خلاصة:
اندیشمندان جهان درباره حضور دیرپای مناسک و آئینهای مذهبی در زندگی بشر بررسیهای فراوانی انجام دادهاند. ما نیز در این پژوهش به بررسی بزرگترین تجمع انسانی در جهان، یعنی اربعین پرداختهایم.آئین اجتماعی اربعین، تبلوری از آداب، فرهنگ و تاریخ تشیع به شمار میرود. این آیین شیعی، برآمده از محبتی مشترک به سیدالشهدا7 است که همبستگی اجتماعی بینا دینی را شکل میدهد.تجمع خودجوش و مردمی اربعین آثار فرهنگی بینظیری دارد که از آن جمله میتوان به انسجامبخشی درون دینی و برون دینی، انتقال مولفههای ارزشی قیام حسینی به دیگر ادیان، تغییر در سبک زندگی کنشگران، تقویت باور و یاد خداوند، ارائه نمونهای عینی از سبک زندگی مهدوی، میل به ایثار و فداکاری و ارائه چهرهای واقعی از شیعه به دنیا اشاره کرد که در آن پیروان تمام ادیان الهی از سراسر دنیا در کنار هم بیهیچ اختلافی گرد هم میآیند.
ملخص الجهاز:
تجمع خودجوش و مردمی اربعین آثار فرهنگی بینظیری دارد که از آن جمله میتوان به انسجامبخشی درون دینی و برون دینی، انتقال مؤلفههای ارزشی قیام حسینی به دیگر ادیان، تغییر در سبک زندگی کنشگران، تقویت باور و یاد خداوند، ارائه نمونهای عینی از سبک زندگی مهدوی، میل به ایثار و فداکاری و ارائه چهرهای واقعی از شیعه به دنیا اشاره کرد که در آن پیروان تمام ادیان الهی از سراسر دنیا در کنار هم بیهیچ اختلافی گرد هم میآیند چکیده.
این امر سبب شده که کشورها برای دستیابی به اهداف و منافع خود در دیگر نقاط جهان از این فناوریها بهرههای فراوان ببرند (شاهمحمدی، 1385، ص34)، ولی برخی کشورها با استفاده از قدرت رسانه، به فرهنگ و باورهای شیعیان حمله کردهاند تا پیامهای فرهنگی تجمع آئینی اربعین به شکل مطلوب به مردم دنیا معرفی نشود.
اربعین مؤثرترین عامل مبادله فکری و فرهنگی برای همافزایی عناصر سازنده سبک زندگی و فرهنگ اصیل اسلامی است.
درنتیجه باید گفت اربعین سرمایهای اجتماعی است: در این فضا آموزش و انتقال فرهنگ شیعی، چهره به چهره، صورت میپذیرد.
بزرگترین تجمع انسانی (اربعین) در شکلدهی سبک زندگی مهدوی و نزدیک کردن فرهنگهای مختلف به فرهنگ اصیل اسلامی بسیار مؤثر بوده است.
اربعین میتواند مؤثرترین عامل محاوره و مبادله فرهنگی و فکری و محلی برای طرح سبک زندگی مهدوی و فرهنگ اصیل اسلامی، در همه زمینههای زندگی باشد که ضمن به نمایش گذاردن مناسک شیعی، نمونه عینی حکومت جهانی امام عصر[ است که در زمان ما تبلور خارجی پیدا کرده است.