خلاصة:
: والدین نقش مهمی در وضعیت تحصیل فرزندان خود دارند. موفقیت تحصیلی دانش‌آموزان تک سرپرست در بستر رابطه والد-فرزند یکی از بحث برانگیزترین موضوعات است که مورد نظر دانش‌آموزان و خانواده‌ها است. بنابراین، هدف این پژوهش کیفی واکاوی رابطه والد-فرزند در مسیر موفقیت تحصیلی دانش‌آموزان مادر سرپرست بود. مشارکت‌کنندگان10 نفر از دانش‌آموزان دختر دبیرستانی تحت حمایت انجمن صاحب‌الزمان (عج) در شهر اصفهان بودند. داده‌ها در طول مصاحبه‌های نیمه ساختاریافته جمع‌آوری و با استفاده از روش تحلیل مضمون، تحلیل شدند. یافته‌ها شامل یک مضمون اصلی به نام رابطه والد- فرزند در مسیر موفقیت تحصیلی و شش مقوله شامل ادغام نقش پدرانه و مادرانه، خانواده رابطه‌مدار، حمایت مادرانه، تأمین نیازهای رشدی، الگوپذیری از مادر و موفقیت‌جویی بود. می‌توان نتیجه گرفت این پژوهش درک تازه‌ای از رابطه والد- فرزند در تجربه موفقیت تحصیلی دانش‌آموزان مادر سرپرست ارائه داده است. بدین صورت که ادغام نقش پدرانه و مادرانه همراه با تداوم حمایت مادرانه، ایجاد محیط رابطه‌مدار در خانواده و تأمین نیازهای رشدی فرزند از مهم‌ترین مسئولیت‌های مادران است. همچنین، الگوپذیری از مادر و موفقیت‌جویی می‌تواند بر وضعیت تحصیلی دانش‌آموزان تأثیر مثبت داشته باشد.
Parents play an important role in the education status of their children. Academic achievement of single-parent students in the parent-child relationship context is one of the most controversial issues considered by students and families. The aim of this qualitative study was to explore the parent-child relationship in students’ academic achievement path among mother-headed families. Participants were 10 high school girl students sponsored by Sahib Al-Zaman (AJ) institute selected through purposeful sampling. Data were collected during semi-structured interviews and analyzed by the thematic analysis method. Results included one main theme called the parent-child relationship in students’ academic achievement path and six categories called paternal and maternal role integration, family relationship -oriented, maternal support, provision of developmental needs, pattern of mother, and success seeking. This research provides a new understanding of the parent-child relationship in the academic achievement experience of mother- headed students. Paternal and maternal role integration along with mother’s support, making relationship-oriented environment in family, and provision of the childchr('39')s developmental needs are the most important responsibilities of mothers. Also, pattern of mother and success seeking can have a positive effect on educational status of the students.
ملخص الجهاز:
رابطه والد- فرزند در مسیر موفقیت تحصیلی دانش‌آموزان دختر دبیرستانی در خانواده‌های مادر سرپرست: یک پژوهش کیفی The parent-child relationship in high school girl students’ academic achievement in mother-headed families: A qualitative research زهرا عسگری* دانشجوی دکتری مشاوره رضوان السادات جزایری** Zahra Asgari PH.
بنابراین، هدف این پژوهش کیفی واکاوی رابطه والد-فرزند در مسیر موفقیت تحصیلی دانش‌آموزان مادر سرپرست بود.
یافته‌ها شامل یک مضمون اصلی به نام رابطه والد- فرزند در مسیر موفقیت تحصیلی و شش مقوله شامل ادغام نقش پدرانه و مادرانه، خانواده رابطه‌مدار، حمایت مادرانه، تأمین نیازهای رشدی، الگوپذیری از مادر و موفقیت‌جویی بود.
می‌توان نتیجه گرفت این پژوهش درک تازه‌ای از رابطه والد- فرزند در تجربه موفقیت تحصیلی دانش‌آموزان مادر سرپرست ارائه داده است.
Keywords: parent–child relationship, academic achievement, qualitative research, mother-headed family ______________________________________________________________ {مراجعه شود به فایل جدول الحاقی} مقدمه موفقیت عنصر کلیدی در زندگی انسان‌ها است چرا که عامل مؤثری برای ارتقاء در تمامی عرصه‌ها نیز است.
در این راستا، توجه به رابطه والد-فرزند در چنین خانواده‌هایی به ویژه مادر سرپرست حائز اهمیت است (آزوکا-اوبیک، 2012)؛ زیرا این‌گونه خانواده‌ها کم و بیش با انواع پیامدهای ناخوشایند فقدان پدر دست و پنجه نرم می‌کنند (ریچتر و لمولا، 2017؛ روغنچی، جزایری، اعتمادی، فاتحی‌زاده و مؤمنی، 1396).
بر مبنای دسته‌بندی نهایی 6 مقوله اصلی شامل ادغام نقش پدرانه و مادرانه، خانواده رابطه‌مدار، حمایت مادرانه، تأمین نیازهای رشدی، الگوپذیری از مادر و موفقیت‌جویی به‌دست آمد و همه تحت عنوان یک مضمون به نام رابطه والد-فرزند در مسیر موفقیت تحصیلی قرار گرفت (جدول 2).
بحث این پژوهش با هدف واکاوی رابطه والد-فرزند در مسیر موفقیت تحصیلی دانش‌آموزان مادر سرپرست انجام شد.
(
, 
, 
)
