خلاصة:
بیتردید هنر ویترای(شیشهنگاره) به جهت شکوه و کاربرد وسیعی که در کلیساهای گوتیک دارد بهعنوان یکی از شاخصههای اصلی معماری گوتیک قابلتأمل است. پژوهشگران به جنبههای مختلفی از معماری گوتیک پرداختهاند؛ امّا با توجه به ماهیت نمادین هنر مسیحی و رابطه هنر و فلسفه در قرونوسطی، این سؤال مطرح میگردد که آیا کاربرد هنر ویترای در کلیساهای گوتیک خاصه توسط سوگر در بنای کلیسای سندنی بهعنوان پایه و نمونه اولیه، از نوعی بینش فلسفی و نمادینِ عرفانی سرچشمه میگیرد یا خیر؟ از طرفی ماهیت شیشهای و شفاف هنر ویترای رابطه مستقیم با نور دارد. نور در فلسفه هنر مسیحی از اهمیت ویژهای برخورداراست. بسیاری از آباء کلیسا بهخصوص دیونوسیوسمجعول در نظام فلسفی و زیباشناسیِ خود، به نظریه نور و مابعدالطبیعه مبتنی بر نور پرداخته است. ازآنجاکه بسیاری از فلاسفه مدرسی و سنتهای عرفانی مسیحی تحت تأثیر او بودهاند، پژوهش حاضر عهدهدار پاسخگویی به این سؤال اصلی است که: دلایل استفاده از هنر ویترای در کلیساهای گوتیک و تأثیر نظریه نور دیونوسیوسمجعول بر آن چیست؟ در این مقاله سعی شده تا بهروشی توصیفی-تحلیلی به هدف واکاویِ دلایل استفاده از هنر ویترای در کلیساهای گوتیک، تأثیر نظریات زیباشناسی دیونوسیوسمجعول در گزینش این هنر، مشخص شود تا بخشی از دلایل و معانی رمزی کاربرد آن روشن گردد.
ملخص الجهاز:
دلايل استفاده از هنر ويتراي در کليساهاي گوتيک و تأثير نظريه نور ديونوسيوس مجعول بر آن سامره کاظمي چکيده بي ترديد هن ويتراي (شيشه نگاره ) به جهت شکوه و کاربرد وسيعي که در کليساهاي گوتيک دارد به عنوان يکي از شاخصه هاي اصلي معماري گوتيک قابل تأمل است .
پژوهشگران به جنبه هاي مختلفي از معماري گوتيک پرداخته اند؛ اما با توجه به ماهيت نمادين هنر مسيحي و رابطه هنر و فلسفه در قرون وسطي ، اين سؤال مطرح ميگردد که آيا کاربرد هنر ويتراي در کليساهاي گوتيک خاصه توسط سوگر در بناي کليساي سن دني به عنوان پايه و نمونه اوليه ، از نوعي بينش فلسفي و نمادين عرفاني سرچشمه ميگيرد يا خير؟ از طرفي ماهيت شيشه اي و شفاف هنرويتراي رابطه مستقيم با نور دارد.
ازآنجاکه بسياري از فلاسفه مدرسي و سنت هاي عرفاني مسيحي تحت تأثير او بوده اند، پژوهش حاضر عهده دار پاسخگويي به اين سؤال اصلي است که : دلايل استفاده از هنرويتراي در کليساهاي گوتيک و تأثير نظريه نور ديونوسيوس مجعول بر آن چيست ؟ در اين مقاله سعي شده تا به روشي توصيفي -تحليلي به هدف واکاوي دلايل استفاده از هنرويتراي در کليساهاي گوتيک ، تأثير نظريات زيباشناسي ديونوسيوس مجعول در گزينش اين هنر، مشخص شود تا بخشي از دلايل و معاني رمزي کاربرد آن روشن گردد.
نظام زيباشناسي ديونوسيوس نيز برگرفته از اين نظريه است و به شکلي نمادين در پنجره هاي ويتراي کليساهاي گوتيک ديده مي شود؛ که چگونه نور واحد در عبور از عالم ماده و شيشه هاي رنگي متکثر مي شود و مانند عبور نور از منشور، به شکل ها و رنگ هاي مختلف درميآيد و در بازگشت و بازتابش نور از منشور دوباره به شکل نور بي رنگ واحد و يکپارچه درميآيد.