خلاصة:
مقاله حاضر به بررسی تبیین دلالت های تربیتی اندیشه های ملا صدرا پرداخته و به روش تحلیلی – توصیفی
به بررسی مفاهیم پرداخته و در پایان نتیجه گیری شده و پیشنهاداتی ارائه می شود. در نظریه ملاصدرا که
فلسفی است و وحدت گراست به حرکت جوهری ملاصدرا، وحدت تشکیکه وجود و مساوقت علم با
وجود تاکید دارد وی معتقد به وحدت در عین کثرت و کثرت در عین وحدت میباشند. ملاصدرا معتقد
است که تفاوت علوم فقط تفاوت مرتبتی است. با توجه به اینکه ایشان معتقد به وحدت گرایی تشکیکی در
تعلیم و تربیت است می گوید که هریک از ما نه تنها در هنگام پیدایش بلکه همواره و از همه جهات برای
هستی داشتن به هست هستی بخش محتاجیم و می گوید ماهیت امکانی ما به این معناست که ما عین ربط به
واجب الوجودیم و به جای اینکه موجود فقیر و محتاجی باشیم عین نیاز و احتیاجیم. اهداف تعلیم و تربیت:
هدف اصلی تعلیم و تربیت زمینه سازی برای صورتبندی هویت هریک از ماست. هسته ای مختلف یعنی
جامعه. تکوین هویت یعنی تعلیم وتربیت. تکوین هویت مقتضی یک جریان خودآگاه و عمدی
هدایت کننده است که شامل مجموعه ای از زمینهها و فرآیندهای مکمل و طراحی شده میباشد.
ملخص الجهاز:
با توجه به اينکه ايشان معتقد به وحدت گرايي تشکيکي در تعليم و تربيت است مي گويد که هريک از ما نه تنها در هنگام پيدايش بلکه همواره و از همه جهات براي هستي داشتن به هست هستي بخش محتاجيم و ميگويد ماهيت امکاني ما به اين معناست که ما عين ربط به واجب الوجوديم و به جاي اينکه موجود فقير و محتاجي باشيم عين نياز و احتياجيم .
با توجه به چنين ضرورتي، تلاش بر اين است که بر مبناي نظريه حرکت جوهري ملاصدرا ، تحولاتي اساسي و بنيادين بر مبناي ديدگاه و جهان بيني اسلامي – ايراني در زمينه تعليم و تربيت مطرح کرد و اصول اساسي نظام تعليم و تربيت را مورد بررسي عميق قرار داد.
نظريه حرکت جوهري نظريه اي است پويا که براي حل مسائل فلسفي مانند: اصالت وجود، وجود ذهني و اتحاد عقل و عاقل و معقول از اهميت اساسي برخوردار است و نوعي نظريه رشد و تکامل طبيعي را بيان ميکند.
بر اين اساس لازم است نظام تعليم و تربيت ، پرورش خلاقيت در متربيان را با حفظ اصول کليدي و اساسي؛ «آزادي»، «رشد و تکامل » و «ارتقاي شخصيت انسان » با استفاده از روش عقل گرايي مورد بررسي و هدف خود قرار دهد (هريسون باربت ، آنتوني، ١٣٨٥، مهرداد ميريان فر).
روش هاي تربيتي طبق نظريه حرکت جوهري انسان مرتبه اي از مراتب وجود است که امکان حرکت در مراتب هستي و صيرورت در تمام عوالم وجود براي او فراهم است و در فرايند رسيدن به کمال بايد حرکت استعلايي در جهت تقرب به خداوند را آغاز کند.