خلاصة:
ورزش مدرن همواره بهعنوان ابزاری فرهنگی مورد بهرهبرداری سیاسی قرار گرفته است. از مهمترین کارویژههای سیاسی- فرهنگی ورزش، جهتدهی بهافکار عمومی، نشر چهرهای کارامد از حاکمیت و در نهایت ملتسازی است. اما ورزش، صرفاً در خدمت دولتهای ملی نیست، بلکه این ظرفیت را داراست تا ابزاری در دست اقلیتها و گروههای قومی در هر سیستم سیاسی نیز باشد که از آن در جهت بیان آرمانهای جداییطلبانه و تقویت همگرایی قومی بهره ببرند. برخی جریانهای قومگرا بهویژه محافل پانترکیست در داخل ایران نیز توانستهاند از این ابزار بهرهبرداری کنند. این جریان در دهۀ اخیر و بهویژه از سال 1388 به این سو، با صعود تیم تراکتورسازی تبریز به رقابتهای جام خلیجفارس، رشتۀ پرطرفدار فوتبال و تجمع هواداران این تیم را محملی برای بسیج سیاسی و پیشبرد اهداف خود قرار داده است. پژوهش حاضر در پی رفتارشناسی و بررسی ادبیات جریان مذکور برای عمومیسازی گفتمان قومگرایی خواهد بود.
Modern sport has been always engaged as a cultural tool for political goals. Most important usage of sport with political and cultural look, specially some of most interested sport such as football, is controlling and also directing public minds, showing them good performance of government and finally nation building. Some Racist currency of Pan-Turkism, has also utilized this tool inside the country. This currency, especially in last decade since 2009, with qualification of “Tiraktorsazi Tabriz” football club as an Iran super league member also have used sport and specially football as a popular one, for advancement of its political mobilization and goals progress. Current study focuses on behaviorism and examination of mentioned currency literature for publication of separatism conversation in sport.
ملخص الجهاز:
این خرده جریان در دهۀ اخیر و به یوژه از سال ١٣٨٨ به یاری حمایت رسانه ای علنی خارجی و با بهره گیری از فرصت صعود تیم تراکتورسازی تبریز به رقابت های جام خلیج فارس این تیم را محملی برای بسیج سیاسی و پیشبرد اهداف سیاسی خود قرار داده است .
از ابزارهای متأخری که در خدمت اهداف این گروه ها قرار گرفته و به دلیل حجم گستردة ارتباط با مردم به ویژه جوانان ، تأثیرات جدی بر جای گذاشته طیف خاصی را جذب کرده ، عرصۀ ورزش است که به طور ویژه ای در یک دهۀ گذشته مورد بهره برداری حداکثری قرار گرفته و امروزه این مسئله به یکی از چالش های مهم هویت و امنیت ملی ایران تبدیل شده است .
در سالهای اخیر و با اوج گیری محبوبیت ورزش فوتبال ، جریان پان ترکیسم عرصه های ورزشی و به خصوص تیم فوتبال تراکتورسازی تبریز را بهترین و پربازده ترین عرصه برای طرح و بازنمایی شعارهای خود یافته است .
ادعای پژوهش حاضر این است که در طول دوره های مختلفی که جریان پان ترکیسم به شیوه های گوناگون به پیشبرد اهداف خود پرداخته است ، عرصه یا به تعبیر پیر بوردیو «میدان ورزش » و در این مورد، تیم فوتبال تراکتورسازی تبریز به لحاظ داشتن جامعۀ مخاطب گسترده در بین تودة مردم و ظرفیت بالای بازنمایی رسانه ایاش ، به اصلیترین و مهم ترین محفل برای اجرا، پیاده سازی و عمومی سازی ادبیات پان ترکیسم تبدیل شده است .