خلاصة:
کهنالگو در روان جمعی انسان برانگیزانندة اعمال انواع کنش در ذهن معنوی اوست و از آنجا که جوهرة هنر، ذهن و روان آدمی است، مقالة حاضر ارتباط میان روانکاوی و معماری را جستوجو میکند. کارل گوستاو یونگ، مبدع نظریة روانشناسی تحلیلی و باسط تئوری کهنالگوها، معماری را چونان روان انسان میداند. بهطوریکه موقن است ابداً پدیدهای دستساز بشر موجود نیست که نخست به صورت پندار و خیال در روان نبوده باشد. شمار کهنالگوها بهعنوان موضوع اصلی بحث بسیار است. این تحقیق با محوریت قرار دادن دو کهنالگوی آنیما و آنیموس، نخست در پی یافتن و گردآوری نمادهای این کهنالگوها در اندیشهها، آیینها و باورهای قومی و سپس ایجاد تناظر در نمادهای برخی از مهمترین اجزای خانههای سنتی فلات مرکزی ایران شامل دستگاه ورودی، حیاط، ایوان، حوضخانه، اتاق، بادگیر، سرداب و سایر است. مقالة پیش رو با رویکرد تحلیل محتوا در پارادایم کیفی بهروش استقرایی و قیاسی انجام پذیرفته است. نتایج تحقیق نشان میدهند میان نمادهای کهنالگوهای آنیما و آنیموس و مضامین معنوی نهفته در اجزای خانههای سنتی تناظر برقرار است و همانگونه که روان انسان کامل سرشتی دووجهی دارد، تعادل میان هردو نمودهای روانزنانه و روانمردانه در کلیت والای معماری سنتی خانه نیز دیده میشود.
The archetype in the collective human psyche motivates the performance of various actions in his spiritual mind, and more importantly, the present article seeks to find the connection between psychoanalysis and architecture, as the art is essence of human mind and psyche. Carl Gustav Jung, the inventor of the theory of analytical psychology and the developer of the theory of archetypes, considers architecture as the human psyche. He believes that all man-made phenomena have already imagined in the mind or psyche at first. The number of archetypes, as the main topic of this discussion, is a lot. This research focuses on the two archetypes of Anima and Animus;at first to find and collect the symbols of these archetypes in ethnic thoughts, rituals and beliefs and then to create their proper correspondences in the symbols of some of the most important components of traditional houses in the Central Plateau of Iran, including; Entrance complex, Central yard, porch, Hozkhane, room, Badgir, basement, Sardab and others. The present research has been carried out with the content analysis approach in the qualitative paradigm by inductive and deductive methods. The results show that there is a correspondence between the archetypal symbols of anima and animus and the spiritual themes embedded in the components of traditional houses. As the perfect human psyche has a two-dimensional nature, there is a balance between both feminine and masculine expressions in the whole supreme art of traditional house architecture.
ملخص الجهاز:
بازتاب کهن الگوهای روان زنانه و روان مردانه از دیدگاه یونگ در خانه های سنتی فلات مرکزی ایران محبوبه شعبانی جفرودی ١، سیده مامک صلواتیان ٢*، علیرضا نیکویی ٣، سامره اسدی مجره 4 چکیده کهن الگو در روان جمعی انسان برانگیزانندة اعمال انواع کنش در ذهن معنوی اوست و از آنجا که جوهرة هنر، ذهن و روان آدمی است ، مقالۀ حاضر ارتباط میان روان کاوی و معماری را جست وجو می کند.
این تحقیـق بـا محوریـت قـرار دادن دو کهـن الگـوی آنیمـا و آنیموس ، نخست در پی یافتن و گردآوری نمادهای این کهن الگوها در اندیشه ها، آیین ها و باورهای قومی و سـپس ایجاد تناظر در نمادهای برخی از مهم ترین اجزای خانه های سنتی فـلات مرکـزی ایـران شـامل دسـتگاه ورودی ، حیاط ، ایوان ، حوض خانه ، اتاق ، بادگیر، سرداب و سایر است .
matrifocal بازتاب کهن الگوهای روان زنانه و روان مردانه ٢٢٣ نمادهای این دو کهن الگو در خانه های سنتی فلات مرکزی ایران در کدام عناصر معمـاری دیـده می شوند؟ چه ویژگی ها و خصایصی در عناصر و اجزای خانه های سنتی وجـود دارد کـه آن هـا را به کهن الگوهای آنیما و آنیموس می پیوندد؟ جهت تفسیری رساتر، اجزای تعدادی از خانـه هـای سنتی فلات مرکزی ایران به عنوان نمونه های مطالعه شده مورد تدقیق قرار مـی گیرنـد.