خلاصة:
هدف مقاله حاضر شرحِ افعال و عملکردهای تخیل از وجه هستیشناختی در نظر دلوز با تکیه به آثار پیشنقدی و نقدی کانت است. مفروض اینکه عملکردهای تخیل، در تفکر دلوز از رهگذرِ قوه صورتبخش در تفکرپیشانقدی، فعالیت سنتز و شاکله در نقد اول و نیز تولید و تکوین در امر والا و سمبولیسم در نقدسوم وضوح مییابد. دلوز با یک سری تأکید، سنتزهای سهگانهی تفاوت و تکرار را بر شالودهی فعل و عملکردهای تخیل کانتی استوار میکند. در سنتزهای کانتی به کثرات در یک زمان و مکان نظم بخشیده میشود. شاکله به عنوان تعین زمانی، سنتزهایی را تحت سلطه فاهمه انجام میدهد و به دادههای حسی فرم میدهد. در دو وضعیت امر والا و نمادسازی، تخیل با فعل تولید و عملکرد تکوین با قوامبخشی به هماهنگی قوا میپردازد. سنتز زمانمند اول دلوز با تمرکز بر سنتز دریافت کانتی، متعلق به اکنون، عادت و مبتنی بر فعل انقباض است. در سنتز زمانمند دومِ دلوز، بهموازات امر والا و تکوین شاکلهی کانتی، گذشته ناب، در قالب طرح پرسشی که برهمزنندهی زنجیره متوالی اکنون است، تکوین مییابد. در سنتز سه مرحلهای سوم بعد از دو وقفه، فرم ناب زمان تکوین پیدا میکندکه با مراحل سمبولیسم و بنبست شاکلهی کانتی همخوان است. نتیجه اینکه سنتزهای زمانمند دلوزی در تفاوت و تکرار، مبتنی کنش، فعل و عمل تخیل کانتی در وضعیتهای مختلف است.
The aim of this article is to clarify the acts of imagination based on Kant`s first and Third Critique with regard to his pre-critique work. We consider these acts with a concentration on formative power, synthesis, and schematism, the sublime and symbolism. With analytic content analysis, we claim that Deleuze focuses on Kantian acts of imagination and attributes them to the acts of beings in the world. In Kantian synthesis like apprehension, reproduction and recognition there is logical order which is not related to pure time. they make perception complete. But the sublime disrupts the synthesis. It changes the capacity and criteria of measurement of perception. Through the schema, there is a synthetic act between two heterogeneous series like conceptual and Spatio-temporal determinations, based on the rule of production of the images for concepts. Symbolism leads schematism to the dead-end of cognition. It changes the capacity of cognition. Deleuze's first temporal synthesis in Difference and Repetition is living present and to some extent corresponds to the Kantian synthesis of apprehension. The second synthesis, that is pure past corresponds to the schema.The instants of the genesis of pure time happen in the third Deleuzian temporal synthesis with two disruptions in accordance with the sublime and symbolism. Deleuze transfers Kant`s acts of imagination like formation, synthesis, schematism, production, and genesis to acts of beings in the world.
ملخص الجهاز:
مفروض اینكه عملكردهای تخیل، در تفکر دلوز از رهگذرِ قوه صورتبخش در تفکرپیشانقدی، فعالیت سنتز و شاکله در نقد اول و نیز تولید و تكوین در امر والا و سمبولیسم در نقد سوم وضوح مییابد.
یک، از قوه صورتبخش، تقلید و پیشنگری در ارتباط با حساسیت یاد میکند و در ویرایش نخست نقد عقل محض، کار ویژه، تخیل را سنتز بازتولیدگر میداند و نقش شاکله را به عنوان قواعد تولید در نظر میگیرد.
در سنتز دریافت و بازتولید حرکت از تعین زمانی ـ مکانی به تعین مفهومی صورت میگیرد و نقطه حرکت نیز اینجا و اکنون است.
بازشناسی فرم «هر ـ ابژه ـ هرچه باشد» دیگر در این مورد در قلمرو سنتز تخیل نیست، یعنی وحدت سنتز از طرف فاهمه تأمین میشود.
در حقیقت، بازشناسی در نظر کانت نوع سوم سنتز است که نه تخیل، بلکه فاهمه آنرا انجام میدهد؛ كه دلوز از آن به عنوان قاعده سنتز از سوی فاهمه یاد میکند.
تا اینجا دانستیم که شاکله، به عنوان محور تأکید دلوز، در فلسفه کانت یک روش کلی، مبنا یا قاعده تولید است: در واقع، این نه تصاویر ابژهها، بلکه شاکلهها هستند که مبنای مفاهیم حسی محض ما را تشکیل میدهند.
در نتیجه باید گفت مفاهیم استعلایی با قواعد وضعی و مفاهیم تجربی مانند سگ با دینامیسمهای مکانی و زمانی در قلمرو این حیوان شاکلهسازی میکنند؛ شاکلههایی که دلوز از آنها به عنوان امکان آینده بحث میکند، قواعد زنده و انتزاعی است، از مفاهیم منطقی و با مفاهیم تجربی یا از نوع کاربردی بیرون نیامده است.