خلاصة:
ترکیه و اسرائیل با هدف ایجاد ثبات و رشد اقتصادی، کاهش تنشهای سیاسی اقدام به برقراری روابط اقتصادی و فرهنگی نمودند. این پژوهش در صدد پاسخگویی به این سوال است که، پیامدهای اقتصادی-فرهنگی روابط ترکیه و اسرائیل بر منطقه خاورمیانه از سال 1990 تا 2017 چیست؟
یافتههای این پژوهش نشان میدهد که، اسرائیل با هدف توسعه و گسترش رشد اقتصادی در برابر کشورهای عربی، ایجاد هژمونی اقتصادی و تلاش برای صادرات گاز به اروپا، منزوی ساختن ایران در منطقه، اقدام به گسترش روابط با ترکیه نمود. از سویی دیگر، اسرائیل تلاش نمود تا از طریق رابطه با ترکیه شوک ناشی از تغییرات فرهنگی را در منطقه خاورمیانه کاهش دهد. هویت سازی جدید، پذیرش هولوکاست از سوی ترکیه و عربستان سعودی، توسعه گردشگری، شکلگیری هویت مشترک، نهاد سازی سبب کاهش هزینه های عادی سازی روابط دولتهای عربی و اسرائیل شد. این پژوهش به روش توصیفی-تحلیلی و با استفاده از منابع کتابخانهای جمع آوری شده است.
ملخص الجهاز:
اين پژوهش درصدد پاسخگويي به اين سوال است که پيامدهاي اقتصادي-فرهنگي روابط ترکيه و اسرائيل بر منطقه خاورميانه از سال ١٩٩٠ تا ٢٠١٧ چيست ؟ يافته هاي اين پژوهش نشان ميدهد که اسرائيل با هدف توسعه و گسترش رشد اقتصادي در برابر کشورهاي عربي، ايجاد هژموني اقتصادي و تلاش براي صادرات گاز به اروپا، منزوي ساختن ايران در منطقه ، اقدام به گسترش روابط با ترکيه نمود.
لذا، مقاله حاضر در تلاش است تا به پيامدهاي اقتصادي و فرهنگي روابط ترکيه و اسرائيل در طي سالهاي ١٩٩٠تا ٢٠١٧ در منطقه خاورميانه بپردازد تا بتواند خلأ موجود در اين زمينه را تا حدودي پرکند.
در اين راستا، عاديسازي و گسترش روابط اسرائيل با کشورهاي عربي جهت دسترسي آسان تر به منابع انرژي فراوان و ارزان قيمت منطقه - که از آن جمله به طرح هاي انتقال نفت و گاز از مصر به اسرائيل ميتوان اشاره کرد- تأکيدي بر توسعه و گسترش سلطۀ اقتصادي اسرائيل بر کشورهاي عربي خاورميانه به عنوان يک استراتژي جديد است .
از اين رو، نزديکي اسرائيل با ترکيه راهي جهت عاديسازي روابط با مسلمانان بود و اسرائيل ميتوانست علاوه بر داشتن يک دوست قابل اعتماد در منطقه خاورميانه ، نشان دهد که اعراب هم ميتوانند ديدگاه خود را براي همزيستي با اين کشور تغيير دهند (آقاعليخاني، ١٣٩٠: ٣١).