خلاصة:
توبه از مضامین و مفاهیم شرعی و اسلامی است که آثار بسزایی در حقوق کیفری داشته و در قلمرو آن، چه به صورت تئوری و چه به صورت تقنینی حضور و ظهور دارد، از جمله آثار توبه، سقوط مجازات است که البته در منابع فقهی و به تبع آن در حقوق کیفری داخلی، در حدود و صفور آن در حق الناس و حقالله و زمان احراز توبه و شروط مربوط به آن استدلالهای متفاوتی مطرح است.اما آنچه که در این پژوهش در خصوص آن به عنوان یک مساله و پرسش، تمرکز شده است، تاثیر توبه در حفظ نظم و امنیت از منظر جامعهشناسی کیفری است.نتایج و یافتههای این پژوهش که به روش توصیفی و تحلیلی تهیه و تنظیم شده است بیانگر این است که توسعه بخشیدن به قلمرو و شمول نهادهای مخففه و معاف کننده کیفری مانند توبه که در مسیر بازپروری و جامعهپذیری متهمان و مجرمان توجیه میشوند، بر خلاف روشهایی که مجدانه بر کیفر و برچسبزنی اصرار دارند، نظم و امنیت جامعه را بیشتر تضمین خواهند کرد، زیرا در زمانی که با نهاد توبه، اصلاح مجرم برای دستگاه قضایی احراز شود، هدفی که از اعمال کیفرها دنبال میشود محقق شده است و دیگر نیازی به اعمال کیفر نخواهد بود، اعمال کیفر در این وضعیت، بیشتر سببی برای برچسبزنی و خود مجرم پنداری از سوی مجرم خواهد شد که خود دلیلی بر ارتکاب جرم مجدد و برهم خوردن نظم و امنیت جامعه خواهد شد، موضوعی که در پذیرش توبه و دور کردن متهم از مجازات وجود ندارد و کمک شایانی به بازپروری متهم و حفظ نظم و امنیت جامعه و پیشگیری از جرم مجدد و انحراف ثانویه خواهد داشت.
ملخص الجهاز:
نتایج و یافتههای این پژوهش که به روش توصیفی و تحلیلی تهیه و تنظیم شده است بیانگر این است که توسعه بخشیدن به قلمرو و شمول نهادهای مخففه و معاف کننده کیفری مانند توبه که در مسیر بازپروری و جامعهپذیری متهمان و مجرمان توجیه میشوند، بر خلاف روشهایی که مجدانه بر کیفر و برچسبزنی اصرار دارند، نظم و امنیت جامعه را بیشتر تضمین خواهند کرد، زیرا در زمانی که با نهاد توبه، اصلاح مجرم برای دستگاه قضایی احراز شود، هدفی که از اعمال کیفرها دنبال میشود محقق شده است و دیگر نیازی به اعمال کیفر نخواهد بود، اعمال کیفر در این وضعیت، بیشتر سببی برای برچسبزنی و خود مجرم پنداری از سوی مجرم خواهد شد که خود دلیلی بر ارتکاب جرم مجدد و برهم خوردن نظم و امنیت جامعه خواهد شد، موضوعی که در پذیرش توبه و دور کردن متهم از مجازات وجود ندارد و کمک شایانی به بازپروری متهم و حفظ نظم و امنیت جامعه و پیشگیری از جرم مجدد و انحراف ثانویه خواهد داشت.
واژگان کلیدی: توبه، سقوط مجازات، نظم و امنیت، کیفر، جامعهشناسی کیفری مقدمه معافیت از کیفر موضوعی است که قانونگذار با ایجاد این تاسیس، دست قاضی را برای بازگشت مجرم به جامعه و تخفیف مجازات او بازتر گذاشته و تعیین کرده است که در صورت احراز شرایط توسط قاضی مانند احراز اصلاح پذیر بودن فرد و باز شدن جهات تخفیف بر او و نیز جبران ضرر و زیان شاکی، وی میتواند فرد مرتکب را از کیفر معاف کند.
بخش دوم: بازتاب تقنینی و جرم شناسی توبه توبه هم در قوانین کیفری و هم در نظریههای جرمشناسی بازتاب داشته است، در ادامه به آنها اشاره خواهد شد: بند اول: بازتاب تقنینی توبه در قانون مجازات اسلامی، در 6 ماده مباحث مربوط به توبه تبیین شده است، در ماده 114 مقرر شده است که در جرائم موجب حد به استثنای قذف و محاربه هرگاه متهم قبل از اثبات جرم، توبه کند و ندامت و اصلاح او برای قاضی محرز شود، حد از او ساقط میگردد.