خلاصة:
پژوهش حاضر با تکیه بر رویکرد سبکشناسی ساختگرا و با استفاده از روش سبکشناسی لایهای به تحلیل و توصیف نامۀ 45 نهجالبلاغه پرداخته است. هدف پژوهش کشف روابط و پیوندهای نهان میان عناصر زبانی و جنبههای معنایی متن و به دنبال آن، آشکار ساختن انگیزه و افکار مؤلف است. نتایج پژوهش به این شرح است: امام علی(ع) در راستای انتقال شیوا و مؤثر اندیشهها و احساسات خود، در ساختی همگون و منظم، از تمام امکانات زبانی و بیانی بهره گرفتهاند؛ هرچند کاربرد پر بسامد توازنهای آوایی (در سطح واج، واژگان و نحو) و بسامد بالای اسالیب انشائی، ساختار این نامه را به گفتمان خطابی نزدیک نموده و بر جنبشیبودن و کنشگرایی متن افزوده است، اما بسامد بالای واژگان محاوره در کنار کاربرد پر تکرار مدالیتۀ عاطفی و قیود شدید تأکیدی، آنرا از بافت رسمی خطابه، دور نموده و عاطفۀ سرشار مؤلف را در فضایی دوستانه و مؤثر و در خطابی عمومی و غیر مستقیم، به مخاطب خود انتقال میدهد.
The present research analyzes and describes the 45th letter of Nahj al-Balagha, based on the structural stylistic approach and using the layered stylistic method. The research aims to discover the hidden relationships between the linguistic elements and the semantic aspects of the context, followed by revealing the author's motivation and thoughts. The results are as follow: Imam (AS) used all the linguistic and expressional possibilities to effectively and fluently convey his thoughts and feelings in a coherent and regular construction. Although the use of frequency of Phonetic parallelisms (at the phoneme, vocabulary, and syntax level), and the high frequency of compositional styles has brought the structure of this letter closer to a sermon, and increased the motivating and activing aspects of the text, much use of conversational words, along with the repeated application of emotional modality and extreme emphasizing adverbs, make away it from the formal texture of a sermon, conveying the Imam's strong affection in a friendly and effective atmosphere, and in a public and indirect speech to his audience.
ملخص الجهاز:
نتايج پژوهش به اين شرح است : امام علي(ع ) در راستاي انتقال شيوا و مؤثر انديشه ها و احساسات خود، در ساختي همگون و منظم ، از تمام امکانات زباني و بياني بهره گرفته اند؛ هرچند کاربرد پر بسامد توازن هاي آوايي (در سطح واج ، واژگان و نحو) و بسامد بالاي اساليب انشائي ، ساختار اين نامه را به گفتمان خطابي نزديک نموده و بر جنبشي بودن و کنش گرايي متن افزوده است ، اما بسامد بالاي واژگان محاوره در کنار کاربرد پر تکرار مداليتۀ عاطفي و قيود شديد تأکيدي، آنرا از بافت رسمي خطابه ، دور نموده و عاطفۀ سرشار مؤلف را در فضايي دوستانه و مؤثر و در خطابي عمومي و غير مستقيم ، به مخاطب خود انتقال ميدهد.
در مورد نامۀ امام علي (ع ) به عثمان بن حنيف که حاوي مفاهيم ناب و کاربردي در حوزٔە ادارٔە نفس و مديريت روابط فردي و اجتماعي انسان است ، ميتوان به مقالۀ «خوانش سايه معنايي نامۀ امام علي (ع) به عثمان بن حنيف »، نوشتۀ عباس اقبالي و منصوره طالبيان اشاره کرد که در زمستان ٩٨ در فصلنامۀ حديث پژوهي به چاپ رسيده است ؛ نويسندگان اين مقاله در جستجوي پيوندهاي نهان ميان لفظ و معنا، خوانشي تحليلي - توصيفي از واژگان ، آواها، ساخت هاي نحوي و بلاغي اين نامه ارائه نموده اند.
syntactic layer گزينش هاي نحوي به دليل هم سو شدن با مفاهيم و معاني مورد نظر امام (ع )، شکل خاصي به متن بخشيده ، سبک نشان دار و يا به اصطلاح فردي را براي امام (ع ) رقم زده اند.