خلاصة:
در اقتصاد سیاسی تروریسم شیوههای تأمین منابع مالی گروههای تروریستی واجد اهمیت بالایی دیده شده است. این مقاله با بهرهگیری از روش مقایسهای میکوشد به این سؤالات پاسخ دهد که عمدهترین شیوههای تأمین منابع مالی داعش و القاعده کدماند؟ این شیوههای تأمین منابع مالی از چه جهاتی متمایز و از چه جهاتی مشابه هستند؟ نهایتاً دلایل این وجوه تمایز و تشابه چیستاند؟ مقاله اولاً 14 منبع درآمدی القاعده و داعش را احصاء و شناسایی نمود. ثانیاً نشان داد گروههای تروریستی مزبور در برخی از حوزهها مانند حمایتهای مالی خارجی و گروگانگیری دارای وجوه تشابه و در سایر موارد مانند قاچاق تریاک و آثار باستانی، فروش نفت و جواهرات، تأسیس و دستبرد به بانک، ثروت شخصی رهبر، مؤسسات خیریه، مالیات ستانی و فروش ارزاق عمومی دارای تمایز بودهاند. ثالثاً مشخص ساخت که اصلیترین وجه تشابه آنها تنوع شیوههای تأمین منابع مالی آنها بوده است. رابعاً استدلال نمود دلیل گرایش گروههای مزبور به تنوع منابع مالی نیز کاهش کمکهای کلان دولتی به این گروهها و لاجرم جستجوی منابع خصوصی خرد و همینطور امکان دور زدن تنگناهای وضعشده ملی و بینالمللی بوده است. نهایتاً مشخص گردید دلیل برخی وجوه تمایز آنها در تأمین منابع مالی نیز بستر و محیط متفاوت حوزه عمل آنها و همینطور ساختار سیاسی متمایز آنها بوده است.
In the political economy of terrorism, the methods of financing terrorist groups have become increasingly important. Using a comparative approach, this article seeks to answer the following questions: 1. What are the main sources of funding for ISIS and al-Qaeda?, 2. What are the similarities and differences between these terrorist groups in financing themselves? And 3. Finally, what are the reasons for these differentiations and similarities? Firstly, this article identified 14 sources of al-Qaeda and ISIS's revenue. Secondly, it showed that these terrorist groups had similarities in some areas, such as foreign financial support and hostage taking. Yet, in other cases, such as opium trafficking, antiques smuggling, oil and jewelry sales, b-ank robbery, their leaders’ personal wealth, charities and taxation some distinctions live. Thirdly, we identified that their main similarity was the variety of ways in which they financed. Fourthly, we argued that the reason for tendency of these groups' to diversify their financial resource was the reduction of foreign assistance to these groups and the necessity of seeking private micro resources. It also facilitated the circumvention of national and international bottlenecks. Ultimately, it showed that some of the differentiated aspects of their funding were due to their different contexts and environments, as well as their distinctive political structure.
ملخص الجهاز:
رابعا استدلال نمود دليل گرايش گروههاي مزبور به تنوع منابع مالي نيز کاهش کمک هاي کلان دولتي به اين گروهها و لاجرم جستجوي منابع خصوصي خرد و همين طور امکان دور زدن تنگناهاي وضع شده ملي و بين المللي بوده است .
چنانکه امروزه بحث از ريشه هاي اقتصادي تروريسم (٦٢-٤٥ :٢٠٠٧,Blomberg et al)، پيامدهاي اقتصادي تروريسم ((٢٠٠٢ ,Koen &Lenain, Bonturi ,٢٠٠٨,Enders &Sandler و نهايتا شيوههاي تأمين منابع مالي تروريسم (٢٠١٢٣,Freeman) به يکي از اصلي مباحث در ادبيات تروريسم تبديل شده است .
بدين سان سؤالاتي که تلاش مي شود در اينجا به آنها پاسخ داده شود در درجه اول اين است که شيوه تأمين منابع مالي داعش و القاعده کدماند؟ در وهله دوم اينکه از منظر تحليل هاي تطبيقي، شيوههاي تأمين منابع مالي اين گروهها از چه جهاتي متمايز و از چه جهاتي مشابه هستند؟ نهايتا دلايل اين وجوه تمايز و تشابه در تأمين مالي گروههاي تروريستي مزبور چيست ؟ دوره دوم/ شماره ٢/ پاييز و زمستان ١٣٩٨ ٢- روش پژوهش گرچه روشهاي متفاوتي در علوم سياسي به کار گرفته شده است ، اما بر اساس يک ديدگاه، روش مقايسه اي در قلب و کانون تحليل هاي علوم سياسي قرار داشته است (٣ :٢٠١٢,Ishiyama).
US Department of State, "Chapter 2: Middle East and North Africa," Country دوره دوم/ شماره ٢/ پاييز و زمستان ١٣٩٨ Reports on Terrorism 2013, http://www.