خلاصة:
یکی از انواع جدید نقد متون ادبی، نقد کهنالگویی متون میباشد که مبتنی بر نقد روانشناختی بوده و بر اساس نظریات کارل گوستاو یونگ، روانشناس معروف و معاصر سوئیسی شکل گرفته است. به اعتقاد وی، روان آدمی از سه سطح خودآگاه، ناخودآگاه فردی و ناخودآگاه جمعی تشکیل شده است. عمیقترین سطح روان، ناخودآگاه جمعی است که اسطورهها، افسانهها و باورهای هزاران ساله بشر از دل آن بیرون آمده است. یونگ فرآوردههای ناخودآگاه جمعی را، نمونههای اولیه، کهنالگو مینامد که مظاهر مختلفی مانند مادر، پیر خردمند، قهرمان، آنیما، آنیموس، تولد مجدد، سایه و نقاب دارد. بر اساس نظر یونگ صور مثالی به تنهایی محتوایی ندارند بنابراین خود را در قالب نمادهایی در رؤیا و اساطیر به ظهور میرسانند. امروزه کهنالگو از مباحث اصلی نقد ادبی و به ویژه نقد اسطورهای است و جستوجو در نمادهای کهنالگویی، از مسائل مورد علاقه پژوهشگران ادبیات عرفانی به شمار میآید. از آنجایی که مولانا عارفی است که دارای ذهن نمادگرا بوده و مثنوی را در قالب یک اثر رمزی سروده است که پهنه بیکران نمادهای کهنالگویی است و دارای قابلیت بررسی کهنالگویی است، لذا در این تحقیق، نمادهای کهنالگویی «مثنوی معنوی» مولانا در طبقه کهنالگوی فرعی و در زیرشاخه رنگ مورد بررسی قرار گرفت.
ملخص الجهاز:
کاربرد کهن الگوهاي رنگ در مثنوي معنوي بر پايه نظريه يونگ * تاريخ دريافت : ٩٨/٥/١٥ ابو الحسن اسدي تاريخ پذيرش : ٩٨/٨/١٢ علي عشقي ** *** ابو القاسم امير احمدي چکيده يکي از انواع جديد نقد متون ادبي، نقد کهن الگويي متون ميباشد کـه مبتنـي بـر نقـد روان شناختي بوده و بر اساس نظريات کارل گوستاو يونگ ، روان شناس معروف و معاصـر سوئيسي شکل گرفته است .
ir نويسنده مسئول : علي عشقي مقدمه کارل گوستاو يونگ روان شناس شهير سوئيسي ميباشد که براي اولين بار بـه ارتبـاط ناخودآگاه جمعي و اسطوره اشاره کرد.
از نظر او روان انسان و متـون ادبـي روي يکـديگر تأثير متقابل دارند و اين روان انسان است که ادبيـات را مـيسـازد و بـا اسـتفاده از ايـن رويکرد ادبي ميتوان به عمق ضمير خودآگاه و ناخودآگاه نويسنده که اغلب هم خود او از آن بياطلاع است پي برد.
اهداف تحقيق آشنايي و مطالعه نمادهاي کهن الگويي رنگ آشنايي و مطالعه نمادهاي کهن الگوي رنگ در «مثنوي» مولـوي بـه عنـوان يکـي از مهم ترين متون ادبي- عرفاني فارسي مطالعه رابطه متقابل بين عرفان و نمادهاي کهن الگويي پرسش هاي تحقيق نمادهاي کهن الگويي رنگ چه ويژگيهايي دارند؟ مهم ترين کهن الگوهاي رنگ کدام اند و مولانا چگونه در اشعار خود از آن ها بهره بـرده است ؟ فرضيه هاي تحقيق ميتوان داستان هاي «مثنوي» مولانا را بر اساس روان شناسي يونگ تحليل کرد.