آلات قمار و فحشا و ساير جهات برخورد کردند حق ندارند آن را پيش ديگران افشا کنند، چرا که اشاعه فحشا از بزرگ ترين گناهان کبيره است و هيچ کس حق ندارد هتک حرمت مسلمان نمايد، که صد البته دراین بحث خود گویاست که صرف داشتن عقیده و مرامی خاص جواز تجسس در حریم فرد نخواهد بود بلکه آنگاه که معلوم شود فرد یا گروهی قصد براندازی و توطئه دارند ورود به حریم خصوصی آنها جایز شمرده شده است.
در نگرشی اجمالی به فرمان هشت مادهای بنیان گذار انقلاب حضرت امام خمینی(ره) و دیگر موارد مشابه آن، میبینم که حقوق شهروندی مد نظر قرار گرفته شده و حریم خصوصی شهروندان در جمهوری اسلامی مصون از تعرض است و هیچ کس اعم از شهروندان و دولتمردان حق ورود به حریم خصوصی افراد را ندارند و فقط صرفاً در زمانی که حریم خصوصی با مصالح عمومی و حقوق دیگران در تزاحم باشد به موجب قانون میتوان به این حریم امن وارد شد.