خلاصة:
سرمایه انسانی و بهتبع آن جریان بینالمللی سرمایه انسانی از مهمترین شاخصهای مؤثر بر توسعه اقتصادی کشورها هستند. این مسئله باعث شده تا هم کشورهای درحالتوسعه و هم کشورهای توسعهیافته، تمرکز بسیاری بر جذب آنها بهعنوان تولیدکنندگان ارزش اقتصادی داشته باشند. مسئله مهمی که از دغدغههای علمی در سطح جهانی میباشد، اثرات خروج سرمایههای انسانی بر توسعه اقتصادی در کشورهای مبدأ (درحالتوسعه) و کشورهای مقصد (توسعهیافته) است. در این پژوهش تلاش داریم با استفاده از روش مقایسهای به بررسی و مقایسه ایران و ترکیه بهعنوان مواردی از کشورهایی که با خروج سرمایههای انسانی مواجه بودهاند، به این سؤال پاسخ دهیم که خروج سرمایههای انسانی چه تأثیری بر توسعه اقتصادی آنها گذاشته است؟ در این زمینه دو رویکرد عمده وجود دارد. رویکرد نخست بر اثرات منفی جریان بینالمللی سرمایه انسانی و رویکرد دوم نیز بر اثرات مثبت جریان بینالمللی سرمایه انسانی بر توسعه اقتصادی کشورهای مبدأ تأکید دارد. درنهایت این نتیجه حاصل شد که گرچه در مواردی معدود ازجمله درآمدهای رمیتنسی، سرمایهگذاری خارجی و انتقال فناوری، خروج سرمایههای انسانی میتواند توسعه اقتصادی را بهبود بخشد، اما بهخصوص خروج سرمایههای انسانی باکیفیت، عموماً آثار زیانباری بر توسعه اقتصادی کشورهای مبدأ میگذارد.
Abstract
Human capital and the international flow of human capital are among the most important factors influencing economic development. This has led both developing and developed countries to focus on attracting human capital as producers of economic value. An important issue of global concern is the effects of human capital outflows on economic development in the countries of origin and the countries of destination. In this research, we used the comparative method to compare Iran and Turkey as the countries dealing with the outflow of human capital, to answer the question of how the outflow of human capital has affected their economic development. In general, there are two main approaches in this regard. The first approach focuses on the negative effects of international flow of human capital and the second approach emphasizes the positive effects of international flow of human capital on the economic development of the countries of origin. Finally, it was concluded that, especially the withdrawal of high skilled human capital would generally have a negative effect on the economic development of the countries of origin.
ملخص الجهاز:
لـذا در این زمینه مهم ترین سؤالی که مطرح میشود این است کـه اولا جریـان بین المللـی سـرمایه انسـانی چـه تأثیری بر توسعه اقتصاد جهانی، توسعه اقتصادی کشورهای مبدأ از قبیل ایران و ترکیـه و همچنـین توسـعه اقتصادی کشورهای مقصد دارد؟ و ثانیا اینکه چرا چنین تأثیرگذاری را دارد؟ برای پاسخ به سؤالات مذکور، در این پژوهش تلاش داریم ابتدا اثرگذاری جریان بین المللـی سـرمایه انسانی بر توسعه اقتصادی ایران را بررسی کرده و سپس وضـعیت آن را بـا ترکیـه بـه عنوان یکـی دیگـر از مهم ترین کشورهای منطقه مقایسه کنیم .
,rngoGu &Aysit ) 2002) بررسی و مقایسه ادبیات پژوهش با استناد به ادبیات بررسی شده در سطح جهان ، ایران و ترکیه ، میتوان منابع موجود در این زمینه را بـه سه گروه اصلی تقسیم کرد: گروه اول افرادی هستند که به آثار منفی جریان بین المللی سـرمایه انسـانی بـر توسعه اقتصادی کشورهای جهان سوم تأکید دارند.
________________________________________________________________ 1 United Nations Conference on Trade and Development (UNCTAD) (رجوع شود به تصویر صفحه) امنیتی شدن اقتصاد و سرمایه انسانی در ایران و ترکیه یکی از مهم ترین موانع و یا شاخص های ضدتوسعه در جریان بین المللی سـرمایه انسـانی، امنیتـی شـدن این پدیده است که در دو سطح ملی و بین المللی قابـل تحلیـل اسـت .